سینے جھوکاں دیدیں دیرے(18)||نذیر لغاری

سویل تھئی تاں اکھیں بھال تے پا سہ پتر یم لندن اچ لڑھ لاٻا شور شراٻا اصلوں کائنی جے گھرستے پئے ہوووتاں تساکوں چڑی دی چی وی نہ سݨیسی جے سڑک بازار اچ ہوووتاں وی تساں شور شرابہ نہ سݨسو ہر بندہ ایہوتلاالیندے جتلالوڑ ھ ہوندی ہے اے تاں اصلوں تھی ہئی نہیں سگدا جو ڈو جݨیں دی گالھ کوئی تریجھاسݨ ڳھنے بساں کاراں تے ٹیکسیاں ریل تے ریل گاڈیاں بے حساب ہن پر شورکائنی ۔کہیں رڄیئے کڄیئے گھردا کوئی وی سکھیں لدھا موٹرسائیکل دا سائلنسر کڈھواتے روڈدا شہزادہ نہیں بݨ سگدا کوئی دوکاندار سنگھ تے زور لاتے گاہکیں دے کنیں تے لاٹھی چارج نہیں کریندا تریمتیں دا جھیڑا تاں اصلوں نہیں لگدا نہ تاں کڈاہوں تاں کوئی کڑوا کنیں پووے ہا ۔۔

عنبرین سویلے اٹھی تے اپنے دفتر گئی پئی ۔اج جاوید دی چھٹی ہے ایں ڳالھوں او اڄ سمھݨ دی سک لہیندا پئے میں وی نندردا ڈوجھا گھولامارݨ سانگے ڈو چاراٻاسیاں ڈے ہک ڈو آلساں ٻھن تے اکھیں تے کپڑا چا رکھیم تاں نندر آگئی ول اٹھی تے دھاں دھوتے ہیٹھ لہہ آیم جاویدوی ڈرائنگ روم وچ آگیا ڈو چار منٹ بعد باورچی خانے ٹرگیا اتے انڈے تلݨ پئے گیاں آنے تل توس سیک تے میزتے آن رکھیونسی تے اساں نریان نال انصاف کرن پئے گیوسے نریان مکݨ کنوں پہلے درکھڑکیا جاوید اٹھی تے دروزے تے گیا درتے ڈو میماں آیاں کھڑیاں ہن ہک ادھ کھڑہئی اتے بی نویں نینگر سوچیم جو اے بھلا کون ہوسن اے کہیں دا پتہ پچھدیاں ہوسن یا ول خاندانی منصوبہ بندی دا لیکچر ڈیوݨ آیاں ہوسن اے وی تھی سگدے جو کھٹ مٹھڑیاں ویچݨ آیاں ہوون جے ایں وی نہیں تاں پچھے نواز شریف آدم شماری سانگے پٹھیا ہوسی پاکستان اچ ہر گھر دے درتے پیودا ناں م ش لکھواتے فاتح پاکستان بنیا کھڑے تے ہݨ شئت اتھاں وی دردرتے میاں شریف دا ناں لکھوا تے برطانیہ فتح کرݨ چہندے.

جاویدولیاتاں پچھیم حال ڈے استاد بیبیاں کیا آہدیاں ہن اوں اصل گالھ ڈسائی تاں ہی ٻی نکل آئی اے میماں تبلیغی جماعت دیاں ہن اللہ سائیں دا سنیہا پجاوݨ آیاں ودیاں ہن وڈیو کیسٹآں چاتی ودیاں ہن ساکوں ڈکھال تے ساڈے سانگے بہشت دیاں تاکیاں کھولݨ چہندیاں ہن ہک اصلی انگریزݨ اتے ٻی اسپین کنوں مخلوق خدا کوں صراط مستقیم ڈکھاوݨ آئی ودی ہئی جڈاں اوجاوید کوں اہدیاں کھڑیاں ہن جو اساں مساج سانگے آیاں کھڑیوں تاں اوں ویلھے میں اے سمجھیا ہا جو مائیاں مالشی ہن پر بعد اچ پتہ لگا جو اسپین آلی بی بی میسج کوں مساج بݨائی کھڑی ہے خدا دیاں سونہیاں تھیاں ودیاں ہن ول خود ہوندے کم واسطے نکھتیاں ودیاں ہن ہݨ انھیں دی مرضی میسج آکھن یا مساج ۔۔۔بہرحال جاوید انھیں دے ولے اچ نہ آیا نہ تاں ساکوں انھیں دی تبلیغ تے کوئی اعتراض نہ ہا ویندئیں ویندئیں وی داݨہ سٹی گیاں ناں نشاں اتہ پتہ جاہ ٹکاݨہ ڈس تے گیاں پر اساں ایں نٹوا گیوسے جیویں آپنے دیس دی استرا بسترا پارٹی کنوں نٹوا ویندوں مساج پارٹی دے ونجݨ دے بعد گھر فون کیتم عابدہ نال گالھ تھئی گھر دا حال حوال پچھیم ول ٻالیں نال گالھ کیتم عینی جینی تے شایان نال گالھ تھئی شانو دی طبیعت خراب ہے کلہوکا بخار ہےس کوچ دا نغارہ وڄیا تیاری دے ویلھے آپݨی جتی سٹݨ تے جاوید دا جوگر پاوݨ نہ بھلیم جاوید دی جتی میڈی جتی کنوں ہک نمبر وزبر ہے ول وی ڈاڈ ھا سوکھا تھی پیم جوگر دی آپݨی چس ہے کرسٹل پیلس پاک اسٹیشن کنوں ڳاڈی تے بہہ تے وکٹوریہ اسٹیشن تے آگیوسے

ول اتھوں پیریں داپندھ شروع تھیا ہک نکے جہیں پارک اچ پیٹھوسے جیندے ادھواݨ اچ موہن داس کرم چندگاندھی دا مجسمہ اہنسا ستیہ گرہ تے برہمچاریہ دا پرچار کریندا ٻیٹھے انگریز گاندھی تے اڄݨ تائیں خوش ہن جو ہندوستان دئیں کئی نسلیں دی کاوڑ کنڈ پچھوں سٹ ستیہ گرہ دے اصول تے مرݨ بھرت کرتے سرمایہ داری تے نوآباد یاتی نظام کوں دگے سوٹے دی مارتوں بچا گھدس جڈاں لینن روس اچ سرمایہ داری دا تڈا ویڑی ویندا ہا جڈاں سن یات سن نوآبادیاتی نظام دا مڑھ ساڑی کھڑاہا جڈاں اسٹالن سامراجی جنگ اچ فاشزم کوں کھلاڈتی کھڑاہا جڈاں ماوزے تنگ لانگ مارچ ودا کرینداہا ۔

اوں ویلھے گاندھی ہندوستان دی سڄی گلھ تے چماٹ جھل تے کٻھی گلھ اڈی کھڑاہا گاندھی لینن کنوں ہک سال وڈاہا اتے پچھلے سال کنوں اوں کوں سرمایہ داری مونڑھے تے چاتےہزار سال داسب توں وڈابندہ ثابت کرݨ سانگے کوڑدی مس نال کوڑے پنے کالے پئی کریندی ہے گاندھی تاں بھگت سنگھ کوں پھاسی ڈواوݨ سانگے أٻاہلا ہا رجعت پسند تحریکیں کوں مونڈھاڈتی ودا ہا خلافت تحریک دے جلسئیں وچ تقریراں ودا کریندا ہا پنڈت حبیب الرحمن کوں چٹھیاں لکھ تے سنسکرت دے موئے مڑھ دے ناسیں وچ پھوکے ودا مریندا ہا گاندھی واقعی وڈا آدمی ہا انگریز کیوں نہ منیسن مجسمے کیوں نہ بݨیسن لمے ایشیا وچ انقلاب دے دڳ تے اہنسادی چوری کھنڈاسٹی ہس لوک نہ بھڑسن نہ کاوڑ کریسن نہ جھیڑالیسن نہ سچ کوں ڳولیسن نہ کوڑنال بھڑسن نہ انقلاب آوسی ۔۔۔واہ گاندھی خاں واہ تئیں تاں کمال کرڈتے ۔۔

گاندھی دے مجسمے کنوں مکلاتے پارک کنوں ٻاہر نکل آیوں ذرا اگوں ونج تے تاریخ تے جغرافیے دے میدان اچ ملھݨ ڈیکھݨ سانگے ہک وڈی ماڑی دے ٻہوں وڈے درکنوں اندر پٹیوں اے کیا ھے ؟اتھاں ڈیکھوں تاں کیاڈیکھوں لندن نیشنل میوزیم دی بلڈنگ ٻہوں وڈی ہے چارمنزلاں ہنس پلاسی دی جنگ کنوں چارسال پہلے ۱۷۵۳ اچ ہک انگریز آپݨا سارا ترکہ کھٹیاوٹیا نویاں پراݨیاں چنگیاں چو کھیاں ساریاں عجیب وغریب چیزاں ڈتیاں تاں میوزیم دا منڈھ ٻدھیڄ گیا۔جوان ڈھیر کم جو کیتس ول ڈھیر دیر جتبیاوی نہیں انتظارنسی کیتا جو قوم اوندے سانگے کہیں تمغے کہیں انعام دا اعلان کرے یا ول اوندے احسان کنوں ڳچی جھکی کرے نہ نہ جوان ھوں سال مرستا۔سجے پاسوں گیلری کنوں میوزیم کوں ڈیکھݨ شروع کروں اے نایاب تصویراں ہن اومخطوطات ہن پراݨے زمانے دیاں لکھتاں ہن رومن رسم الخط کڈاں کیویں لکھینداہا کتاباں کیویں تیار تھیندیاں ہن جلدبندی کیویں تھیندی ہئی عجائب گھر دا منڈھ علم نال ٻدھیاگئے پہلی سونہہ کتاب نال ول اگوں ٻیاں ڳالھیں ’’اوندے بعد انگریز جتھ ڄتھ ڳئین اتے ونج لٹ مارکیتی ہے نیں اوں لٹ ماردامال نینھ دی نشانی وانگوں سانبھیا لا لاتھے

کولمبس نویں دنیا ڳولی تاں انگریزیں کوں ڳھوڑے درکاون سانگے نواں میدان مل گیا دیس دیس توں ابلک عربی ترکی کھوڑے منگواتے امریکہ پچوائے گئے جتھاں ریڈآنڈین آپݨی دھرتی بچاوݨ سانگے نساہے تھی تھی تے بھڑدے پئے ہن ۔ہک انگریزی آبادگار ریڈایڈین کوں نیویارک دی سیرودا کروینداہا پچھیس حال ڈے یار تیکوں ساڈا شہر کیویں لگے ؟ ریڈایڈین ولدی ڈتی ۔۔توں ڈسایار تیکوں ساڈا ملک کینجھا لگے ؟میوزیم وچ میکسیکسودیاں نشانیاں لاتھین ریڈایڈین زور اورانگریزیں دی تڈکوں منہہ ڈیندے رہ گئے آخر بیلے تھی تے ڈھہہ پئے انگریز اتھوں دیاں نشانیاں چاتے اتھ آن سٹیاں ’اگوں وادی گنگ وجمن خواب وخیال دی دنیا بݨی پئی ہے ہر واردی آپݨی مورتی سونوار منگل بدھ خمیس ۔۔۔۔ہر ڈینہہ دی آپنی نشانی ول چیتر وساخ ڄیٹھ اہڑ ساون بدرا اسوں کتئیں منگھر پوہ ماہماں پھڳٻݨ ’’ہر مہینے دی آپݨی مورتی ۔ویلھا علامتیں نال ٹردے ویلھے دی ٹور جنتر منتر ہے جے پوررہ گیا چانہ سگدے ہن پر مورتیاں چاآئے ہݨ سانبھی کھڑن دہلی اچ ہوندیاں تاں شئت بھڄ ترٹ ویندیاں ول سدھارتھ مہاتمابدھ ’’اوندیاں نشانیا ں جاہ جاہ تے ایویں وتھریاں پپئن جیویں موئڄو دڑودا اسٹوپا ٹیکسلادی جولیا نایونیورسٹی اتے وادی نیلم دی شاردہ یونیورسٹی وہائے ویلھے کوں شانداں ڈےڈے تے حال نال جڑیندیاں کھڑین

میں کئی پہرشاردہ یونیورسٹی دئیں پوڑئیں تے بہہ تےآپ مہاݨا گوتم نال الیندا رہ گیاں کا کانروان کیویں لدھاہاوی ۔۔لندن دے میوزیم تے گوتم چھاگئےنیپال دے نال گیا وچ ڄاوݨ والے شہزادے دادھرم جے آریاتے عرب دی مارنہ کھاندا تاں گوتم لمے ایشیاوچ ایویں کھنڈریاپیا ہووےہا جیویں چین جاپان تےپوادھی ایشیا وچ درگھر یاپئے سونے دے ڈووڈے وڈے مٹ لاتھن سونے دی لسک تے اکھ نہیں تھہر دی اے کتھوں آئے ہوسن دل وچ سوچیم جودعوئ کراںجواے مٹ ساڈے خانیں مٹھاوݨ دا پاݨی منروکوں پچاوݨ سانگے پٹھیے ہن ہݨ مہربانی کرتے ساڈے مٹ ساکوں ولا ڈیوو ۔پرکائنا اے مٹ برما کنوں چوآئن ہݨ انگریزیں دا اخلاق ڈیکھو مٹیں دے نال لکھیا لاتھے جو برما کوں فتح کرݨ دے بعد پسیے بھرتے اے مٹ أتھاوں چاآئے ہاسے بداخلاق کہیں جاہ دےکوڑدے منہہ اچ دھوڑ ’’’دنیادی چنڈ ڳٹھ اچ دھاڑے مادݨ والے سونے دے مٹیں دا مل بھرآئن واہ سائیں واہ دریائے نیل دی تہزیب اتھاں تاں مصرآباد ہے دریائے نیل دی ہک رات کڈاہاں نہ وسرسی جڈاں میں سائیں مشتاق احمد فریدی نال قاہرہ دی ادھواݨ اچ وہندے نیل وچ ہک جہازتے ترداوداہم جہاز دا ناں نیل دا بادشاہ ہا ڈھلدی رات کوں نویں نکور مصری مائی دی جھمر ڈٹھی ہاسے ہمسبھوچھی کنوں ترے تاڑی تائیں وات پٹی بیٹھے رہ گئے ہاسے ۔۔۔۔

متاں بھانویں قاہرہ دا میوزیم ڈیکھ تے مصر دی پراݨی تہزیب ڈیکھ ڳھدی ہسے مصردے کئی فرعونیں دی آل اولاداتے شہزادئیں دے مڑھ لندن میوزیم اچ لاتھن غلام نوکرٻانھے ٻانھیاں جیویں پوریئےگئے اوئیں لاتھن ۔مڑھ کپڑیاں وچ ولھیٹ تے رکھ ڈتے گئن توآں قاتل کہ ازبہر تماشہ خون من ریزی مڑھ سانبھݨ دی بدھ کیکوں آئی ہئی کئی ہزار سال پہلے جیرھے جیندے ہن اڄ تماشہ بݨیے لاتھن آو مصر کنوں یروشلم ول ڄلدوں میوزیم وچ یروشلم وی لاتھے حضرت داود تےحضرت سلیمان دے محل دا نقشہ ہے ہیکل سلیمانی نواں تے پراݨااسرائیل ویزہ گھنݨ دی لوڑہی کائنی لندن آو تے پہلے بنی اسرائیل دے آثار ڈیکھوتے ول نویں نامراد یں دے حال وی ڈیکھو ہݨ دریائے أردن دی پوادھی کندھی تے آونجو لندن میوزیم دا نواں مرحلہ میسو پوٹیمیا دی تہزیب ہے بابل نینواتے أر کوہ جدی تے حضرت نوح دی ٻیڑی تھہری تے ول انسان وادی نینوااچ آگیا دجلہ وفرات دی سرزمین تے ہاروت وماروت دے باغ نہ زمین تے نہ آسمان تے ہوا اچ وݨ رادھے کھڑن میوزیم اچ باغ دامنظر تاں کائنی پر ساکوں تاں پورا میوزیم ہاروت تے ماروت دا باغ لگدے