دسمبر 23, 2024

ڈیلی سویل۔۔ زمیں زاد کی خبر

Daily Swail-Native News Narrative

سرائیکی سندھی سانجھ||مشتاق گاڈی

مشتاق گاڈی سئیں دی اے لکھت ولدا ہے کجھ سرائیکی قوم پرستاں ولوں فیس بُک تے کمنٹس دا۔ پیپلزپارٹی ولوں صوبہ خیبر پختونخوا دی اسمبلی اچ سرائیکی زبان کوں پارلیمانی زبان قرار ڈیون دی قرارداد منظور تھیون پچھوں قوم پرستاں اے سوال چاتا جو پیپلزپارٹی سندھ اچ وی ایہو سنویں قرارداد پیش کریسی؟

مشتاق گاڈی

۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔

[مشتاق گاڈی سئیں دی اے لکھت ولدا  ہے کجھ سرائیکی قوم پرستاں ولوں فیس بُک تے کمنٹس دا۔  پیپلزپارٹی ولوں صوبہ خیبر پختونخوا دی اسمبلی اچ سرائیکی زبان کوں پارلیمانی زبان قرار ڈیون دی قرارداد منظور  تھیون پچھوں قوم پرستاں اے سوال چاتا جو پیپلزپارٹی سندھ اچ وی ایہو سنویں قرارداد پیش کریسی؟ ]
ہک ادھ ݙیہاڑے کنیں کجھ نام نہاد سرائیکی قوم پرستیں اپݨا چھیکڑی تیر چلاوݨ دا ترلا کیتے۔ خیبر پختونخواہ دی صوبائی اسمبلی کنیں سرائیکی دے بطور پارلیمانی ٻولی دی قرارداد دی منظوری تے پنجاب اسمبلی وچ اینجھی قرارداد دا پیپلز پارٹی دے علی حیدر گیلانی دی پاسیوں جمع کراوݨ پچھوں انہیں دی اِچوی ایتلی ودھی جو او مطالبہ کرݨ لڳ پئے جو سندھ وچ وی تاں سرائیکی ٻولی ویندی ہے، اُتھاں پیپلز پارٹی اینجھی قرارداد پاس کیوں نئیں کریندی؟ ایں سانگے کجھ گذارشات ہیٹھوں ݙتیاں کھڑن۔
(1) سندھ وچ بے شک سرائیکی ماء ٻولی دی حیثیت وچ تاں ٻُلیندی ہے پر اتھوں دے سرائیکی آپݨے آپ کوں سندھی سمجھیندن تے سندھی کوں اپݨی قومی ٻولی تے قومی سنُڄاݨ دا درجہ ݙیندن۔ ایندے وچ کوئی شک ہے تاں کوئی ہک بیان، کوئی ہک اینجھا اجلاس سندھ صوبہ دے سرائیکیں دا ݙکھاؤ چا جیندے وچ انہیں سرائیکی ٻولی کوں اپݨی قومی سنڄاݨ تے شناخت آکھیا ہووے۔ سندھی سرائیکی اتھاں ہک ندی دے ݙو کنارے ہن۔ تساں ڄاݨدے ہاؤ جو ندی ناں سنجوک ہوندے۔
(2) اتھاں ہک ڳالھ پیلھوں پدھری کرݨ دی لوڑھ ہے جو سنڄاݨ یا شناخت دی پیلھی پوڑھی ” سیلف۔ آیڈینٹٹی” ہوندی ہے۔ ݙوجھے لفظیں وچ کوئی آپݨے آپ کوں کیا سمجھدے، اے ہک اتم جمہوری اصول ہے۔ جے دراوڑی ٻولی ٻولݨ آلے براہوی آپݨے آپ کوں بلوچ سمجھیندن تاں کون ہے جیڑھا انہیں کوں آکھے جو تساں بلوچ نہوے؟ اے انہیں دا جمہوری تے بݨیادی حق ہے۔
(3) سنڄاݨ تے خاص کر قومی سنڄاݨ وچ مفاد دی سانجھ تے ٹکراؤ ہک ٻہوں اہم فیکٹر ہوندے۔ سندھ وچ سندھی۔سرائیکی اپݨا سانجھا قومی مفاد سمجھدن، اوندے نال جُڑدن۔ انہیں دے قومی مفاد وچ کوئی وکھرپ یا ٹکراؤ نئیں۔ ویسے جے ماضی قریب دی تاریخ دے سوجھلے وچ ݙٹھا ونڄے تاں سندھ وچ آباد سرائیکی وݙی تعداد وچ حکمران کلاس ریہہ ڳئین۔ اے کلہوڑے کون ہئین؟ کیا انہیں دی منڈھلی فیملی اَڄ وی حاجی پور نئیں ٻیٹھی؟ کیا اے کلہوڑے حکمران اٹھارہویں صدی وچ سرائیکی وسیب کنیں ہک وݙی سرائیکی اکثریت کوں اپݨی سٹیٹ بلڈنگ کیتے سندھ وچ مہاجر بݨا کنیں نہن گھن ڳئے؟ کیا کلہوڑیں کوں ہٹا کنیں آوݨ آلے میر تالپور ڈیرہ غازی خان دے سرائیکی نہن؟ کیا اے سرائیکی بلوچیں دی اکثریت انہیں نال سندھ ونڄ آباد نئیں تھئی۔ کیا اڄوکے سندھ دے حکمرانیں دی اکثریت سرائیکی نئیں۔ کوئی اے انکار کر سڳدے جو زرداری فیملی دی ماء ٻولی سرائیکی نئیں؟
(4) اللہ لڳی ڳالھ تاں اے ہے جو اگر شکایت کرݨی ہے تاں او سندھ دے سَماٹ کرن جو پچھلی کجھ صدیں دے سرائیکی وسیب تے بلوچستان دے مہاجریں سندھ دی لینڈ تے پولیٹیکل پاور اُتیں قبضہ ڄمایا ہوئے۔ کجھ نظر بھنوا کنیں تاں ݙیکھو جو سندھ دے آدی واس، سندھی ٻولݨ آلے سَماٹ اڄ کیتے مارجنلائزڈ ہن۔ اے ٻئی ڳالھ ہے جو اے تضاد ہک وسیع سندھی قومی سنڄاݨ تے مفاد وچ پچھوں ریہہ ویندے۔
(5) سرائیکی تحریک تے سنڄاݨ وچ سندھیں دے جیڑھے احسانات ہن، کیا ساکوں اوندا کئی آدر نئیں؟ ذرا پھرولو تے ݙیکھو جو کیویں حسان الدین راشدی ملتان دے مخدومیں کوں آپݨی ٻولی دی سنڄاݨ ݙیوݨ دا ترالا کیتا؟ کیویں ذوالفقار علی بھٹو 1975 دی سرائیکی ادبی کانفرنس کوں سرکاری چھتر چھایا ݙتی؟ اے او ادبی کانفرنس ہئی جینکوں برٹش ریسرچر کرسٹوفر شیکل سرائیکی ٻولی تے اوندی سنڄاݨ دی اہم منزل آہدے۔ کیا ایں ڳالھ کنیں انکار ہے جو سرائیکی صوبہ دی ڳالھ پارلیمان وچ آصف علی زرداری دی منظوری مُتوں اڳاں نہی وَدھ سڳدی۔ بطور پریذیڈنٹ اوں نیشنل اسمبلی دی سپیکر کوں خط لکھیا جو صوبہ دی تشکیل کیتے پارلیمانی کمیشن بݨایا ونڄے۔ تاریخ وچ غداریں کنیں گھن احسان فراموش تائیں سبھے ہوندن۔ سرائیکیں دے غدار دی تاں میکوں نئیں ڄاݨ پر سندھ دے خلاف ٻولی کنین گھن پاݨی دے مسئلے تائیں شطرنج سِترا کنیں احسان فراموشی وچ تاں کوئی شک نہ ہوسی۔
(6) سرائیکی دا آکھاݨ ہے جو ہیجڑے کوں پتر ڄایا، اوں چُم چُم مار سٹیا (اتھاں ہیجڑے دی بے عزتی سروں مطلوب نئیں)۔ کیا اساں سیاسی طور ایتلے نابالغ ہئیں جو ہک نکی جہیں کامیابی نال اے بُھل ڳئے ہئیں جو اڳوں دی بھیڑی وچ ساکوں سندھیں، پختونیں تے بلوچیں سبھیں دی حمایت درکار ہوسی۔ انہیں کوں غیر محفوظ کر کنیں اساں کم از کم سرائیکی کاز دی خدمت تاں نہ کریسوں۔
گھوڑی تھاں تے ٻدھو۔ پیر فرید دی ریت پالو۔ یاری لاؤ تے توڑ نبھاؤ۔ جیویں یوسف رضا گیلانی نبھا ݙکھائی تے نبھیندا پئے۔ ویسے تاں سرائیکی وسیب کنیں فاروق لغاری جَہیں وی پیدا تھیندے ریہن جیندی اولاد اڄ وی جاتی عمرہ دے طواف کریندی کھڑی ہے۔
[مشتاق گاڈی دی اُتلی لکھت مجاہد جتوئی اتے بنہاں قوم پرستاں دے سوالات اتے تبصریاں دا جواب ہئی، مجاہد جتوئی دے خیالات ایں ضمن اچ ہیٹھ ڈتے ویندے پئین]

مجاہد جتوئی لکھدن

شکریہ تے سوال
اے اوں قرارداد دا عکس ہے جیرھی پنجابی اسمبلی وچ ( جتھاں پی پی پی دے چند ممبر ہن ) ملتان توں پیپلز پارٹی دے ایم پی اے محترم سید حیدر علی گیلانی سئیں پیش کیتی اے. ! شکریہ
پختونخوا اسمبلی وچ جتھاں پیپلز پارٹی دے چند ممبر ہن ) متفقہ طور منظور تھیوݨ والی قرارداد وی پیپلز پارٹی دے رکن محترم احمد کُنڈی صاحب پیش کیتی ہئی ! شکریہ
* سوال اے ہے *
کیا ایں قسم دی قرارداد سندھ اسمبلی وچ وی پیش کیتی ونڄ سڳدی اے ؟ صرف سرائیکی زبان کوں پارلیمانی زبان تسلیم کرݨ دی حد تک.
( جتھاں پیپلز پارٹی دے 100 دے قریب ممبر ہن تے حکومت وی پیپلز پارٹی دی ہے )
بس اتنا سوال اے
May be an image of one or more people and text

مجاہد جتوئی دے سوال دے جواب اچ اظہرلشاری دا کمنٹ

Azhar Lashari

اِیں ڳالھ ئچ کوئی شک نئیں جو سرائیکی پاکستان دے سارے صوُبیاں ئچ ٻولی ویندی ءِ۔ پر سرائیکی ٻولݨ آلیاں دا زبان دی بݨیاد تے احساسِ محرومی اتے انڄ سُنڄاݨ دی تڑپ صرف پنجاپ اتے پختونخواہ ئچ ھِ۔ سندھ اتے بلوچستان ئچ سرائیکی ٻولݨ آلے آپݨے آپ کوُں قومی طور تے سرائیکی دی بجائے بلوچ اتے سندھی سمجھیندن۔ سندھ ئچ تاں سرائیکی ٻولݨ آلے مردم شماری ئچ آپݨی ماء ٻولی وی سندھی لِکھویندن۔ ھُݨ تک سرائیکی تحریک جیڑھا پندھ کیتے اتے جیڑھیاں کھٹیاں کھٹن انہاں ئچوُں ھِک کھٹی پختوُن، بلوچ اتے سندھی قومپرستاں دی اِیں تحریک دی حمائت کرݨ وی ھِ۔ سرائیکی تحریک دی اے جیت یقیناً سرائیکی دشمن طاقتاں کوُں کݙاھیں نئیں بھاݨی اتے اُنہاں دی ھمیش ھِک خواھش رھی ءِ جو سرائیکی سوال کوُں متنازعہ بݨایا ونڄے۔ لہذا انہاں سرائیکی دشمن طاقتاں دے کلے تے کݙݨ آلا سرائیکی مارکہ کول اے بعید کوئینی جو سبھائیں سندھ اتے بلوچستان تے کجھّ ضلعیاں کوُں وی سرائیکی صوبہ دے نقشہ ئچ شامل کر کے سرائیکی صوبہ دے سوال کوُں اتلا متنازعہ کر ݙیون جو صوبہ بݨدا ئی نہ بݨے۔ اتے سرائیکی سوال کوُں ھمیشہ ھمیشہ کیتے دفن کر ݙتا ونڄے!

مجاہد جتوئی دے سوال دے جواب اچ صفدر کلاسرا دا کمنٹ

Safdar Klasra

پنجابی دانشوراں دا ایہو ہی پروپیگنڈہ ہوندا ہے جو سرائیکی بولنڑ آلے تاں چارے صوبیاں وچ ہن تے سرائیکی صوبہ صرف پنجاب وچ کیوں بنڑے، ہنڑ رایٹ ونگی سرائیکی دانشور وی اہیں لاین تے آندے پین جو سندھ بلوچستان وچ سرائیکی نیشنلزم دی گالھ کیتی ونجے، مطلب ہنڑ پنجاب، پختواہ دے 23 ضلعیاں آلا سرایکستان دا نقشہ سندھ بلوچستان آلے پاسے وی ٹرسی. پنجابی دانشور، پنجابی لیگ ن لیگ، پنجابی اسٹیبلشمنٹ دا اے خواب سرائیکی رایٹ ونگ پورا کریندا نظر آندے. سرائیکی صوبہ پارلیمنٹ اچ آئینی پراسس متوں نہیں بنڑ سگدا. مطلب سندھ، بلوچستان دا ووٹ وی سرائیکی صوبہ کوں نہ پووے، پنجاب تے پختونخواہ پہلے مخالف. پیپلزپارٹی تے وی لعنت ملامت کرکے اوکوں بدظن کروں، چٹے ننگے دشمنڑ پنجابی لیگ ن لیگ آتے پنجابی اسٹیبلشمنٹ پی ٹی آئی کوں ووٹ سپورٹ کروں.
،،نہ 9 من تیل ہوگا نہ رادھا ناچے گی،،
کھل کے ڈساو سرائیکی صوبہ بنڑن کیویں ممکن ہے، کویی سٹریٹجی؟؟؟
تواڈا کیا خیال ہے اگر سندھ اچ سرائیکی زبان کوں پارلیمانی یا قومی زبان دا مطالبہ کریسوں تاں سندھی پارلیمنٹرین سرائیکی صوبہ کوں قومی اسمبلی آتے سینیٹ وچ ووٹ کرنڑ دی پوزیشن اچ ہوسی؟؟؟
پنجابی اسٹیبلشمنٹ آتے پنجابی لیگ ن لیگ دا ایہو ہی تاں خواب ہے، جو ہینڑیاں قوماں کوں آپت وچ لڑاو آتے سرائیکی صوبہ تے مٹی پا کے سندھ، بلوچستان آتے پختونخواہ دا مال کھاو.

مشتاق گاڈی اتے صفدر کلاسرا دے کمنٹس تے مجاہد جتوئی دا ولدا

Mujahid Jatoi

Safdar Klasra محترم مشتاق گاݙی صاحب
مسئلہ معمولی جیہا ہا ہک سوال ہا بس ہک سوال جو کیا ممکن ہے جو سندھ اسمبلی وچ وی سرائیکی زبان دا آدر کیتا ونڄ سڳدے ؟ . اور اے بس ڳالھ تے سوال دی حد تک ہا
پر کجھ دانشوریں آپݨی ساری دانشوری اتھائیں ویٹ رکھی اے تے صرف زبان دے مسئلے کوں مستقبل دے مطلوبہ صوبے نال ونڄ جوڑیئے ۔
اساں تاں سوچیا ہا جو جیرھی پارٹی اساکوں ہمیشہ متعدد مراحل وچ مدد ݙے سڳدی اے ،، سہارا بݨ سڳدی اے ۔ݙوں صوبیاں وچ سرائیکی زبان دی قرارداد پیش کرݨ دی چنڳائی کر سڳدی اے
او سرائیکی زبان کوں مزید آدر وی ݙے سڳدی اے ۔ اور اے توقع بے جاہ وی کائینی اساں پیپلز پارٹی کنوں چنگی امید کیوں نہ رکھوں ۔ ؟ اساں اے توقع کیوں نہ رکھوں جو چارے پنجے صوبیاں دی اسمبلیاں وچ تے قومی اسمبلی تے سینٹ وچ وی سرائیکی زبان کوں پارلیمانی زبان من گھدا ونڄے ۔سارے پاکستان دے ہر ادارے وچ جیرھا مقام دیگر زبانیں دا ہووے او سرائیکی زبان دا وی ہووے ۔ اے خواہش رکھݨ وچ کیا حرج اے ؟ کیا غلط ہے ؟
عجیب ڳالھ اے ہے جو اساݙے کجھ لوکیں کوں جیندی ، جیرھی ڳالھ پسند نہ اوے تاں پتہ نی کتھوں لبھ آمدن غداری دے الزامات ۔ سازش دیاں تھیوریاں ۔ ایجنٹی دے طعنے ۔ حماقت دے تبرے،
ایویں لڳدے جیویں اللہ سئیں ساری دی ساری دانش ݙوں چار اساݙے دانشوریں کوں ݙے تے عقل والے خزانے کوں جندرے مار ݙتن اور صرف انہاں کوں رہبری دا منصب سونپ ݙتا ڳئے تے نال ݙنڈکا وی ۔ جو ونڄو اجڑ کوں ہکلو ۔
محترم ۔ ایں نہ کیتا ونجے. لوکیں کوں چنڳاں ماڑا خود سوچݨ ݙتا ونجے ۔سوال دا رستہ نہ روکیا ونڄے ۔ جواب اگر ضروری وی ہووے تاں ضرور ݙتا ونڄے ۔نصیحت کیتی ونڄے ، مشورہ کیتا ونڄے ، رائے ݙتی ونڄے لیکن سازشی تھیوریاں نہ تھپیاں نڄن ۔ ہر بندے تے سازش دا الزام نہ لاتا ونڄے ۔ ۔ آخر اتنا فکری جبر کیوں کیتا ونڄے
۔ حیرت اے جو طئے کر گھدا ڳئے کہ جیرھا بندہ وی کوئی سوال کرے چا او لازمی طور تے پیپلزپارٹی دا مخالف بلکہ دشمن ضرور ہے ۔ بھانویں اوں کم بخت دی پارٹی نال وابستگی تے قربانی انہیں دانشوریں توں ݙاہ گُنا زیادہ ہووے ۔ ۔ ۔ ۔ قبلہ سئیں
عام لوک چند دانشوریں دی سوچ دے عین مطابق سوچݨ دے پابند نی ۔ ۔ خود پیپلزپارٹی دے اندر اتنی ڈکٹیٹر شپ کائینی جتنی اساݙے دانشور دوست ۔ جنوبی پنجاپی ،، پیپلزپارٹی وچ لاتی کھڑن ۔ اصلوں وݨیں تے چاڑھ ݙیندن ، مغلظات دی حد کر ݙیندن ۔۔۔ ی ، م کنوں ڳالھ دا مُنڈھ ٻدھیندن کیا سیاسی مکالمہ ایویں ہوندے ۔ ؟ لڳدا پئے جو ایہو حال جمال دا تاں اللہ ٻیلی مال دا ۔
شالا خیر سلامتی نال ہووو

مجاہد جتوئی دے کمنٹس دے جواب اچ  مشتاق گاڈی دا ولدا

Mushtaq Gaadi

محترم! ہر کہیں کوں سوچنڑ تے اظہار دی آزادی ہے۔ میڈے خیال وچ تساں اے آزادی پوری شکتی نال ورتیندے ریہے ہاو۔ اے تساڈا حق وی ہے۔
باقی تحریک نال جڑے لوکیں کیتے سوال ہووے یا جواب، اے سیاسی ذمیواری نال جڑیا ہوندے۔
میڈے خیال وچ سندھ وچ سرائیکی ایشو چاونڑ چتی یا انڑ چٹی سیاسی غیر ذمیواری ہے. جواہر لال نہرو اپنڑی دھی اندرا گاندھی کوں آکھیا جیڑھی گالھ کوں آکھنڑ وچ سیاسی نقصان ہووے اونکوں آکھنڑ تاں کجا خواب وچ وی نہ آونڑ ڈیویں۔ اے سیاسی ذمیواری دی چھڑی ہک مثال ہے۔ باقی خوابیں تے کیا پابندی تھی سگدی ہے۔ ۔
ویسے میکوں نئیں یاد جو میں تساڈی ذات دا کوئی حوالہ ڈتا ہووے۔ جے انڑ جانڑے وچ کئی دل آزاری تھئی ہے تاں معذرت قبول کریسو۔ وسدے رہو

اے وی پڑھو:

مشتاق گاڈی دیاں بیاں لکھتاں پڑھو

About The Author