ظہور دھریجہ
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ویلہا وقت لنگھدے دیر نی لگٖدی، احٖ توں 32سال پہلے ڈٖینھ وار جھوک دا دفتر اساں پریس مارکیٹ شاہی روڈ خان پور اچ بنْایا تے پہلے سرائیکی اخبار جھوک دی تیاری تھیندی پی ہئی ۔ جون دا مہینہ ،سخت گرمی تے نال حبس ، دفتر دا پکھا بھاہ سٹیندا کھڑا ہاپر اساکوں ہوش کائنی ، سارے لوک کم کوں لگٖیے پیوں ، کپڑے پگھر توں جھبٖارو ہن۔ خبراں بنْاونْ آلا کاغذ چا چا تے مَتھے دا پگھر اُگھیندے کھڑوں، اوں ویلہے کمپیوٹر کائنا ہن، کاتب کتاب کریندے بٖیٹھن ، سئیں عطاء اللہ طارق دھریجہ ، سئیں نواز احمد دھریجہ ، سئیں علی نواز شاہ ، سئیں محمد شفیع دھریجہ تے بٖئے بٖہوں سارے سنگتی کتابت کریندے بٖیٹھن ، میڈٖے نال سئیں غلام یٰسین فخری ، سئیں مسعود اشعر صدیقی ، سئیں سجاد لاکھا ، اختر شاکر ملک تے بٖئے سنگتی سرائیکی ئِ چ خبراں بنْا بنْا تے ڈٖیندے بٖیٹھن ، سئیں میاں انیس دین پوری اپنْا کالم بٖٹ کڑاک لکھ آئن، قیس فریدی سئیں جھوک واسطے نظماں لکھدے بٖیٹھن، سئیں راز جتوئی کم کرنْ آلیں کوں شاباش شاباش اکھیندے کھڑن،کالج تے سکولیں اِ چ پڑھنْ آلے نینگر راشد بھٹہ، یاسر رحمانی تے انہاں دا بھرا ہتھ ونڈیندے کھڑن، حبیب اللہ خیال تے اللہ بخش بھٹی وی نال ئِ ن ۔ سئیں منیر احمد دھریجہ ، سئیں سجاد رحمانی تے سئیں زاہد شاہ بخاری سارے کمیں دی نگرانی کیتی کھڑن۔ سئیں سجاد رحمانی اکھیندن جو میں رضا کارانہ طور تے اکائونٹ دے سارے کم سنبھلیساں، سئیں بشیر دیوانہ اَئے کھڑن تے اکھیندن جو سرکولیشن تے بٖاہر دے سارے آونْ ونجٖنْ دے کم میڈٖے ذمے۔ اے سارا ماحول ہئی جیرھا احٖ وی میڈٖے اکھیں دے سامھے ہے۔ اساں سارے رَل تے اوکھیں سوکھیں رات کوں چِرکے ویلہے اخبار تیار کیتاتے پہلا اخبار 11جون 1990ء کوں وسیب ئِ چ آیا تاں ہر پاسے واہ واہ تھی گٖی تے اساڈٖے تھکیڑے لہہ گٖے ۔ اے ہک اخبار دی آمد نہ ہئی سرائیکی دنیا ئِ چ ہک انقلاب ہا، ہک تریخ وی ہئی تے تریخ ساز قدم وی۔ میکوں جئیں ویلہے ویلہا یاد اَمدے تاں میڈٖا سِر سجدے ئِ چ ڈٖھہہ پمدے جو اللہ سئیں آ ں ! اساں بے واہے بندیں کنوں کیہوجیہا واہ واہ آلا کم گھن گھدی۔ اللہ سئیں آں ! تیڈٖا لکھ شکر اے ۔
میکوں سنگتی ساتھی نت آکھیندن جو جھوک دی تریخ لکھو، میں آکھداں جو جھوک ہک لکھی لکھائی تریخ اے ۔ تریخ دے پرکھ پرچول تحقیقی ادارے تے یونیورسٹیاں کریسن ۔ ہا، اے میں آکھداں جو جھوک دے شروع تھیونْ توں احٖ تئیں جھوک دا ہک ہک ڈٖینھ تے ہک ہک لحظہ سرائیکی دی ایجھی تریخ اے جیندے اُتے سرائیکی قوم فخر کر سگٖدی اے ۔جھوک کوں اے شرف تے اعزاز حاصل اے جو اوں سرائیکی دا سب توں زائد کم کیتے تے اپنْی مدد آپ نال کیتے۔ جھوک دا فیض وطن وسیب دے حوالے نال بٖاہرلے ملخیں ئِ چ رہنْ آلے سرائیکیں تک وی پُجٖائے ۔ جھوک سرائیکی دا مقدمہ جئیں بہادری تے دلیری نال لڑیے ایندی من منا سرائیکی قوم دے نال نال ڈٖوجھے قومیں وی کیتی ۔ جگٖ مشہور سرائیکی لکھاری سئیں سید انیس شا ہ جیلانی اپنْی کتاب دا انتساب جھوک دے ناں لیندے ہوئیں لکھیا جو جھوک دی اشاعت ہک معجزہ ہے۔
خیال کیویں آیا؟
اسیڈٖی سندھ ئِ چ رشتے داری اے ، شادی غمی تے سکھر ونجٖوں ہا تاں روہڑی ریلوے اسٹیشن تے لہہ تے پہلا کم ریلوے بک سٹال تے ونجٖنْ ہوندا ہا۔ اِتھاں سندھی اخبار تے سندھی رسالے نال نال سندھی کتاباں نظر امدیاں ہَن۔ دل ئِ چوں حسرت بھری ہوک اُٹھدی ہئی جو سرائیکی اخبار وی ہووے ۔ 24 مارچ 1985ء کوں ملک دے وزیراعظم محمد خان جونیجو بنْئے ۔ انہائیں چنگٖاں کم اے کیتا جو 1963ء دا پریس اینڈ پبلی کیشنز آرڈیننس منسوخ کر ڈٖتا تے اخبار دی منظور ئِ چ سوکھ کر ڈٖتی ۔ میں اپنْے بھرا منیر احمد دھریجہ مرحوم دے نال پہلے سرائیکی نیوز پیپر دے ڈیکلریشن سانگے درخواست ڈٖتی ۔ اخبار دا ناں عظیم سرائیکی شاعر سئیں قیس فریدی ’’ جھوک سرائیکی ‘‘ تجویز کیتا۔ اخبار دے ڈیکلریشن دی منظوری تھی گٖئی۔ جگٖ مشہور سرائیکی ادیب سئیں صدیق طاہر، خانپور دے مہاندرے قانون دان سئیں خواجہ محمد ادریس تے بزم فرید دے صدر سئیں ڈاکٹر عبدالغفور مرحوم اسیڈٖے رلے ڈی سی آفس گٖے تے ڈپٹی کمشنر توں منظوری دی دستاویز حاصل کیتی ۔
مخالفت
اساں اخبار دے بارے کہیں کوں نہ ڈٖسیا ، ایں سانگوں جو مخالفت نہ تھیوے تے اے نہ ہووے جو منظوری توں پہلے کم وگٖڑ ونجٖے ۔جڈٖاں منظوری مل گٖی اساں سنگتیں کوں ایندا ذکر کیتا تے ڈٖسیا جو بٖہوں جلدی سرائیکی اخبار جھوک شائع کریسوں ۔ ڈھیر سارے لوک اے سُنْ تے خوش تھئے پر کجھ لوکیں اینکوں دیوانیں دا خاب آکھیا تے اسیکوں صلاء ڈٖتی جو تُساں اپنْے پریس دے ذریعے سرائیکی دی جیرھی خذمت کریندے کھڑو ،ایں توں وی ویندے راہسو ، اخبار آلا خیال چھوڑ ڈٖیو۔ مخالفت کرنْ آلئیں ئِ چ کجھ او لوک وی شامل ہَن جیرھے اسیڈٖے رلے سرائیکی صوبے دی تحریک دے کم کریندے ہَن۔ دھریجہ پریس توں اساں انہائیں کوں لٹریچر چھاپ ڈٖیندے ہاسے او اسیڈٖے کول رہندے ہن تے اساں ہر طرح دی اتاوالی کریندے ہاسے ۔ اساں جھوک نہ چھاپنْ دا ارادہ کیویں چھوڑ سگٖدے ہاسے۔ اساں اپنْے ارادے کوں پکا کر تے اشتہار چھپوا ڈٖتے ، ہر پاسے ہوکے پھیر ڈٖتے جو سرائیکی دا پہلا اخبار بٖہوں جلد امدا پے ، ہر پاسوں مبارکبادیاں تے نمائندگی دیاں درخواستاں آونْ پے گٖیاں۔
11 جون 1990ء
11 جون 1990ء سرائیکی قوم سانگے تریخی ڈٖینھ اے جو ایں جٖہاڑے سرائیکی دا پہلا اخبار جھوک خانپوروں شائع تھیا۔ پہلے شمارے اچ وسیب دے وڈٖے وڈٖے لوکیں اسیڈٖے نال کم کیتا تے اخبار دی تیاری ئِ چ اسیڈٖے نال تھئے۔ انہائیں اچ سئیں قیس فریدی ، سئیں میاں انیس دین پوری، سئیں مسعود اشعر صدیقی ،سئیں راز جتوئی، سئیں منیر احمد دھریجہ، سئیں عطا اللہ طارق، سئیں محمد نواز دھریجہ، سئیں خورشید احمد دھریجہ تے بٖئے بٖہوں سارے لوکاں دے ناں شامل ئِ ن ۔ پہلے پہلے اخبار دا مُل ہک روپیہ رکھیا ہاسے ۔ ایں سانگے پہلے ڈٖینھ اخبار بٖہوں وکیا تے خانپور دے نیوز ایجنٹ چوہدری فقیر محمد جنہاں اسیکوں 10ا خبار بھیجٖنْ دا آکھیا۔ ڈٖینھ وچ ترائے واری اخبار منگائے ۔ ڈٖوجھے ڈٖینہ انہائیں دی ڈیمانڈ 2 سو ہئی۔ جھوک دا پہلا ڈٖینھ ہک بٖہوں وڈٖے انقلاب توں گھٹ نہ ہا۔ ڈٖوجھے ڈٖینھ لوکاں دی چاہت تے محبت دی اے حالت ہئی جو دفتر ئِ چ پیر پاونْ دی جاہ کائنا ہئی۔ چو پاسوں لوک مبارخاں ڈٖیونْ سانگے ایویں آئے جیویں میلہ ہووے ۔
جھوک معلم
پہلا سرائیکی اخبار جتھاں سرائیکی صوبے تے سرائیکی وسیب دے حقوق دا علمبردار بنْیا ، اُتھاں جھوک استاد ، ہک ٹیچر تے ہک سرائیکی معلم دی حیثیت نال وی ہر گھر ئِ چ گٖیا۔ سرائیکی وسیب دے لوک نہ کڈٖاہیں سرائیکی پڑھی تے نہ کڈٖاہیں لکھی ۔ پہلا موقع ہا جو سرائیکی اخبار تے سرائیکی لوظیں دے لوک سونہے تھیندے پے ہن ۔ جھوک دے آونْ نال سرائیکی لکھنْ آلا ہک بٖہوں وڈٖا طبقہ پیدا تھیونْ شروع تھی گٖیا ۔ جھوک اپنْے وس وسیب ئِ چ اتنا اثر پاتا جو اساں تحریراں چھاپ نہ سگٖدے ہاسے ۔ جھوک اچ اتنیاں تحریراں تے ڈٖاک امدی ہئی جو ڈٖاکیا آکھدا ہا جو میڈٖے سارے علاقے دی ڈٖاک ہک پاسے تے کلہے جھوک دی ڈٖاک ہک پاسے۔ جھوک دے آونْ نال ترقی تعلیم کالج خانپور تے ہائی سکولاں دے طالب علم اسیڈٖے نال رل آئے۔ پروفیسریں تے ٹیچریں اسیڈٖا ساتھ ڈٖتا تے اسیکوں تحریراں بھیجٖنْ شروع کیتیاں ۔ شاعر، ادیب تے لکھاری تاں جھوک تے ایویں آئے جیویں ماکھی مانھے تے امدی اے ۔ اکثر سرائیکی شاعریں دا کلام جھوک دی امدنْ تے مولودیں دی شکل ئِ چ ہوندا ہا۔
سرائیکی نثر
جھوک دی آمد توں پہلے سرائیکی شاعری تاں زور دی تھیندی پی ہئی پر نثر نہ ہئی۔ تھولا بوتا ، تھتھ مِتھ کجھ لوک سرائیکی رسالے، سرائیکی ادب سانگے لکھدے ہَن پر بٖہوں تھولا۔ جھوک دے آونْ نال سرائیکی نثر لکھیجٖنْ پے گٖی۔ کیونجو درمیانے سائز دی ہک کتاب دا مواد روزانہ جھوک اچ شائع تھیندا ہا۔ سرائیکی لکھاریں دی خوشی دی حالت اے ہئی جو ہر روز جھوک دے سٹاف کوں دعوتاں ہوندیاں ہَن ۔ اساں پورے نہ ول سگٖدے ہاسے تے سنگتیں توں معذرت کریندے ہاسے جو ڈٖو ئِ چوں ہک کم تھی سگٖدا ہا یا تاں دعوتاں کھاؤں ہا یا ول اخبار چھاپوں ۔ البتہ جمعے کوں چھٹی کریندے ہاسے تے ہر جمعے کہیں نہ کہیں سنگتی دی دعوت تے ویندے ہاسے ۔ پر او وی طعام توں ودھ سرائیکی دی گٖالھ کرنْ سانگے تے سرائیکی دی سانجھ بنْاونْ سانگے ۔ ہر جاہ تے نویں لوک مِلدے ہَن تے اسیڈٖی ہر جاہ تے قیل قال سرائیکی تے بس سرائیکی ہوندی ہئی۔
سرائیکی صحافت
جھوک اخبار توں ودھ میڈٖی کوشش اے ہئی جو انگریزی، اردو تے سندھی صحافت دی طرح سرائیکی صحافت دا وجو دئِ چ آوے ۔ ایں سانگے سرائیکی ئِ چ شائع تھیونْ آلے ہر رسالے تے ہر میگزین دے اساں بٖانہہ بٖیلی تھیندے ہاسے ۔ ہک واری اساں سرائیکی رسالے مفت شائع کرنْ دا ہوکا شائع کیتا۔ احمد پوروں ملک ممتاز عاصم، اپنا رسالہ سمل ، تونسہ شریف وچوں استاد فدا حسین گاڈٖی ، تریمتیں دا رسالہ تریمت چھپواونْ آئے۔ جھوک دی ڈٖیکھا ڈٖیکھی ئِ چ سرائیکی اخبار سُجٖاک دا ڈیکلریشن ارشاد امین، سانجھ دا نذر بلو، جاگٖ دا اقبال چوغطہ ،سانول دا طفیل عرشی، اوتا دا احسان چنگٖوانْی گھدا۔ اے سارے روزنامے ہَن ۔ کجھ لوکیں ہفتہ وار ڈیکلریشن وی گھدے ۔ایویں سندھ اچ ظہور ملک کوک ، غفور ملک روہی دے ڈیکلریشن گھدے پر ارمان ایں گٖالھ دا ہے جو اے سارے بند تھی گٖن۔ وجہ مالی مشکلات دے نال نال وسیب دی بے حسی وی ہے۔ میڈٖا سرائیکی صحافت وجود آونْ دا خاب ادھورا ہے ۔ اللہ کرے اے خواب جلد پورا تھیوے ۔
جھوک دے اگٖلے قدم
خانپوراسیڈٖے تے اللہ دی رحمت ہئی جو اساں جھوک شائع کریندے ہاسے ۔ کاروبار اتنا چنگٖا ہا جو اخبار تے بٖہوں خرچ کریندے ہاسے پر کڈٖاہیں محسوس نہ کیتا ہاسے ۔ خانپور ئِ چ ہک گٖالھ اے سامھے آئی جو خانپوروں اخبار دی برابر ترسیل نہ تھی سگٖدی ہئی، اخبار دی ڈیمانڈ دیرہ غازی خان ڈویژن، ملتان ڈویژن ، دیرہ اسماعیل خان ڈویژن تے سرگودھا ڈویژن دے میانوالی ، بھکر تے فیصل آباد ڈویژن دے جھنگ تئیں ہئی۔ پر خانپوروں روزانہ اخبار نہ پُجٖایا ونجٖ سگٖدا ہا۔ اے کم ملتانوں ممکن ہا۔ ول اساں ملتانوں وی اخبار شائع کرنْ دا فیصلہ کیتا۔
17 نومبر 1994ء ملتانوں اشاعت
17 نومبر 1994ء کوں اساں ملتانوں اخبار شروع کیتا۔ سابق گورنر پنجاب مخدوم سجاد قریشی سجادہ نشین درگاہ بہاؤ الدین زکریا ملتانی اخبار دا افتتاح کیتا۔ خانپور تاں ہک پاسے بیٹھے ہاسے پر وڈٖے مرکز ملتان آ تے اساں سبھ دے نظریں ئِ چ آ گٖیوسے جیویں حکومت، ایجنسیاں ۔ اِتھاں آ تے مشکلاں شروع تھی گٖیاں۔ اخراجات ودھ گٖے ۔ آمدنْی تے کاروبار ختم تھی گٖیا۔ حکومت ہک دم مخالفت اچ آ گٖی ۔ پہلے اشتہار بند کیتے ، ولا اخبار بند کیتا تے میڈٖے خلاف پرچہ درج کرا ڈٖتا۔ اساں سیشن کورٹ تے ہائیکورٹ تئیں لڑدے بھِڑدے ریہے ۔ اے کہانْی بٖہوں لمبی اے ، ول کہیں بٖے ویلے۔ملتان اچ جھوک کوں اے اعزاز حاصل اے جو غلام یٰسین فخری، مسیح اللہ خان جامپوری، ملک منیر احمد بھٹہ، عمر علی خان بلوچ جہے وڈٖے صحافی جھوک اچ کم کریندے ریہے۔
دیرہ اسماعیل خان اچوں اشاعت
ملتان آونْ دے نال اے تھیا جو مظفر گڑھ ، لیہ ، بھکر، میانوالی تے دیرہ اسماعیل خان آ ونجٖ تھی گٖیا۔ ایں دوران میں سب توں زیادہ مظلوم ٹانک تے دیرہ اسماعیل خان دے سرائیکی بھرانویں کوں پاتا۔ میں ڈٖٹھا جو لوک اِتھائیں دے ظلمیں توں تنگ تھی تے نقل مکانی کیتی ویندے ہَن۔ طالبان بنْ تے افغانی دیرے دے لوکیں تے حملے کریندے کھڑے ہَن۔ دیرے دی تریخ اچ اساں ڈٖٹھا جو مجلس تے بم ماریا گٖیا، زخمی ہسپتال گٖے، اُتھاں بٖیا بم مار ڈٖتا گٖیا ، بٖئے ڈٖینھ جنازہ ہا تاں اُتھاں وی بم ماریا گٖیا۔ میں آکھیا جو وسیب دے لوکیں کوں دیرے تے ٹانک دے سرائیکی بھرانویں نال رلنْا چہیدے۔ میں فیصلہ کیتا جو دیرے وچوں جھوک شروع کروں ،ڈیکلریشن گھن تے اساں جھوک دیرے وچوں شروع کیتا، اِتھاں لوکیں پہلی واری اپنْی ماء بٖولی اچ اپنْے ہوونْ دی گٖالھ پڑھی ، انہائیں کوں حوصلہ ملیا۔ اساں سخت ترین دہشت گردی دے دور ئِ چ دیرے دے سرائیکی بھرانویں دا ساتھ ڈٖتاتے گولئیں دی ترڑ ، ترڑ وچ سرائیکی اخبار وی چھاپیا تے سرائیکی ثقافتی تے سرائیکی صوبے دے سیاسی پروگرام وی کرائے۔
عالمی اثرات
جھوک اخبار دے وطن وسیب دے نال نال عالمی سطح تے اثرات مرتب تھئے۔ 1992ء دی ہندوستان دی پہلی عالمی کانفرنس دے موقع تے ڈاکٹر گوپی چند نارنگ تے بیرسٹر جگدیش بترا اپنْے اپنْے خطبہ استقبالیہ اچ واضح طور تے آکھیا جو پروفیسر سلیم احسن میانوالی توں اسیڈٖے سانگے سرائیکی اخبار جھوک دے کجھ شمارے چا تے آئے تاں اساں خوشی توں اُچھل پیوسے تے اخبار دے فوٹو سٹیٹ کرا تے ہر جاہ تے بھیجٖے جو اسیڈٖے ماء بٖولی اچ ڈٖینھ وار اخبار آ گٖے۔ انہائیں ڈٖسیا جو جھوک کوں ڈٖیکھ تے اساں سرائیکی بیادری دا کٹھ سڈٖیا تے فیصلہ کیتا جو
1:۔ سرائیکی ساہتیہ سنگم بنْائی ونجٖے۔
2:۔ انٹرنیشنل سرائیکی کانفرنس کرائی ونجٖے۔
3 :۔ سرائیکی انٹرنیشنل میگزین شائع کیتا ونجٖے۔
اساں فیصلے تے عمل کیتے تے احٖ انٹرنیشنل کٹھ جھوک دے نانویں ہے۔
لندن ئِ چ جھوک کانفرنس
ایویں لندن اچ حاجی رب نواز پہوڑ سرائیکی انٹرنیشنل کانفرنس جھوک دے نانویں لئی۔ دبئی ،سعودی عرب تے مشرق وسطیٰ دے کئی ملکاں وچ سرائیکی کانفرنساں وچ جھوک کوں خراج عقیدت پیش کیتا گٖیا ۔ بٖاہر راہنْ آلے اسیڈٖے سرائیکی بھراء جھوک کوں سوغات دے طور تے بٖاہرلے ملک چا ویندن۔
جھوک میلے تے کانفرنساں
ڈٖینھ وار جھوک سرائیکی دا سب توں وڈٖا کم جھوک میلے ، سرائیکی کانفرنساں ، سرائیکی سیمینار ، سرائیکی فیسٹیول ، سرائیکی مشاعرے تے سرائیکی کلچرل پروگرامیں دا انعقاد وی ہے۔ عرصہ 30 سال توں جھوک دے زیر اہتمام اسلام آباد، لاہور، ملتان، دیرہ غازی خان، خانپور، دھریجہ نگر، دیرہ اسماعیل خان ،کراچی تے وسیب دی ہر چُنڈ وچ سارا سال سرائیکی پروگرامیں دا سلسلہ جاری رہ ویندے۔ سرائیکی دا کوئی ایجھا شاعر، ادیب ، دانشور تے سیاسی اگٖوانْ کینھی جئیں جھوک دے پروگرامیں ئِ چ شرکت نہ کیتی ہووے ۔ ہُنْ تئیں وڈٖے وڈٖے سینکڑاں تے نکے نکے رلا تے ہزاراں سرائیکی پروگرام تھی چکین۔ انہاں پروگراماں دا مقصد وسیب دے لوکیں کوں ہک بٖے دے نیڑے کرنْ تے اپنْی دھرتی، اپنْی مٹی تے اپنْی زبان دی اگٖونہی دے سوا کجھ کائنی ۔
سرائیکی کتاباں
اساں فیصلہ کیتا ہا جو اساں سرائیکی کوں علمی زبان دے طور تے منویسوں ۔ اے کم سرائیکی کتابیں دے اشاعت دے بغیر ممکن کائنا ہا۔ اساں جھوک دے پلیٹ فارم توں سرائیکی کتاباں چھاپنْ دا سلسلہ شروع کیتا۔ پہلے پہلے اساں دھریجہ ادبی اکیڈمی دے ناں تے خانپوروں کتاباں چھپیندے ہاسے ۔ ولا جھوک پبلشرز دے ناں تے کتاباں دی اشاعت دا بٖیڑہ چاتا ۔ الحمد للہ! ایں ویلھے جھوک کوں نہ صرف سب توں زیادہ بلکہ سرائیکی دے سارے اداریں دیاں کتاباں رلا تے وی کلہے جھوک کوں سب توں ودھ کتاباں چھاپنْ دا اعزاز حاصل تھئے ۔ چھوٹیاں ، وڈٖیاں کتاباں رَلا تے ایں ویلھے تئیں جھوک دیاں کتاباں ہزار توں ودھ ئِ ن ۔ جھوک دے پلیٹ فارم توں اساں بہاؤ الدین زکریا یونیورسٹی اچ سرائیکی ڈیپارٹمنٹ تے اوندی عمارت عدالت دے ذریعے حاصل کیتی ۔ جھوک دے ذریعے اسلامیہ یونیورسٹی دے سرائیکی شعبے کوں سابق صدر فاروق لغاری توں پکا کرایا۔ عدالت دے ذریعے سرائیکی لیکچرر دیاں پوسٹاں گھدیاں۔ عرض کرنْ دا مقصد اے ہے جو جھوک دے بٖہوں کم ئِ ن پر اساں ول وی آکھدوں جو اساں ماء دھرتی دا پورا حق ادا نی کر سگٖئے، بٖہوں کم کرنْ دی اجٖاں وی لوڑھ باقی ہے۔٭٭٭
یہ بھی پڑھیں:
ذوالفقار علی بھٹو کا بیٹی کے نام خط ۔۔۔ظہور دھریجہ
سندھ پولیس کے ہاتھوں 5 افراد کی ہلاکت۔۔۔ظہور دھریجہ
ڈیرہ اسماعیل خان میں ٹارگٹ کلنگ کا سلسلہ۔۔۔ظہور دھریجہ
میرشیرباز خان مزاری اور رئیس عدیم کی وفات ۔۔۔ظہور دھریجہ
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر