کیا پاکستان وچ سرائیکی رے سینکا اے!!
(Does Saraiki insecure in the Pakistan?)
میݙی ایں لکھت دا سݙ سرائیکی وسیب تے ساری سندھ وادی دے وسنیکیں دے نانویں ہے، جیکر میڈی گالھ کہیں کوں کوں سمجھ آوے تاں سرائیکی قوم پاکستان وچ ایں ویلھے سخت خطرے وچ اے دشمن چارے پاسوں گھیرا تنگ کیتی آندن، ہک پاسو سرائیکیں دا آپڑیں دھرتی تے جیوݨ محال تھینداویندے تاں ڈوجھے پاسو پردیس وچ سرائیکی سنجاݨ کوں جرم بݨایا ویندا پئے، آکھیایندا پئے جیکر جیوݨا چنہدو روزی کماوݨ چنہدو تعلیم پاوݨ چنہدو تاں پنجابی بلوچ پشتون پݨ کے رہو نتاں تہاݙا کہیں شئے تے کئی حق کائنی!!
مونڈھی سوال ایہواے جوسرائیکی دا جرم کیا اے، کیاسرائیکی ہووݨ ساݙاجرم اے؟
ہک پاسوں خضدار وچ فوجی چھاوݨی سانگے زمین ݙے کے ٹکے کماون والا اخترمینگل خودکوں بلوچ ظاہرکرکے تونسے دی دھرتی تے جلسہ کرݨ آنداپئے اوندا اعلان اے جو راجن پور، دیرہ غازیخان، جیکب آباد کوں بلوچستان وچ شامل کریساں حلانکہ ہک پاسوں اخترمینگل بلوچیں نال ظلم دی دھاڑپٹ کریندے ݙوجھے پاسوں سٹیبلشمنٹ دی سپورٹ نال سرائیکی تے سندھ دھرتی تے قبضہ گیری کوں جاری رکھیندے۔ اݙوں مادھرتی دا سودا کرکے حاکم تھیوݨ والا گونگاباتا عثمان بزدار سرائیکی دھرتی توں سرائیکی دا نانواں میسݨ دی سازش کریندا پئے، اوغازی یونیورسٹی وچ ایم اے سرائیکی داشعبہ بندکرݙیندے، فورٹ منرو وچ کلچرشو دے ناں تے بلوچ فنکارمسلط کریندے، دیرہ غازیخاں وچ چاکررند دے ناں دی یونیورسٹی کٌھلیندے حلانکہ چاکررند دا دیرے نال کیا ڳانڈھا۔ جیکر سرائیکی شاعر لکھاری محبوب تابش تونسے وچ کھڑ کے عثمان بزدار دی سرائیکی دشمنی تے گالھ کرے تاں اونکوں مارکٹ کے سٹیج توں لہا گھدا ویندے، ول پولیس دے حوالے کرݙتاویندے۔ جیکر راݨا ابرار اٌتیرا اخترمینگل ولوں سرائیکی دھرتی تے حملے دی سازش دے خلاف ڳالھ کریندے، اوندے خلاف مزاحمت/احتجاج کریندے تاں دھرتی دا کئی نیمک حرام کھڑا تھی کے راݨاابرار اٌتیرا دے خلاف غلیظ پروپیگنڈا شروع کرݙیندے، ذاتیات تے حملے کریندے ول رحیم یارخاں آوݨ تے کھلے مارݨ دی دھمکی ݙیندے۔
ڈوجھے پاسوں بہاولپور دی دھرتی تے ہک بیاقبضہ گیرطارق بشیرچیمہ سٹیبلشمنٹ دی چاکری کرکے غریب نماݨے سرائیکیں کوں پیوݙاے دی بھوئیں توں ظلہل نال بیدخل کریندے انہاں دے گھریں کوں بھا لیندے کوڑے مقدمے کرویندے، جیکر دھرتی زادہ راشدعزیزبھٹہ تے اوندی سنگت غریب سرائیکیں دے واروں تھیندن تاں تاں انہاں کوں قتل دیاں دھمکیاں ملدین، طارق بشیر چیمے دی قبضہ گیری دے خلاف غریب سرائیکیں دی گالھ کرن والے سرائیکی صحافی رئوف کلاسرا کوں نوکری توں کڈھوا کے سارے سرائیکی صحافیں کوں میسیج ݙتاویندے جیکر غریب دھرتی واسیں دے واروں تھیسو تاں تہاݙا انجام وی رئوف کلاسرے والاتھیسی۔ بھل جو کئی دھرتی جایا مادھرتی داحق منگے تاں اونکوں احمدمصطفی کانجو وانگوں گھروں چا گھدا ویندے اوندی ماکوں تڑپاتڑپا کے مار ݙتا ویندے۔
تریجھے پاسوں تخت لہورداحاکم جیہڑاخودکوں علی اعلان رنجیت سنگھ دی اولاد اہدے، او پلاک ناں دا ادارہ ٹھہاکے سرائیکی زبان کوں پنجابی دا لہجہ ثابت کرݨ سانگے سردھڑ دی بازی لاڈیندے، معتبرسرائیکی شعرا کوں ایوارڈ تے پیسے دا لوبھ ݙتا ویندے، جیکر پیٹ کوں ڳنڈھیں ڈے کے شاعری کرݨ والا کئی شاعر ایوارڈ/رقم گھنݨ توں انکار کرے تاں اوندی کردار کشی مہم شروع کیتی ویندی اے، دھرتی دے غداریں دے ہتھوں پروپیگنڈا کرواکے اونکوں غیرمعتبر بنڑاوݨ دی کوشش کیتی ویندی اے، لیکن جیہڑا سرائیکی شاعر دانشور وِک ونجے تاں اوندے سانگے لہورتوں گھن کے کراچی تئیں سٹیج سجائے ویندن۔
اوݙوں دیرہ اسمعیل خاں ٹانک وچ دہشت گردی دے ناں تے سرائیکیں کوں چٌݨ چٌݨ قتل کیتاویندا پئے جیندی نتاں ریاست گالھ کریندی اے نہ میڈیا مظلوم دے واروں تھیندے، کہیں کوں جرات نئیں تھیندی جو آکھے ہک منصوبے دے تحت سرائیکیں دی نسل کشی کرکے دیرہ اسمعیل خاں ٹانک دی ڈیموگرافی تبدیل کیتی ویندی پئی اے۔
چوتھے پاسوں سرائیکی وسیب دے نینگر آپڑیں غریب ماپیو دے پورھیے کوں سجایا کرݨ سانگے لہور اسلام آباد دے یونیورسٹیں وچ داخلہ گھندن تاں سرائیکی سنڄاݨ انہاں دا جرم بݨ ویندی اے، انٹرنیشنال اسلامک یونیورسٹی وچ سرائیکی کونسل دے خلاف سازش کئی پہلا واقعہ نئیں، ایں توں پہلوں پنجاب یونیورسٹی لہور، وفاقی اردویونیورسٹی اسلام آباد، قاعداعظم یونیورسٹی اسلام آباد، بارانی یونیورسٹی راولپنڈی، گومل یونیورسٹی وچ کئی واقعات تھی چکن جنہاں وچ ریاست دی پالتو غنڈہ تنظیمیں نماݨے سرائیکی شاگردیں تے تشدد وی کیتے گولیاں وی چلایاں ول ݙڈھپ ݙیکھو انہاں مارئیے کٌٹیے سرائیکی شاگردیں تے پرچے کٹواکے جیل ڈھکوائے ڳئین، چار سال پہلوں اڈیالہ جیل پنڈی وچ 18ݙینہہ چکی بند رہݨ والے صدام فیض بزدار دا جرم ایہو ہا جو اوں سرائیکی سنڄاݨ کوں نہ چھوڑیا، اسلامی جمیعت طلبہ دی غنڈہ گردی توں پہلوں اونکوں آکھیاڳیا جوسرائیکی سٹوڈنٹس فیڈریشن دی چیئرمینی چھوڑکے بلوچ بݨ ونج نتاں چنڳاں نہ تھیسی، صدام فیض بزدار دھرتی دا ہیرو اے جئیں سرائیکی سنڄاݨ کوں سینے نال لاکے اڈیالہ جیل چٌݨی، اینویں صہیب منیرکھوسہ، اویس پٹھاݨے خاں تے فیڈرل اردو یونیورسٹی دے باقی شاگرد وی دھرتی دے ہیرو اِن جنہاں سرائیکی سٌنڄاݨ سانگے اڈیالہ جیل کٹی۔ جیکر اتہاس لکھیندا پئے تاں اتھ اسلام آباد دے بیباک صحافی شمیم انورخاں دا ذکر ضروری اے جیہڑا دھمکیاں دے باوجو سرائیکی شاگردیں دے واروں تھیندا ریہا، لیکن اٌنہاں سرائیکی قوم پرست لیڈراں دا ذکر وی تھی ونڄے تاں کئی حرج کائنی جیہڑے اوں ویلھے سرائیکی شاگرداں دا فون وی نہ سٌنڑدے ہن۔۔۔
اینویں بارانی یونیورسٹی وچ ریاست دی پالتوغنڈہ تنظیم دے تشدد دا نشانہ بنڑݨ والے آفتاب کورائی تے ݙوجھے سرائیکی شاگرد وی دھرتی دے ہیرو اِن، قائداعظم یونیورسٹی وچ تشدد برداش کرݨ والے اصغرلشاری تے باقی سرائیکی شاگرداں دا دوش وی سرائیکی سٌنڄاݨ ہائی۔ پر، جیہڑا ظلم 12 دسمبر2019 کوں انٹرنیشنل اسلامک یونیورسٹی وچ تھئے پہلوں کݙاہیں نئیں تھیا، تشدد وی سرائیکی شاگرداں تے تھئے ول پرچہ وی انہائیں دے خلاف کٹیا ڳئے۔
تہوں سوال پیدا تھیندے کیاسرائیکی اینجھا رے سینکا اے، مارو وی اونکوں ول302دے پرچے وی اوندے خلاف کٹو، اینجھا کھلواڑ تاں کشمیر، فلسطین وچ نئیں تھیا جیہڑا پاکستان وچ سرائیکیں نال تھیندا پئے، ہک پاسو سرائیکیں کنوں انہاں دی دھرتی کھسی ویندی پئی اے انہاں دی نسل کشی کیتی ویندی پئی اے ݨوجھے پاسوں اتھ سرائیکی سٌنڄاݨ جرم بن گئی اے!!
سرائیکی کونسل انٹرنیشنل اسلامک یونیورسٹی دے چیئرمین علی عمارنقی ،اصغرلشاری، درمحمدلٌنڈ، جلیل، عامرلشاری تے باقی سرائیکی شاگردیں دا جرم کیاہے جو انہاں دے خلاف 302 دی ایف آئی آر کٹی ڳئی اے کیا او موقعے تے موجود وی ہن؟
علی عمارنقی تے ݙوترائے بئے سرائیکی شاگردیں کوں 12دسمبرکوں پہلے جمیعت دے غنڈیں حملہ کرکے تشدد کیتے پھٹوڑی کیتے نے ول انہاں دے خلاف 302دی ایف آئی آر کٹوا ݙتی اے حلانکہ جھیڑے دے ٹیم علی عمار نقی تے بئے سرائیکی شاگرد اسلام آباد دے پمزہسپتال وچ داخل ہن، ول وی انہاں کوں مجرم بنڑایا ڳئے ، کیا سرائیکی اینحھا رے سینکا اے؟؟
ݙٹھا ونجے تاں سرائیکی قوم دا اج دا ہیرو علی عمار نقی اے جیندا ساکوں آدٌر کرݨا چہیدا اے۔۔۔۔۔مرحوم حسئن گوہر دی آواز وچ۔۔۔۔
سچی سانجھ وسیب دی گوہر اے ساݙی آواز
بھانویں پائوزنجیراں بھانویں سٹوجیل
سردھرتی دی ویل
ݙٹھا ونجے تاں سرائیکی قوم دا اج دا ہیرو چئیرمین سرائیکی اسٹوڈنٹس کونسل علی عمار نقی اے جیندا ساکوں آدٌر کرݨا چہیدا اے۔
اے وی پڑھو
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر
موہری سرائیکی تحریک دی کہاݨی…||ڈاکٹر احسن واگھا