نذیر لغاری
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
جادو چوٹ چلا گیوں سوہݨا یار
لندن کنوں شفیلڈ ڈو گھنٹے اچ پچ گئے ہاسے اتے شفیلڈ کنوں لندن ولدئیں پنج گھنٹے لڳ ڳئے ہک تاں ڳاڈئیں دارش ہا ڈوجھا آپ مہاڑے ٻلݨ وسمݨ آلے سائن بورڈ ڈسیندے کھڑے ہن جو کا کا ٹورگھٹ رکھاہے ہک گھنٹے اچ ۵۰ میل ۴۰ میل یا ۳۰ میل کنوں اڳوں تے نوھے ونج سگدے جیویں چھڑ واگ آئے ہاوے اوئیں ونج نہ سگسوں ڳالھ اوہا فرید آلی ضروری نہیں جوجے تکھے نہوے ٹر سگدے تاں مٹھےوی نہ ٹرو دھیمے دھیمے ٹرو پر ٹرو ضرور جے نرم کرور دا دستہ پاتے ٹکوریں کنوں ودے ڈردوتاں وی بہہ ناں تھیو ٹروضرور فرید دے ٹریفک دے آپݨے قانون ہن
میڈا دستہ نرم کردر دا
متاں ونگیں لڳم ٹکور
رتھ دھیمیں دھیمیں ٹور
نال تھیووتاں ہک گالھ سݨاواں ساڈے لندن پجݨ کنوں ڈوچار ڈینہہ پہلے دی گالھ ہے وزیراعظم ٹونی بلئیر لندن شہر اچ ہک میٹنگ سانگے ویندا پیا ہا اوجیرھی سڑک تے ویندا پیا ہا ہک ٻی سڑک نال ونج رلدی ہئی ول اتھوں ٹپ تے اگوں تے ویندی ہئی چوراہا چا سمجھو پر اوکھی گالھ اے بݨی جو جیں سڑک توں ٹپ تے وزیراعظم ونجݨاہا اتھوں کار نہ لنگھ سکدی ہئی ہݨ جے اتھوں نہیں ٹپدا تاں وت ولا مارݨاپوندس اتے ویلھا ونجیندے ویلھے سر میٹنگ اچ نہیں پڄداتاں پھکے گنے چوپݨے پوسنس کار وچ بیھٹھے وزیراعظم دے ہک ٻیلی اونکوں ڈسیا جو برطانیہ دا قانون اے اہدے جو جے اٻاہل ہووس تاں وزیراعظم کتھاوں وی کہیں جاہ کنوں وی ٹپ تے ونج سگدے وزیر اعظم قانون دا حوالہ پچھیا اونکوں حوالہ وی مل گیا حوالہ ملݨ تے اواتھوں ٹپ تے میٹنگ اچ پج گیا میٹنگ مکݨ تے سدھاٹی وی اسٹیشن گیا تے اسکرین تے قوم نال الاݨا آکھیس جو میں اج ہک اینجھی جاہ توں کار گھن تے ٹپیاں جتھوں کار نہیں ٹپ سگدی میکوں ڈسایا گیا جو وزیراعظم اٻاہلا ہووے تاں ہر جاہ توں ٹپ سگدے میں قانون کوں ڈیکھن دے بعد اتھوں ٹپ تے میٹنگ اچ ونج رلیاں پر میکوں ایں ڳالھ بھن گھتیئے جو میں اوں جاہ توں ٹپیاں جتھوں کاراں نہیں ٹپ سگدیاں میں قانون دا ولا گھن تے اتھوں ٹپ تاں ڳیاں پر میں پہلی ویل ملݨ تے قوم دے اگوں آیاں کھڑاں میں پوری بر طانوی قوم دے اگوں سرنوائی کھڑاں میں ہک اینجھے قانون دا اولا گھنݨ دی معافی منگداں جیں کوں ورتݨ ورتاوݨ دی ریت کائنا ہئی جے ریت ٹر پووے اتے قانون سمھ پووے تاں ول ریت ڈاڈھی تے قانون ھینا اتھاں ریت ہے جوتساں ججیھیے اباہلے ہووواپنی منشانال ٹور نوھے ودھاسگدے پنج گھنٹے بعد میکوں لاشاری صیب تے میاں افضل خالد چارلٹن کورٹ چھوڑیا میں اتھ آتے سمھ پیوم ڈاڈھی چس دی نندر آئی متھ اے بݨی ہئی جو میں سویلے جہانزیب دے گھرویساں تے اتھوں سبھ توں پہلے کارل مارکس دی قبر تے ویسوں جہانزیب دا گھر اپٹن پارک اسٹیشن نال شیفسبری اسٹریٹ تے ھے لاشاری صاحب میکوں چارلٹن کورٹ توں نال رلایا اتے شیفسبری اسٹریٹ ڳھن آئے اتھاں جہانزیب دے گھرنریان کیتوسے اج سونوار ہے اتے جہانزیب دی موکل ہے اتھاں لندن اچ ہفتے اچ ڈو چھٹیاں ملدین جہانزیب آڈت تے سونوار چھٹی کریندے نریان کنوں واندے تھی تے میں تے جہانزیب اپٹن پارک اسٹیشن روانے تھی گیوں اے اسٹیشن زمین دے ہیٹھ نہیں اتوں ہے اپٹن پارک کنوں وی ڈسٹرکٹ لائن تے سینٹرل لائن دیاں ڳاڈیاں ملدین اساں سارے ڈینہہ واٹکٹ بنوایا اتے ڈسٹرکٹ لائن تے بہہ تے ایلڈڳیٹ تے ونج لتھوسے اتھوں میٹر وپولیٹین لائن دی ٹیوب تے ٻیٹھو ں اتے لیور پول اسٹریٹ کنوں ٹپدے مور گیٹ ونج لتھوں ہݨ سارا سفر زمین دے ہیٹھ پیا تھیندے مور گیٹ تے لہہ تے ناردن لائن دی گاڈی تے آن ٻیٹھوں اے لائن بھوئیں کنوں ڈھیر ساری ہیٹھ ہے مورگیٹ کنوں اولڈ اسٹریٹ ول اینگل اتھوں کنگز کراس ول کامیڈن ٹاون پچھیں کنٹش ٹاون ٹفنل پارک وں آرچ وےاتے چھیکڑ اچ ہائی گیٹ ونج لتھو سے ہائی گیٹ ناردرن لائن دا چھیکڑی اسٹیشن نہیں ایندے بعد ایسٹ فنچلے فنچلے سینٹرل ویسٹ فنچلے وڈ سائیڈ پارک میرج اینڈ ویٹ اسٹون اتے چھیکڑی اسٹیشن ہائی بارنٹ ہے خیال رکھاہے جونا ردرن لائن تے پندھ کرݨ سانگے اے یادرکھݨ ضروری ہے جواے لائن شیطان وی آندر ہے اتے کئی ڈنگ ول مریندی ہے اے ٹردی مارڈن کنوں ہے تے مکدی ہائی برنٹ تے ھے پرایندیاں کئی لڑیاں نکلدین ہک لڑی لمی چنڈ دے اسٹیشن کنئڳٹن کنوں نکلدی ہے تے ایج وئر تے ونج مکدی ہے ٻی لڑی شہر دی ابھی چنڈاچ فنچلے سینٹرل کنوں نکل تے مل ہل ایسٹ ونج مکدی ہے اے ریلوے لائن بھے کنوں لمے دو وچھی پئی ہے اتے لندن دی ہر لائن کوں کتھاوں نہ کتھاوں کراس مریندی ہے ہائی گیٹ اسٹیشن گھٹ کنوں ڳھٹ ہک فرلانگ بھوئیں کنوں ہیٹھ ہے آپو آپ ٹرݨ آلایا ں پوڑیاں ساکوں نال رلاتے اتے گھن آیاں کجھ پوڑئیں تے پندھ وی مارݨا پیا اتے چھیکڑ اوکھیں سوکھیں ٻاہر نکل آیوسے جہانزیب ہک بندے کنوں ہائی گیٹ ڳستان دا راہ پچھیا انگریز بزرگ ساکوں راہ ڈسیندئیں پچھیا مارکا مارکس دے مزاورہے ہا سوہنا آکھ تے اگوں تے ٹرپیوں مارکس حیاتی دے چھیکڑی ڈینہہ اتھائیں گزاریئے ہن کارل ماکس ۱۸ ۱۸ اچ جرمنی دے شہر ٹرائیر اچ ڄایا جوان تھیا تے یونیورسٹی اچ ونج پڄیا اتھاں فلسفہ نال ودھاندلالیس چھڑاول وندلاون سانگے ناں اتے ناں پھٹ کھرونڈݨ سانگے مارکس دنیاکوں بدلݨ سانگے فلسفے نال جاݨ سنجاݨ کیتی اوں منڈھ اچ ہیگل تے لیوڈنگ فیور باغ نال نینھ نبھایا ول آپ نینھ تھی گیا اوں جدلیاتی مادیت dialectical materialism کوں اگوں تے ودھایا اینکوں تساں مادہ کائنات دا ہراوروپ جیکوں تساں ڈیکھݨ سنگھݨ چکھݨ چاوݨ نال سنجاݨ سٻڳوتے جیڑھا ٹھوس ما ئع گیس جیویں جو مٹی پاݨی بھا ہوا وغیرہ تضاد شہیں دا سوچ دا سمجھ دا خیال دا فکردا تے نظریئے دا ٹکرا اتے تبدیلی ہک شئے دابی شئے تھی ونڄن ہک خیال دا بیا خیال تھی ونجن ہک نظرئے دا ٻیا نظریہ تھی ونڄݨ ہک طبقے دا ٻیا طبقہ تھی ونجݨ ہک حیاتی دا ٻی حیاتی تھی ونجݨ ہیٹھلی شئے دا تے آونجݨ اتے اتلی شئے دا ہیٹھ آونجن ھیݨے دا ڈاڈھاتے ڈاڈھے دا ھیݨا تھی ونجݨ دا علم آکھ سگدو مارکس کنوں پہلے لوک اے ڈسیندے ہن جو دنیا دنیا ھے کیویں مارکس اے آن ڈسائے جو دنیا کوں بدلیجے کیویں جدلیاتی مادیت ٻہوں وڈا فلسفہ ہے اتے اینکوں سمجھاوݨ میں کنوں زیادہ اسلم رسولپوری تے شاہد جتوئی دا کم ہے جے ارشاد تونسوی احسن واگھا تے محمود نظامی عقلی ریاضت دی چس توں واندے تھیون تاں او وی استاد ہن فداحسین خاں جیندا ہووے ہا تاں تہاکوں تونسے دا پتہ سمجھاوں ہا
دا پتہ سمجھاوں ہا مارکس صیب برلن اچ پڑھدارہ گیا اتے ۱۸۴۱ اچ جینا یونیورسٹی وچوں گریجویشن کیتس پڑھ لکھ تے ہک لبرل جہیں اخبار دا ایڈیٹر بݨ ڳیا ۱۸۴۳ اچ سرکارایں اخبار کوں بند کرڈتا تاں مارکس جرمنی کنوں لڈ تے پیرس آگیا اتھاں ہک میگزین دی ایڈیٹری سنبھال گھدس اے میگزین مادکس دے آوݨ دی ہک سٹ نہیں جھل سگیا چھڑا ہکوپرچہ چھپئے تے ول بند فرانس آتے مارکس اتھوں دے کمیونسٹیں سوشلسٹیں تے پورھتییں نال یاری گنڈھ ڳھدی اتھا ں ایندی فریڈرک اینگزنال سنگت تھئی تے اے سنگت ساری حیاتی ٹری اتے اینگلز مارکس کوں آپݨے ہتھیں نال قبراچ لہایا ۱۸۴۷ اچ اینگلز کمیونسٹ مینی فسٹوتے کم کیتا برسلز دے ڈو جݨے ایندے أتے کم کریندے پئے ول ایندے أتے اینگلز کم کیتا اتے ول مارکس اینکوں نویں سروں جوڑبݨاتے تیار کیتا ایں مینی فسٹودی پہلی سطرنال یورپ اچ کنبݨی چھٹ پئی یورپ دے اتوں ہک دیھ پیا پھردے کمیونزم دا دیھ مینی فسٹودے آوݨ نال یورپ اچ پٹکا پئے گیا مارکس ۱۸۴۹ اچ ٹٻررلاتے لندن آگیا اتھاں مارکس آخباریں سانگے مضمون لکھ تے ٹکر کمنداہا اتے فریڈرک اینگلز وی استاد دے ٹکر پاݨی دا سنجوک کرینداہا ماےکس نیویارک ٹریبون اچ وی مضمون لکھدا ہا فجر نال جواٹھداہا سدھا برٹش میوزیم دی لائبریری ونج پڄد اہا اتے جے واندکائی ہووس ہا تاں سارا ڈینہہ اتھائیں لاڈیندا ہا اتھاں اوں ہک اینجھی کتاب لکھی جیں پوری دنیا اچ تھر تھلی مچاڈتی داس کیپٹال دھن دی پہلی جلد ۱۸۶۷ اچ چھپی اتے باقی ڈوجلداں مارکس دے نوٹس کٹھے کرتے اینگلز پوریاں کیتیاں جیرھیاں مارکس دی موت دے بعد ۱۸۸۵ تے ۱۸۹۴اچ چھپیاں انویھویں صدی اچ مارکس نظریہ پیش کیتاویہویں صدی اچ بھوئیں دی ترہائی توں وی زیادہ جاہ تے اوندا نظریہ راڄ کریندارہ گئے اکویہویں صدی اچ وی مارکس اگوں تے ٹردا پئے مارکس ہائی گیٹ دے علاقے اچ رہ گئے اتھاں اوچھڑا کتاباں نہ لکھداہا سیاست وی کرینداہا چھڑا چس چاوݨ جھمر دی پھیری مارݨ اتے نعرے مارن سانگے نہ دنیا کوں تبدیل کرݨ سانگے ہیٹھلی شئے کوں اتے تے اتلی شئے کوں تلے ھیݨے کوں ڈاڈھاتے ڈاڈھے کوں ھیݨا کرݨ اتے ہک حیاتی کوں ٻی حیاتی اچ بدل ڈیوݨ سانگے اوندی سیاست پتھر پیہݨ آلی مشین ہئی پالے اچ کوٹ ویچیس جو ٻال دا داروگھناں پیسے ہتھ آئے تاں پتہ لگا جو ہک حیاتی کوں بچاوݨ اتےکروڑاں حیاتئیں کوں بدلݨ وچوں ہک راہ چنݨے پمفلٹ نہ چھپیا تاں کیویں پتہ لگسی جو تبدیلی کیویں آندی ہے اتلیاں شہیں ہیٹھ اتے ہیٹھلیاں شہیں اتے کیویں تھیندین کوٹ دے پیسے چاتے پملفٹ چھپواوݨ ڳیا پیا گھر ولیا تاں ٻال مویالاتھا ہس گھر اچ پیٹھا تے گھر دے سبھ بھاتیں کوں پتہ ہا اواوئیں سجھی ٻیٹھے ہن جیویں مارکس سجھی وداہا ہک ٻال بچیجے یا کروڑاں حیاتیاں بدلیجن یار اوکھے فیصلے سوکھے نہیں تھیندے
اکھیاں سحری سحر کماون جادو چوٹ چلا گیوں یار
نینہہ نبھیندیں مرگیوم پنل کاندھی تھی
کرن منادی روروکے لایدرک الالبصار
آکھ فرید نماݨا بھولا توں وچ کون قطار
جاری ہے ۔۔۔۔
اے وی پڑھو:
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(15)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(14)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(13)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(12)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(11)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(10)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(9)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(8)۔۔۔ نذیر لغاری
سینے جھوکاں دیدیں دیرے(7)۔۔۔ نذیر لغاری
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر