عون گورمانی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ساڈے سرائیکی دے بزرگیں تے اگوانڑیں ہک وتیرا اے بنایا ہویا اے جو انہاں تے تنقید تھیوے تا ہاں تے لیندن چا تے انہاں دا جیہڑا ریفلیکسو (reflexive) رسپانس ہوسی او وی( egoistic). ہنڑ ایندے دو راہ ہن. ہک جو جواب نہ ڈتا ونجے نہ منگیا ونجے کیوں جو او مونجھے تھی ویندن. تے اکثر او جواب یا تنقید بدتمیزی تے گستاخی دے زمرے اچ گھندن. ڈوجھا انہاں دی گال کوں( weight) ملے محض اینہ بنیاد تے جو او بزرگ ہن تے تحریک اچ انہاں دی کنٹریبیوشن اے. کنڑیبیوشن دا انکار کیتے بغیر ساکوں حق حاصل اے جو اساں تنقید کروں تے جواب وی منگھوں. اساں ایہہو سکھیا جو تساں ہک سیاسی کارکن ہو یا انٹلکچوئل
There’s no ageism. Everyone regardless of his /her age is prone to making mistakes and committ blunders, intellectual and otherwise. We have a right to be seeking answers and accountability.
کوئی وڈا یا چھوٹا محض عمراں دی بنیاد تے کائنی. اپنڑے علم تے ( intellectual substance ) دی بنیاد تے ہر گال کوں weight ملسی.
کل مظہر عارف صاحب دا ہک کمنٹ نظر اچو گزریے جیندے بعد میں کنفیوز رہ گیاں. اوندے وچ ہک گال اے ہئ جو سرائیکی تحریک کوں دامانی (monopolize ) کیتی رہن. Monopoly کیا ہوندی اے؟ اے تحریک اے یا کوئی ٹریڈ مارکٹ؟ ہا دامان دے لوکیں دی dominance, for good or bad ہوسی.
And this may seem to me simply fortuitous not deleberate.
تے ایندی میکوں جیہڑی وجہ سمجھ آئی اے او ہے جو اتھاں جون جتنا کم کریسی او اتنا limelight تے ہوسی. اے گال اوہوں ویہلے خطرناک ہوے ہا جڈاں دامان دے لوک کئے بے کوں اگو تے نہ آون ڈیون ہا. کہیں کو تحریک اچ حصہ پاون کولو روکن ہا. او تھئے تا ڈسو پچھیں. اے الزام لاوڻ جو ملتان تے بہاولپور کوں او وسیب دا حصہ ای نئ سمجھدے بہوں عجیب اے. میکوں جتنا ٹائم تھی گئے تے جیہڑا میں رہ کے مشاعدہ کیتے او ایہو ہے کے ملتان دے انہاں لوکاں دے نزدیک وڈی اہمیت اے. ایکوں کلچرل تے پولیٹیکل significance ڈیون دی ایفرٹس تھیندا پین. میکوں انہاں دے ایکشنز اچ ملتان کوں ریکلیم کرڻ دا کوششاں نظر آنڊن. .
ہن شہریں دے اپنے (dynamics) ہن. ہک silver lining وی ہے کہ سرائیکی سیاسی تحریک دے strongholds پسماندہ تے چھوٹے اضلاع، ٹاون تے دیہات ہن. ہا لیکن اے ضروری ہے جو تحریک culminate تے centralize ملتان اچ تھیوے جو ایندی ہک تاریخی اہمیت اے. شدید اربنزائیشن، مائیگریشنز تے بیا ڈویلپمنٹس انہاں ڈائنامکس تے اثر انداز تھیندن تے انہاں دی چھاپ سیاست تے کلچرل لیول تے وی ہوندی اے. جو نیشنل لیول تے تھیندا پئے اوندے تے اے دامانی تے بے کیا کر سگدن. لیکن جو اساں کر سگدے ہیں میں اے سمجھندا جو نہ صرف ملتان تے بہاولپور بلکہ وسیب دے بنہیں جاہیں کوں تے انہاں دی تاریخ کوں پوسٹ کالونئیل کانٹیکسٹ اچ (retteritorialize) کرن دی لوہڑ اے.
Political inertia in wasaib is a genuine problem and it should concern all of us. However, any single party, organization or few active individuals can not be blamed for this.
بیا اوہوں کامنٹ اچ اے نقطہ ہا جو پروگریسو تے کمیونسٹ انفلوئنس آلے لوکیں تحریک کوں نقصان پچائے. ایندا جواب وی ملے ہا کیوں؟ میڈے کیتے تاں اے فخر دی گال اے جو suffocating سیاسی ماحول اچ اینہ تحریک اچ پروگریسو انفلوئنس اے. اے پوری تحریک دی بنیاد ہی ایندے پروگریسو پرنسپلز ہن. چاہے او سیاسی حقوق دا پرنسپل ہوے یا زبان تے کلچر کوں رہکگنائز کرن دا. وڈی گال اے ہے جو اینہ ملک دے جیہڑے foundational contradictions ہن اے تحریک انہاں کوں چیلنج کریندی اے اپنڑے پروگریسو پرنسپلز دے ذریعے تے اے تحریک دا سنڑپ اے. تاریخ تاں ایہو آہدی اے جو انہاں او تضادات حل نہ کیتے بلکہ ادھا ملک جدا کر چھوڑیا. خیر اساں تا فیڈریشن تے جمہوریت کوں strengthen کرن دی گال کریندے ہیں.
Siraiki movement, through its progressive principles, challenges foundational contradictions (including imposition of single language and culture that thereby leverages certain communities and classes holding sway and ruling the rest) on which the ideology of this country is predicated.
اگر اے انفلوئینس نہ ہوے تا بیا کیہڑا ہوے ہا؟ پچھیں او مذہبی شدت پسند تے اینٹی ڈیموکریٹک لوک بچدن. ہن او وی ایکٹیو ہن تا ایہو حساب رہا تاں میکوں ڈر اے جو سرائیکی تحریک ہک بیا( monster) نہ بن ونجے.
***
اے وی پڑھو:
تریجھا (سرائیکی افسانہ)۔۔۔امجد نذیر
چِتکَبرا ( نَنڈھی کتھا )۔۔۔امجد نذیر
گاندھی جی اتیں ٹیگور دا فکری موازنہ ۔۔۔امجد نذیر
گامݨ ماشکی (لُنڈی کتھا) ۔۔۔امجد نذیر
سرائیکی وسیع تر ایکے اتیں ڈائنامکس دی اڄوکی بحث ۔۔۔امجد نذیر
اے وی پڑھو
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر
موہری سرائیکی تحریک دی کہاݨی…||ڈاکٹر احسن واگھا
فیمینسٹ!!!۔۔۔۔۔|| ذلفی