ذلفی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔.
اپݨے من دی لِکھی پڑھ توں،
لِکھی چھوڑ کتاباں دی۔
زندگی اچ بہوں سارے لوک مِلدِن تے اُنہاں دے ملݨ دے بعد ساڈے ذہن اچ ہیک خاکہ بݨدے جو او کیرھی ونکی دے ماھݨوں یا بیبیاں ہن۔
پر کُجھ لوک اینجھے ہوندن جنہاں دے بارے مروجہ سماجی پھکڑ پن دے اصول تے ضابطے دی ترکڑی تیں تولئے نئیں ونج سگیندے، او ہر واری ہیک نویں جہت تے نویں تماشے سمیت تہاڈے سامݨے وا تھیندن تے تُساں نہ حیران تھی سگدے ہاؤ تے نہ پریشان بلکہ تہاڈا دماغ لحظے کھن واسطے سوچݨ بند کر ڈیندے۔
تے ول ہاؤلیں ہاؤلیں ہر کوئی اپݨی دماغی صلاحیت مطابق اوں عمل ، جہت یا تماشے کوں جذب کریندے۔ اینجھے لوکیں کوں تُساں صوفی، باغی، پاگل یا مجذوب وی نیوھے آکھ سگدے بلکہ اینجھے لوک دراصل انسانیں دی اوں ونکی اچوں ہوندن جیرھی رنگا رنگی تیں یقین رکھدی ھے، جیرھی آدرش تے آُدر دے اوں پُکھ کوں ورتیندی ھے جیرھا عام طور تیں ورتاوݨ بہوں آوکھا ہوندے۔ اینجھے لوکیں دی سب کولو وڈی تے ہیک یونیک صفت اے ہوندی ھے جو اے اپݨے آپ کوں ورتاوݨ دی کَلا کولوں چنگی تراویں واقف ہوندن۔ ول اینجھے لوک اے نہیں ڈیہدے جو سماج یا اوندے طے شدہ ضابطے اُنہاں دے بارے کیا سوچیسن۔۔دراصل اینجھے لوک ہر بندے کوں ہیک اینجھا موقع ڈیندن جیرھے اپݨی اپݨی ذہنی سطح تیں ونج کے انہاں دے بارے اپݨا آپ ورتا سگدن۔۔اے ہیک قسم دی او آزادی ھے جیرھی تہاکوں کہیں بندش اچ پھسݨ نئیں ڈیندی۔
مثال دے طور تیں فضل زندگی اچ کئی اینجھے کم کیتن جیرھے سوچے تے ونج سگیندن پر اُنہاں کوں پریکٹیکل کرݨ ناممکن جہیں گالھ ہوندی ھے۔ آج کولو ترائے چار سال پہلے ایں بندے احتجاج دے طور تیں اپݨے پیریں دی جُتی لہا سٹی ہائی تے پورے چِھتالی ڈیہیں ننگے پیر ودا رہ گیا ہا۔ پیریں تیں چھالے ہن، لوکیں دیاں گالہیں ہن، گھر تے سماج دا پریشر ہا پر اے بندہ اپݨی ذات کوں ورتاوݨ کولو نہ چُکیا۔ شام کوں جیرھے ویلھے گھر ول ونجے ہا ایندی اماں ایندے ہیریں کوں چُمے وی ہا تے چھالیں کوں صاف کرکے مرہم پٹی وی کرے ہا تے کہیں کہیں ویلھے رو وی ڈیوے ہا پر اے جوان اپݨی دُھن اچ مست ہیک نویں تجربے کولوں گزردا رہیا۔
اے آزادی دی سب کولو وکھری تے نایاب قسم ھے جیندے اچ تُساں اپݨے آپ کوں تاں لِبریٹ کریندے ہی کریندے ہاؤ پر تُساں بنہیں کوں وی ہر قسم دی آزادی دان کریندے پائے راہندے ہاؤ، کوئی تہاکوں پاگل آکھے، سِر پھرا آکھے، من موجی آکھے، بݨاوٹی آکھے، عقلوں پیدل آکھے، سیاسی پوائیٹ سکورنگ دا طعنہ ڈیوے یا وت مہان ، سیاسی ورکر ہا ملامتی آکھے ۔۔مطلب جون اپݨے آپ کوں جیویں ورتاوے انہاں ونکی دے لوکاں کوں کوئی فرق نئیں پوندا۔ پتہ نئیں اے کوئی مُکتی دی شکل ھے یا گِیان دی کوئی پوڑی چڑھݨ دا طریقہ ھے ایندی تاں میکوں ڈھیر سمجھ کائینی پر اتنا میں جاݨ دا ہاں جو اینجھے لوک قَس کھاوݨ یا ڈیوݨ کولو اُتم کہیں نویں پاٹ اچ اپݨی ہستی کوں سنجاݨݨ دے پندھ اچ ہوندن۔ فضل خان اکھیں تیں پٹی بدھ کے او تجربہ کرݨ چاہندے جیرھا اساں سّجاکے کر ہی نئیں سگدے۔ ڈیپ اندھارا، من نال گالہیں، روشنی دا آدُر، اپݨے آپ نال ملݨ، سوٹی ہتھ اچ پا ڈسݨ آلے گوشت پوست دے فضل کوں کہیں بائے پاسے ہکلݨ، لوکیں دیاں گالہیں سُݨݨ، گھر آلیں کوں ہیک نہ سمجھ آلی سِتی اچ پاوݨ اے سارے رنگ ایں سماج اچ ورتاوݨ کوئی ساؤکھا تے کائینی پر اے بندہ کِھلدیں کِھلدیں ورتا چھوڑیندے۔ باقی جاؤن جو آکھیے اے اوندا مسئلہ ھے او اپݨے آپ کوں کجھ آکھݨ چاہندے، کجھ سمجھݨ چاہندے تے کہیں گُپت اچ ونج کے اپݨے آپ کوں چُݨݨ چاہندے۔
اے وی پڑھو
سیت پور کا دیوان اور کرکشیترا کا آشرم||ڈاکٹر سید عظیم شاہ بخاری
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ