اینکوں میتھالوجی سمجھو یا وت سچ پر ڳالھ ہکو ہے جو وبا دا ویلھا یم راج دا ویلھا ہوندے۔ وبا دے ویلھے مرتیو دا ۔۔۔ اݨ ہوند دا سوال چیتے کوں چمبڑ ویندے۔ کون کیویں ایں سوال نال نبڑدے، اے ہک انج ڳالھ ہے۔
جیویں فرانسیسی فلاسفر ایلے بیجو آہدے جو اصل ہووݨی کہیں اݨ ہووݨی وانگ ہوندی ہے جیڑھی ہوند دی پوری ستریج کوں اُپٹھ سُپٹھ کر ݙیندی ہے۔ جو ہوندے او نئیں رہندا۔ ہر شے بھن ترٹ ویندی ہے۔ جھوکاں لݙیج ویندن۔ ہک پل دے چمتکار وچ سبھ دا سبھ وٹیج ویندے۔ یقین بے یقینی بݨ ویندے۔ اینجھی اݨ ہووݨی کنیں ہوند تے اݨ ہوند دے وچار تے گُمان اُبھردن۔ وبا وی کئی ہک اینجھی اݨ ہووݨی دی ہووݨی ہے۔
پُراݨ سندھ ہند وچ اینجھا ای اݨ ہووݨی دا، یم راج دا ویلھا ہوسی جݙاں مرتیو دا۔ اݨ ہوند دا وچار اتھوں دی سمسکرتی وچ نُشابر تھی سامہݨے آیا۔ کئی رشی منی، مہاویر تے ٻُدھا ایں وچار وچ گردان ریہے۔
سدھارتھ ایں ہوند ۔۔ اݨ ہوند دی سمسیا دا ہکو منطقی حل کڈھیا جیندا ناں شُنیا ہے۔ سنسکرت دے اپݨے ہک سُترے ” پراجنا پارامِتھا ہردیم ” وچ او آہدے جو ” روپ شنیا ہے، شُنیا روپ ہے۔” مطلب سبھ فنا دی جھوک ہے۔ کئی شے مستقل تے مطلق نئیں۔ ہر شے ہر شے دے گنڈھپ نال ہر ویلھے وٹیندی پئی ہے۔ روپ ابھردن، وت اروپ بݨ ویندن۔ ݙُکھ اوں ویلھے اُبھردے جݙاں اساں اپݨے ایں روپ کوں سروپ سمجھ کنیں ایندے نال موہا لا گھندے ہئیں ۔ اے موہت ہے جیڑھی شُنیا دے روپ کوں سروپ کروپ بݨیدی ہے۔ ایں موہت کنیں مُکتی ݙُکھ کنیں مُکتی ہے، سمسکار کنیں مُکتی ہے۔
سدھارتھ ٻُدھا ہئی، مہا رشی منی ہئی۔ اوں ٹھیک آکھیا ہوسی۔ ساݙی سمسیا اے ہے جو ” اے موئی موہا مردی نئیں”۔ اݨ ہوند دے انتم سُنڄ بر کوں سُݨ ݙیکھ کنیں وی نئیں مردی۔ کہیں چُنڈھ گُنڈھ، کہیں چور چیتے وَسدی وِسدی ریہے ویندی ہے۔
اے سبھ وچاراشو اپݨے ہک شعر وچ ایں سموئین:
ہووݨ نال اݨ ہووݨ تاں کئی ہوندا نئیں ۔۔۔
ودھ گھمبیرتا تݙاں تھیندی ہے جݙاں وسمل دے سمورے وسمارے پچھوں اوندی اے بے وسی سامہݨے آندی ہے:
” جے ہووݨی اپݨے وَس ہوندی اساں اکھیں وی اپݨیاں سی گھندے”
About The Author
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر