مشتاق گاڈی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
(ہک سنگتی کوں ولدے وچوں)
ذاتیات تے انہیں دے وڈپ دا جیڑھا بیکار جھیڑا تساں چاتے، اوندے بارے تاں کئی گالھ نئیں کریندا پر سرائیکی تحریک، صوبہ دی ڈیمانڈ تے پیپلز پارٹی بارے جیڑھی کنفیوژن ابراہیم بیگ صاحب شادن لنڈ دے کٹھ وچ تے ہنڑ تساں بھیلائی پئے ہاو، اوندے حوالے نال لازمی درستگی کریساں۔
پیلھی گالھ تاں اے ہے جو سرائیکی زبان بارے جیڑھی تاریخ ساز کانفرنس 1975 وچ ملتان تھئی تے جتھاں سرائیکی سکرپٹ کوں طے کرںڑ دا اہر اگوں تھیا، او ذوالفقار علی بھٹو دی حکومت دی سپورٹ نال تھئئ۔ ریڈیو سٹیشن تے انہیں وچ سرائیکی زبان دے پروگرام وی ایں دور وچ شروع تھئے۔
سرائیکی وسیب دیاں ڈو یونیورسٹیاں وی ایں دور وچ بنڑیاں تے اوندے بعد بس تھی گئی۔ انہیں یونیورسٹیاں وچ سرائیکی لینگویج دے ایم اے ڈیپارٹمنٹ دا آرڈر بے نظیر بھٹو دے پیلھے دور وچ تھیا۔
اسلامیہ یونیورسٹی وچ اے ڈیپارٹمنٹ فوری بنڑ گیا پر بہاؤالدین ذکریا یونیورسٹی وچ ایں ڈیپارٹمنٹ دی راہ وچ روڑے اٹکائے گئے پر اوں آرڈر دی بنیاد تے بعد وچ قانونی مقدمے دے ذریعے بنڑیا۔ ایں یونیورسٹی وچ سرائیکی ایریا سٹڈی سنٹر وت پیپلز پارٹی دے گیلانی حکومت دے دور وچ بنڑیا تے جیندا سربراہ تساڈے کالے دا جوان ممتاز کلیانڑی ہے۔
ایں سٹڈی سنٹر دی عمارت ماونڑ دے ڈا دی نئیں۔ وت پیپلز پارٹی اٹھارہویں ترمیم دے پچھوں جڈاں پنجاب وچ ننویں صوبے کیتے پنجاب اسمبلی کنیں تاریخی قرارداد پاس کروائی، پارلیمانی کمیشن بنڑایا، صوبے دا پارلیمانی تے آئینی منڈھ بدھیا، سینیٹ کنیں آئینی بل پاس کروایا۔
یعنی صوبے دا سارا پارلیمانی تے آئینی ایرا بدھا جیندے نال اے ایشو مین سٹریم تھیا تے بیاں سیاسی جماعتاں مجبور تھیاں جو ایں ایشو کوں قبول کرن۔ پیپلز پارٹی اپنڑی پنجاب دی تنظیم کوں انج کیتا تے مخدوم احمد محمود آج اوں انج تنظیم دے سربراہ ہن تے اے تنظیم ہنڑ پی ڈی ایم دے جلسے دی میزبان ہوسی۔
اے بلاول دا ملتان دا سرائیکی صوبے کیتے جلسہ ہئی جیندے نال اسٹیبلشمنٹ بوکھلا کنیں جنوبی پنجاب صوبہ محاذ بنڑایا تے پی ٹی آئی کوں اپنڑی گچی وچ سو ڈینہہ وچ صوبہ بنڑاونڑ دا بوٹ گلے پاونڑا پئے گیا تے اجاں تائیں اوندے گلے ہے۔۔۔
بیاں وی بہوں ساریاں تفضیلات ہن۔ جیویں جو سرائیکی وسیب کوں صدارت تے وزیر اعظم دے عہدے ڈیونڑ، اپنڑے دور وچ ترقئیاتی فنڈز دی فراہمی۔
ابراھیم بیگ صاحب تے تساں کیویں آکھ سگدے وے جو پیپلز پارٹی صوبہ دے معاملے وچ سنجیدہ نئیں۔۔۔ سیاسی حالات تے مجبوریاں بئی گالھ ہن۔
باقی ابراھیم بیگ سئیں ساڈے محترم ہن۔ پچھلے کئی سالیں وچ اسلام آباد وچ کئی درجن سرائیکی دے پروگرام تھئین، انہیں دا اساں کڈاھیں کئی خاص کردار نہی ڈٹھا۔ انہیں دی کئی مجبوری ہوسی۔ کوئی شکوہ نئیں۔۔ پر سرائیکی صوبہ دے کیس تے پیپلز پارٹی دے کردار بارے کنفیوژن نہ پھیلائی ونجے تاں مہربانی ہوسی۔
………………
نوٹ: سئیں مشتاق گاڈی گلریز آصف دی ہیٹھ ڈتیل فیس بُک پوسٹ دا فیس بُک تے ولدا ڈتے
گلریز آصف
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
All the Seraiki people standing by baig, not by wagah’s statement.
سرائیکی زبان جیرھی اپݨی الگ شناخت اپݨی منفرد ثقافت تے ہک ادبی حوالے نال کئی ہزار سالاں توں مُختلف جاہیں تیں مختلف لہجیں نال ورتیندی آندی ہے اور اڄ تئیں اپݨے پورے وجود اپݨی پوری تݙ نال سلامت ہے. لیکن اتھو دے واسیں کوں چاہے او تھل، چولستان دا واسی ہووے یا ٻیٹ دمان دا ارداسی اوکوں صحت،تعلیم تے روزگار دے روݨیں اپݨی جاہ تیں مگر اوندے نال جیرھا سبھ توں وݙا دروہ تھئے او اے ہے جو اوکوں ریاستِ پاکستان اچ ستر سالیں توں اڄ تئیں شناخت نئیں مِل سڳی. اِیں وسوں دا وسدا بُکھ تریہہ تاں برداشت کر سڳدے مگر اپݨی وسوں تیں اوپرا بݨ کے راہݨ اوکوں قبول کائنی اور کرے وی کیوں او ایں بھُوئیں دا مالک ہے او لوک جیرھے Migration کر کے آئن او ایں بھوئیں دے گودے بݨ ٻیٹھن تے اِتھو دے تل وطنی کوں چھورا کر چھوڑیے. ایں حوالے نال ٻہوں سارے سرائیکی دے سوجھواݨ جاڳین تے ایں ریاستی جبر دے خلاف ٻولیے اوندا ہک فائدہ اے تھئے جو سرائیکی صوبے دی ڳالھ منظر نامے تیں آ ڳئی اوندے بعد ہر پارٹی ہمیشہ اِتھو دیں لوکیں کو سرائیکی صوبے دا Loli pop ݙے کے ووٹ گھدے اپݨی حکومت کریندے وت اڳلی پارٹی آئی اوں ایہو نعرہ چا ماریا وت اساں لوک اوندے پچھو. لیکن اڄ میکوں ذاتی خُشی تھئی جیرھلے میں P.D.M جلسے وچ شرکت واسطے ہِک کٹھ وچ ابراھیم خان بیگ ایں ایشو کوں چاتے اور او ڳالھ کیتی جیرھی اڄ دا نوجوان سوچیندا ٻیٹھا ہا ایندا مطلب اے جو پچھلہ بیانیہ جیرھا احسن واگھا یا اونہاں دے ہم خیال لوکاں دا ہا مُکدا ویندے جیرھا کوئی وی پارٹی کجھ لوکیں کوں اڳوں کھڑا کے اپݨا ووٹ بینک محفوظ کریندی ہئی اڄ دا اڳونہاں تھیندا بیانیہ اے ہے جو جیرھے دے اتیں بیگ سئیں الائے جو ساکوں P.D.M دی تحریک وچ شامل تھیوݨ دا تاں آہدے ٻیٹھو لیکن اے ݙساوو جو سرائیکی صوبے داایجنڈا ایندے وچ شامل ہے؟ چلو ن لیگ وی چھوڑ ݙیوو تحریکِ انصاف کوں دفع کرو مگر جیرھی جماعت پی پی سرائیکیں دی چیمپئن بنڑی پھردی ہے اوں ایں ایشو کوں کیوں نئیں چاتا میں سمجھداں میݙے کے وݙا جیالا کوئی کائنہ ہوسی میݙے والد کے وݙا پِپلا کوئی نہ ہوسی جئیں آکھیے
ہک سیہون سخی ٻیا ڳڑھی وو ڳڑھی
ابراھیم خان بیگ کے وی وݙا پِپلا کوئی کائنہ ہوسی جیندا انہیں اوں کٹھ وچ ذکر وی کیتے جیالا ہووݨ ہک ٻیا مسئلہ ہا لیکن ساݙا پہلا مسئلہ سرائیکی صوبہ ساݙی شناخت ہے او اڄاں ایں اِیشو تیں ڳالھ کریندے ٻیٹھے ہن جو احسن واگھا صاحب قابلِ احترام ہن انہیں آکھیا جو تُساں اے ڈساؤ جو صوبہ گھنݨ چاہندو یا نہ اے سوال بیگ کنوں کرݨ دا کوئی logic وی نہ بݨدا ہا کیوں جو بیگ صاحب ایں وسوں دی ہک اینجھی personality ہے جئیں ایں وسوں واسطے جئیں ایں وسوں دے لوکیں واسطے ڈھڳ سارا کم کیتے جتنا او پھردے ہَن ایں وجہ توں اساں سرائیکی لوک انہیں دے ایں کم کوں undermine نسے کر سڳدے ݙوجھا انہیں آکھیے جو ساکوں وسوں دے واسیں کوں ملݨاں پوسی میانوالی توں گھن ٹانک تک راجن پور توں گھن تھل دمان دے واسیں دی رائے گھݨی پوسی اے ہک اݨ چُک سچ ہے اور ایہو جمہوریت دا حُسن ہے لیڈر بݨݨ سانگے ادیب ہووݨ دے نال نال ادب ہووݨ وی ضروری ہے. اگر کوئی کتھائیں اختلاف رکھدے تاں ہائپر تھیوݨ دے بجائے دلیل دا ہووݨ وی ضروری ہے. اوکوں اپݨے مخالفیں نال Dilouge دے Through کٹھا تھی کھڑݨ دا فن وی امدا ہووے.
بحرحال میں سمجھداں اڄ ساکوں بیگ سئیں دے نال کھڑݨ دی لوڑھ اڄ کوئی وی جماعت جیرھی اساݙے نال تھیسی ساݙا پورا ایجنڈا چیسی یکدم ساݙے مسئلے کوں اپݨاں مسئلہ سمجھسی اساں اوندا ساتھ ݙیسوں خواہ او کوئی جماعت ہووے
Well-done Baig shb
About The Author
اے وی پڑھو
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر
موہری سرائیکی تحریک دی کہاݨی…||ڈاکٹر احسن واگھا