میڈا گالھا دل ایں لمحے دی قید اچوں بھلا میں کیویں نکلاں ۔۔۔۔؟؟؟؟
ڈس میں کتھوں آناں چیڑیں دی چل چل، گھاٹی ٻٹ ڈھانڈل بیر، چویڑی دی کندھیں آلے کُھلےکچے ویہڑے،
ہائے او گھر دے اُچے تے لیپے آلے تھلے تیں بہہ کے اماں دی ہتھ دی پکی کُٹ دے منگر نال ودھی جوار تے باجھری دی روٹی، توریا دے ساگ کوں سچے گھیو دا لگا تڑکا، تتی روٹی تیں مکھݨ دا پیڑا، مٹی دا گُھبکار، وڈے ویلھے پتھر دی چکی دی من بھاونڑی گُھر گُھر، او مٹی دے تھاں بھانڈے، سیالے دے پالے اچ چُلھ دے چدھارو بہہ کے بھا سیکݨ دی چس، اماں دے بسترے دا گرماں، ڈاڈی دی “سمی” آلا گاوݨ، چھوٹے ویلھے دے یار ۔۔۔۔۔۔ڈس کتھو لبھ آواں؟؟؟
ہائے او اپنڑی مٹی دے نال جُڑے کھیڈ دودہ، کانگا، بھیڈیں ویائی، چپہ چرالی، شیدنڑ، گوگڑے چھپک، کوٹھی کوٹھی پک پاو، کھلیں کھوپڑ، آگی آگ، لُک چھپ، گھوپݨی ونجائی، ڈھینڈے، پتنگ، مٹی دے ڈاند، اٹے آلی بھمبھیری، ڈاڈے دے ریڈو آلے گٹیں دے رول ڈس میں کتھو گھن آواں!!
ہائے وے اوترا نا مراد آ او مٹھائیاں وی تاں اویں نئیں رہ گیاں کتھ حے او کٹانگری، نُکتی، تپاسے، تلونگڑاں، تل شکری ، گُڑتے پھیری آلا چاچا منوں۔ ساریں کوں وقت نگل گئے یا ساڈا سِݨپ کھا گئے۔
اوں وقت کوں میں کتھو ولا آواں جڈاں چیتر دی راتیں کوں نیلا ھُنب اسمان ہووے ہا اساں تاریں دو تکی پائے راھوں تے ایں ڈر آو گنتی نہ کروں ہا جو منہ تیں تل نہ نکل پاون، اسمان تیں کھٹ دو ڈیکھوں ہا تے ول قطب تارے دو جو کھٹ مائی تارے دے نیڑے تے نئیں گئی ودی۔ ول اماں آو پُچھوں ہا اماں جڈاں کھٹ قُطب تارا گول گھدا واقعی قیامت آ ویسی؟ او ترسلی ڈیوے ہا جو ہالی پریں ودی حے، اسمان تیں رادھیاں چٹھیاں، حضرت اسماعیل دی جہہ تیں قُربان تھیونڑ آلے دُنبے دا رستہ وی تاں شہر دی دھوڑ اچ گُم تھی گئے، بی بی سئیݨ دی پینگھ وی تُرٹ گئی حے، موسم وی یاریں آلی کار بے اعتبارے تھی گئین۔۔!!!
ڈس میں کیویں تیکوں اعتبار ڈیواں ۔کتھ گئین او موسمیں دیاں نشانیاں نہ چندر پڑ پائیندے، نہ سجھ کوں مچھلا ڈسدے، نہ اسمان تیں سنجھ دے لیکے ہوندن، نہ تیتر کھمبیاں رہ گئین، نہ رغام دی سمجھ لگدی حے۔
ہائے دلڑی نہ او پھینڳڑیں ریڑھ ڈکھݨ گُھلدن، نہ او بھوری بدلی آندی حے، نہ کھیمݨ دے پرھے لگدن نہ تومبی پنجیندی حے، نہ سانوݨ دی بدلی ول اپݨی چادر تاݨی حے نہ بدرا دیاں پڑ تیں پڑ آلیاں جھڑ دیاں چوٹیاں ول ڈسن، نہ آفکی رہ گئی حے نہ کوئی نائیں دا ہیرڳ سُݨ کے سڈ مریندے، نہ وکڑے ھن، نہ گنڈھیں ھن نہ بند ھن، نہ نائیں دے پانڑی دی خشبو حے۔ کتھ گئین او عیسٰی گروہ آلے جھڑ، کتھاں حے باکر وال، نہ بغدادی نہ ڈاندے کھلاوی ، نہ جوڑے رہ گئین تے نہ ونگاراں بچن۔
گالھا بودلا دل کیوں کھپیندیں میکوں میں کتھو آناں نانگ دے واتو نکلدی طیار، کانڑی جوار، چوٹالے سٹے آلے آبھوں، تُر جوار دے گنے، کالی باجھری دے دُپھ، لالڑی چنڑیں، چاندو ڈاند، متھیلی گاں تے نائیں دے بچے۔
ہائے او رپ سچیا کتھ گئی حے او مہینہ دی نانی، بی بی سئین دا گھوڑا، ریخی کیکر تیں بیٹھا ٹندانڑاں، کوکِڑ بیر تیں بیٹھی دیسی ماکھی، پڑ تیں بیٹھا راکھا، بھوئیں ڈٹے، کُھمبیاں، ٹولھے دی شکلو، کرہیں دے ڈیہلے تے مُنگرا ، گنوار دیں پھلیں دی بھاجی، جالیں دے پیلھوں۔۔۔!!!!
شئیت سب شے ترقی دے ہتھوں اساں آو رُس گئی حے۔
اوترا سیت سڑا ھݨ تاں ساڈے وطن دے پکھی وی کڈاھیں منہ کر گئین گیرا، ٹُٹن، جنگلی کبوتر، ھیڑا، کالا تیتر، شکرا، چیڑیں دیاں جھاراں ، درکھان پکھی ، تلہر، کونج ، تلور تے چنڈور پکھی کوں میں کتھوں لبھاں۔
پُرانڑاں جھوکاں، میڈی وستی تے کراڑ، ڈنگریں دی کھیر، کھوہ ، بیٹھکاں، وستی دا پُرانڑاں ” شیخیں آلا کیکر” اوندے مُنڈھ اچ راھونڑ آلے شیخ مکوڑے، کاویں دا آلھڑاں تے اوندی رتی چیڑھ کتھاں حے۔ اوں کیکر دے لڑ نال بدھی پینگھ تے اوندی اُنھالے گھاٹی چھاں تیں بہہ کے آپس اچ وستی دے بالاں داکھیڈنڑ ہائے ربا کتھ ھن او ڈیہیں!
وستی دے چوک اچ چاچے عمر دی ھٹی دے اگوں وڈے وڈے پتھر ، انھاں کوں چاونڑ آلے گبھرو جوان، وسیب دا اندھا میراثی، وڈے ویلھے اُٹھی کے اللہ ھیک دا ورد کرنڑ آلا ڈاڈا تگہ، کچیاں مسیتاں، پُرانڑیاں بُرزیاں، ٹُھل تیں بہہ کے روزے آلے روزہ ودھا ڈیو آکھنڑ آلے بال، سیپ سیونڑ آلاں تریمتیں دیاں کچہاریاں سب کُجھ وقت دے ہتھوں مسمار تھی گئے۔! ہائے وائے دل آ ۔
یہ بھی پڑھیے
”چِڑیاں اُٹھو کوئی دھاں کرو“ (وسیب یاترا :7)||سعید خاور
” "دل تاں آہدے یار دی وَستی ڄُلوں”(وسیب یاترا :6)||سعید خاور
”گاݙی گھَݨ گھَݨ لائی اے“ (وسیب یاترا :5)||سعید خاور