ذلفی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔.
1.سرائیکی سوال ھے کیا؟
ایندا سادہ جیہاں جواب تاں ایہو ھے جو اساں سرائیکی اپݨے حقوق حاصل کرݨ واسطے ترلہ کریندے پائے ہیں تاں جو وسیب دے راہوݨ آلے لوک سیاسی، معاشی، ثقافتی تے سماجی حقوق حاصل کر کے با عزت زندگی گُزار سڳن ۔ اے ساڈی خواہش ھے جیکوں اساں حاصل کرݨ دی اپݨے اپݨے تئئں جدو جہد کریندے پائے ہیں۔۔!! اصل سوال اے ھے جو ایں خواہش کوں پورا کرݨ سانگے جیرھا طریقہ کار یا جدو جہد دا رستہ اساں چُݨے او کارگر وی ھے یا کائینا؟ پہلے ذرا ایں سوال دی پرچ پڑچول کریندے ہیں ول اگاں تیں ٹُرسوں۔۔!پہلے اساں ایں تحریک دے مختلف مراحل دا جائزہ گھندے ہیں تاں جو سرائیکی سوال دی ہئیت کوں چنگی تراویں سمجھ گھنوں۔
دنیا دی کوئی وی تحریک چا کے ڈیکھوں تاں او مختلف مراحل طے کر کے اپݨے مقصد کوں حاصل کرݨ دی پوزیشن اچ آندی ھے۔نیشنلزم تیں مبنی تحریکاں دے کجھ مراحل سانجھے تے اپݨی معنویت دے لحاظ نال ہیکو سنوے رنگ اچ رنگیے ہوئے ہوندن۔ مثلا۔لیڈرشپ ،شناخت، سیاسی مزاحمت، تنظیم سازی، جُغرافیہ ، آئینی جنگ تے گورننس دے معاملات وغیرہ وغیرہ۔
آؤ ہُن سرائیکی سوال کوں ذہن اچ رکھ کے ایکوں انہاں مراحل دی کسوٹی تیں پرکھیندے ہیں جو اساں کتنا پندھ کیتے تے ساڈا کتنا پندھ راہندے۔کتھاں کوتاہیاں تھائین تے کتھاں اساں مزید بہتر کم کر سگدے ہیں تے کیویں ایں ریاست اچ راہندیں ہوئیں اپنے سیاسی کارڈ ورتا سگدے ہیں۔سب کولو پہلے اساں جیرھا پناں تہاڈے اگوں سٹیندے پئے ہیں او ھے
1. لیڈرشپ۔٭
کہیں وی سیاسی تحریک اچ لیڈرشپ دا رول بہوں اہم ہوندے۔لیڈر شپ کلھی کُجھ نئیں ہوندی بلکہ او معروضی حالات کوں پرکھیندیں ہوئیں ہیک کیٹا لسٹ دے طور تیں اپنا کردار نبھیندی ھے جیرھی لیڈرشپ جتنا سیاݨی، اہل علم، معاملہ فہمی، ڈائیلاگ کرݨ دے ہنر کولو آشنا، لابنگ دی تکڑی تے مُستقبل کوں پڑھ سگݨ دی صلاحیت رکھدی ہوسی او اُتنا فائدہ مند تے زیادہ اثر پذیر ہوسی۔مثلا ہندوستان دی پارٹیشن کولو پہلے کالونیلزم دے خلاف جیرھی جدو جہد شروع تھائی تاں اوندے اچ لیفٹ دی پاروں چندر شیکھر آزاد، بھگت سنگھ تے سُکھ دیو ، مقامیت تے جمہوریت پاروں گاندھی تے مذہب بطور قومی شناخت پاروں محمد علی جناح کوں اساں نُمائیندہ سمجھ کے اجوکے مسائل تے سیاسی حالات دا جائزہ گھنوں تاں ساکوں اے سمجھݨ اچ بہوں آسانی تھیندی ھے جو لیڈرشپ دا رول کتنا دیرپا اثرات دا حامل ہوندے۔ خیر ایں بحث کوں میں مزید لمبا یا کھنڈاوݨ نئیں چاہندا میں سِدھا آندا سرائیکی لیڈرشپ تیں۔۔زمان جعفری ، استاد فدا حُسین گاڈی ، سئیں اشو لال فقیر، سئیں عاشق خان بزدار، سئیں احسن واگھا، سئیں تاج لنگاہ تے سئیں محمود نظامی دے قبیل دے لوک خود کیا ہن تے کیرھے ٹائپ دا مائینڈ سیٹ رکھدے ہن؟؟ کیوں جو میں پہلے آکھ چُکاں جو تحریکیں دی اگر پوری پرکھ پرچول کرݨی ھے تاں ول لیڈرشپ دی نفسیات، سوچ، نظریات تے فکری رجحانات دا تنقیدی جائزہ گھنݨ وی از حد ضروری ھے.
کٹھے ہیں ڈوجھی لڑی وت کل ۔۔
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر