سرائیکی اتے بلوچ معاشرے مہاجر اتے پنجابی معاشرے کولو پیچھو کیوں؟ ||عابدبزدار

سرائیکی اتے بلوچ معاشرے مہاجر اتے پنجابی معاشرے کولو پیچھو کیوں؟

کہیں وی معاشرے دی ترقی اتے ناکامی اُتھاں وسدے لوکیں نال جُڑی ہوئی ہوندی اے. لوکیں توں مُراد مرد اتے تریمت ݙوہیں ہن نہ کہ چھڑا مرد ھے. مرد اتے تریمت معاشرے دے ݙو ہکوں سویں سانجھ دار ہن جیکر مرد کہیں معاشرے دی چھت ھے تاں تریمت اوں معاشرے اچ کندھے دی اہمیت رکھیندی ھے جتنا چنگیاں کندھا تکڑیاں ہوسین چھت اتنا ݙھیر پکی ہوسی ایویں جیکر کندھا ہیݨیاں ہویاں تاں چھت گاڈریں سمیت بھوئیں تیں لاتھی ہوسی. جھیڑے معاشرے اچ تریمت کوں ہیݨاں اتے مرد دی جاگیر سمجھا ویندے ایویں اوندے ہر کم کوں مذہب، ریت ریواج اتے عزت غیرت دے نال تولیا ویندے او معاشرے تریمت کوں چاؤ دیواری دے اندرو قید کر تیں معاشرے کوں ہیݨے کولو ہیݨاں بݨا ݙیندے ہن.ایندے علاوہ جیتھا جیتھا تریمت آذاد ھے اتے مردیں دے کٹھے نسوانیت دے چکر کولو نکل تیں ہک انسان بݨ تیں کم کریندی ھے اتے ایوں گھر دیاں اچاں کندھاں اوندے کیتے مشکل پیدا نیں کریندیاں تاں او معاشرے ساݙے معاشریں کولو آگو ہن اتے تریمت سمیت کامیاب اتے خوشحال ذندکی جیندے پائے ہن.

سرائیکی اتے بلوچ سماج اچ تریمت کوں ہر دور اچ کمزور سمجھیا ڳئے اتے اینکوں ہر حالت اچ گھر دی چاؤ دیواری اچ نوکراݨی بݨا تیں رکھݨ دی کوشت کیتی ڳئی ھے. سکول، کالج اتے گھر دے ٻاہرو آلے سبھے کم ذیادہ تر مرد دی وراثت اچ ݙیتے ڳئین. ایویں انھیں معاشریں اچ عزت غیرت دے چکریں اچ چھڑا ٻالیں دی تربیت دے علاوہ سبھے گھر دے کم اتے سبھے ٹٻر دے کھاوݨ پیوݨ دا ذمہ ذال دی بجائے کلھے پیئے دی کیچی اچ ݙیتا ڳئے. جیویں جیویں انھیں معاشریں تریمت نال مذاق کیتی اے اتے ایویں ایویں خود اے معاشرے ہک مذاق بݨ تیں رہےڳین اتے ناکامی اتے مایوسی انھیں معاشریں دا مقدر بݨدی رہے ڳئی اے. ایویں انھیں معاشریں اچ سماجی اتے ٻنھیں کمیں اچ تریمت دی غیر موجودگی دی وجہ لیوں اے معاشرے کݙائیں مثالی معاشرے نیں بݨ سڳئے.

ݙوجھے پاسو انھیں ڈوہیں معاشریں دے رلے وسدے پنجاپی اتے مہاجر معاشرے ہن جتھاں تریمت انھیں دی نسبت ڈھیر آذاد اتے خود مختیار ھے ایویں ایں معاشرے اچ کیہں حد تیں تریمت چاؤ دیواری کولو ٻاہر نلکل تیں سماج دے ہر طرح دے کمیں اچ وی حصہ گھندی ھے. ہر سکول اتے کالج اچ مردیں دے مقابلے اچ تریمتیں دی تعداد ݙھیر ھے. ایویں ہر گھر اچ جیکر مرد پنج ہزار کماندے تاں تریمت وی ترائے چار ہزار ضرور ڳول آندی ھے. ایویں انھیں معاشریں اچ جیکر مرد ڈاکٹر ھے تاں تریمت استانی، جیکر مرد وکیل ھے تاں تریمت اداکارہ بݨ تیں گھر اتے معاشرے دی خوشی اتے خوشحالی اچ اپݨا حصہ پائیندی کھڑی ھے. ایویں تریمت اتے مرد ݙوہیں پڑھے لکھے ہووݨ لیوں اڄ دی نویں دنیا اچ نویں ڈھنگ نال جیوݨ کیتے انھیں دا ٻال وی ساݙے ٻال دی نسبت ݙھیر آڳو ھے.

دنیا اچ سبھ توں تکڑی، پڑھی لکھی، اپݨے کولو مکمل مردیں جتنا سماجی اختیار رکھݨ آلی تریمت یہودی تریمت ھے. اے تریمت مردیں کولو ݙھیر طاقتوار وی ھےاتے ہر کم اچ نسوانیت دے ݙر دے بغیر وݙی دلیری نال حصہ گھندی ھے اتے ہر کم کوں زبردست طریقے نال چلا کے وے ݙیکھیندی ھے. شائیت ایھا وجہ ھے جو چند لکھ یہودی لوکیں دا دیش اسرائیل سبھی دنیا اچ اپݨی اہمیت وݙے ݙھنگ نال منوائی کھڑے اتے دنیا کوں نچیندا وی کھڑے.

جتنا ݙھیر اساں لوک اپݨی تریمت کوں مذہب، سماج، ریت رواج، عزت غیرت، نسوانیت اتے چاؤ دیواری دی قید اندر رکھسو اتنا ڈھیر ساݙے معاشرے اچ گندے اثرات نکلسین. جے اساں چاہندو ساݙے معاشرے ترقی کرین اتے اساں خوشحال ذندکی جیوو تاں پیچھے ساکوں ہر کم اچ تریمت کوں سانجھا کرݨاں پوسی نہ کہ قندیل بلوچ آلی کار قتل کر تیں معاشرے کوں پیچھو کولو پچھو کریندے ونڄوں.

ہݨ جئیں ویلھے سبھی دنیا اچ عملی طور تیں تریمت اپݨی اہمت منوا چکی ھے اتے اے واضع وی تھی چکیے جو تریمت دی سانجھ دے بغیر کوئی وی کم نیں چل سگدا نہ کوئی معاشرہ اگو تیں تھی سڳدے تاں وت کیوں اساں ایں اہمت کوں اہمیت نیسے پائے ݙیندے.

تریمت دے گھر کولو ٻاہر آوݨ دا مطلب ھے تریمت اندر مختلف آئݙیاز پیدا تھیوݨ اتے ایندی تخلیق کارمہارت اچ اضافہ تھیوݨ ھے جھیرے معاشرے دی ترقی اتے ایں دنیا اچ تریمت دی اہمت کوں ودھاوݨ کیتے لاذمی ہن جیکر تریمت کوں چاؤ دیواری اندر قید کر ݙیتہ ونڄے تاں تریمت دیاں ساریاں صلاحیتاں کوں ذنگ لڳݨ شروع تھی ویندے اتے ذگ لڳی شئے ہمیش ہمیش کیتے معاشرے اچ نقارہ تھی ویندی ھے. ایں وجہ کیتے ساݙے سرائیکی اتے بلوچ سماج کیتے ضروری ھے جو تریمتیں کوں چاؤ دیواری دی قید کولو آذاد کر تیں انھیں کوں معاشرے اچ جیوݨ جوڳہ بݨاؤ.

تریمت مضبوط سماج مضبوط