اکبر ملکانی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
رل گئی رعیت کہیں دی میت ۔کر گئین دفن اگیرے۔نہ کر پھیرے۔ساجن میرے۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔پورے وسیبے نال ڈکھ دی سانجھ تیں مکانڑ ۔
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔ ۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ٹیلیفون دی ٹلی کھڑکی اے۔ٹیلیفون ان کیتے۔فون رسیو کیتے۔پرو حاجی غلام شبیر خاں بزدار دی اواز ائی اے۔ڈکھ نال ڈسیسس۔سردار نزر محمد خاں مریدانی فوت تھی گئے۔میڈے واسطے اے کوئی عام خبر نہ ھئی۔میڈے پیریں تلو زمین نکھتی گئی اے۔
فی الفور ڈوجھا فون درخواست جمال خاں کنوں عمر خاں بزدار دا ائے۔اوں نیں وی ایہا بری خبر سنڑائی اے۔تیں اے وی اکھیئے۔میں درخوست جمال خاں کنوں ہنڑ روانہ پیا تھینداں۔میڈی انتظار کریں۔جنازے تین کٹھے جلسوں۔عمر خاں الیندا پیا ھا۔وچ گھنٹی ملک اسماعیل بھابھے دی وی اندی پئی ھئی۔رو کیں اکھیس۔اکبر خاں ہنڑ پکے یتیم تھی گئے ہیں اج سردار نزر خاں مریدانی فوت تھی گئے۔تیں اے وی اکھیا فرید خاں جتوئی وکیل۔وسیم خاں جسکانی کوں ساڈھے 5 وجے وستی دوسہ وچ جنازے دی اطلاع وی ڈیوو چا۔
ایں کنوں 3 ڈیہیں پہلے پل ڈاٹ دیرہ غازیخاں سردار جان عالم خاں لغاری دی ائیل مل وچ کجھ ٹائم نزر خاں بیٹھا ریہے۔کافی دوست سردار نزر خاں کو مل وچ ملنڑ وی ائین۔حاجی غلام شبیر خاں بزدار تین میں میڈے نال سردار مجید خاں ملکانڑیں ریٹائرڈ پولیس افسر۔ڈاکٹر سردار محمد اسلم خاں ملکانڑیں ریٹائرڈ نیوی افسر جنہیں دا تعلق منگڑوٹھہ تحصیل تونسہ نال اے ملنڑ الیں وچ شامل ھن۔اوں ویلھے تاں نزر خاں بلکل ٹھیک ٹھاک کھٹڑے تیں سرانڑیں دی ٹیک لگا بیٹھا ھا۔ہر کہیں نال ٹھیک ٹھاک الیندا گلھیندا ہتھو ہر انونڑ الے دوست کنوں خیر خیریت دا پچھدا بیٹھا ھا۔اتھائیں عمر خاں بزدار دا ٹیلیفون وی ائے۔اوندے نال وی سردار صاحب نیں ٹھیک ٹھاک الائے ۔توڑے جو سردار صاحب بہوں کمزور لگدا بیٹھا ھا۔خش بیٹھا ھا۔ الیندا ایمان دی سلامتی نال بیٹھا ھا۔ہنڑ ایویں لگدے جیویں سردار صاحب نال شئیت ساڈی اے اخری ملاقات ہئی۔اور واقعی اخری ملاقات ہئی۔
تقریبن زندگی دا ڈھیر سفر اساں سردار صاحب دے نال رلے گزاریئے۔جیرھا کجھ میں محسوس کیتے۔سردار صاحب خود نمائی۔خود ثنائی کوں کڈاہیں وی پسند نہ کریندا ھا۔چنگاں چوکھا۔وڈا چھوٹا۔چرک سویل سردار صاحب دا مسئلہ وی نہ ھا۔سردار صاحب دی پوری زندگی ڈو ادواریں تیں مشتمل اے۔زندگی دا پہلا تیں ادھا حصہ چیف لغاری صدر اے پاکستان سردار فاروق احمد خاں لغاری نال گزارئیے۔ڈوجھا اور اخری حصہ سردار مقصود احمد خاں لغاری دے نال گزاریئے اور رات ڈیہنہ سردار نزر خاں انہیں ڈونہائیں سوتریں سرداریں کوں منانونڑ ملانونڑ دی وی بھرپور کوشش کریندے ریہن۔لیکن انہیں دی اے کوشش بار اور نہ تھی سگی۔سردار نزر خاں اپڑیں پورے وسبے وچ شریف النفس۔باوقار۔مہان انسان دے ناں نال جانڑیا۔سنجانڑیا ویندا ھا۔پوری زندگی سرداریں دے نال رہنڑ دے باوجود وی اوں بندے اپ کوں نہ کڈاہیں سردار لکھوایا ھا۔نہ سڈوایا ھا۔نزر خاں مکمل انسان دوست ادمی ھا۔اوندیاں یاریاں دوستیاں ہمیشہ غریب لوکیں نال ھوندیاں ھن۔اوندا ملکی غیر ملکی سیاسی حالات تیں ادراک ھوندا ھا۔گفتگو ۔تجزیہ بہوں خوبصورت کریندا ھا۔عمر خاں بزدار دے نال پوری پوری رات۔پورا پورا ڈیہنہ سیاسی بحث جو تھیوے ھا۔حرام جو ہک بے دی گال منن ھا۔ملک اسماعیل بھابھہ وی ایں بحث وچ شامل ھوندا ھا۔او وی تکڑا متھا ڈیندا ھا۔بیماری دی حالت وچ پورا پیریڈ ملک اسماعیل رات ڈیہنہ سر دار صاحب دے نال ریہیے۔کمال دا وفا دار ادمی اے۔اتھائیں ہک وضاحت بہوں ضروری اے۔جیرھی میں ڈسنڑ چاہنداں۔عمر خاں بزدار تیں ملک اسماعیل بھابھہ پیپلز پارٹی دے وارو ھوندے ھن۔نزر خاں لغاریں دی وارو یا کوئی اجتماعی گال کریندا رہ ویندا ھا۔شمیر خاں پتافی دی ہٹی۔حبیب خاں لغاری دی فلور مل۔جان عالم خاں لغاری دی ائیل مل ۔روزانہ کہیں نہ کہیں ٹہیے ٹھپے تیں سارے سنگتی رات ڈیہنہ کٹھے ھوندے ھاسے۔ہک بے کوں ڈیکھ کیں جیندے ھاسے۔پورے علاقے وچ ہرکوئی بھانویں جیرھے گروپ نال وی ھووے ھا سردار صاحب دے فیصلے کوں من او عن تسلیم کریندا ھا۔کوئی ہک بندہ وی اے نہیں ڈس سگدا۔جو کڈاہیں اساں نزر خاں پریشان ڈٹھا ھووے۔انتہائی ملنسار ادمی ھا۔انہیں دی محفل وچ کڈاہیں وی کوئی بندا مونجھا نہ تھیندا ھا۔
اپڑیں وسیب دی خدمت وچ وی پیش پیش رہندا ھا۔
سردار صاحب سن 1988 وچ یونین کونسل مانہ احمدانی دے چیرمین منتخب تھئے۔
سن 1994 ضلعی ممبر زکوات کمیٹی دیرہ غازیخاں منتخب تھئے۔
سن 2002 وچ ناظم یونین کونسل نوتک مہمید منتخب تھئین۔
سن 2005 وچ چیرمین مارکمیٹی ضلع دیرہ غازیخاں مقرر تھئین۔
تادم اے مرگ کسان کمیٹی کواپراٹیو سوسائیٹی کوٹ چھٹہ دے چیرمین ہن۔
سردار صاحب ھونریں 6 بھرا ہن۔حکیم لعل محمد خاں۔نزرمحمد خاں۔محمد افضل خاں نمبردار۔نعمت اللہ خاں۔رحمت اللہ خاں۔شفقت اللہ خاں۔
سردار نزر محمد خاں ڈو پتر ان۔وڈے دا ناں اصف نزر خاں مریدانی اے۔چھوٹے پتر دا ناں ناصر نزر خاں مریدانی اے۔
سردار محمد افضل خاں مریدانی دے وی ڈو پتر ان۔وڈے دا ناں یوسف افضل خاں جیرھا سردار نزر محمد خاں داماد وی ھ۔چھوٹا پتر شعیب افضل خاں جیرھا علاقے دے کمیں کاریں وچ اپڑیں بابے الی کار بہوں مصروف اے عمل رہندے۔
محمد افضل خاں مریدانی نزر محمدمریدانی دا چھوٹا بھرا ھا۔نزر خاں اتلے لیول دی سیاست کریندا ھا۔سماجی لیول دے سارے کم کار۔لوکیں دے کٹھ۔دفتریں۔کوٹ کچاریں دے کم سردار محمد افضل خاں مریدانی دے زمے ھوندے ہن۔افضل خاں بہوں عوامی اور یاریں دا یار ادمی ھا۔افضل خاں کنوں ہروقت مخلوق دا رش لگا رہندا ھا۔بہوں من بھانونڑاں ادمی ھا۔
سن 2019 وچ اج توں 3 سال پہلے افضل خاں دی اچانک طبیعت خراب تھئی اے۔دل دے دورے نال اللہ کوں پیارا تھئے۔پورا وسیب سوگوار ھا۔لوک ہکے بکے ہن۔ہک بے دو تر تر ڈہدے ہن۔پچھدے ہن افضل خاں کوں کیا تھئے۔ اتھائیں دوستیں وچ نزر خاں نیں ہک جملہ الایا ھا۔نزر خاں نیں ا کھیئے اج میڈا چھوٹا بھرا. افضل خاں نہیں مویا میں اپ مر گیاں۔اور اے سو فیصد سچ ثابت تھئے۔
افضل خاں دے مرنڑ دے بعد میں سردار نزر خاں کوں کھلدا ول نہیں ڈٹھا۔افضل خاں دے مرنڑ دے بعد نزر خاں روز روز مردا گئے۔تمام تر خشیں دے باوجود نزر خاں خش نہ نظردا ھا۔افضل خاں دی مونجھ کوں ہک مکمل روگ بنڑا کیں اپڑیں اندری اندر کوں کھندا رہ گئے ۔کہیں دے نال بغیر صلاح کیتے۔اصف۔شعیب دے کن وچ کجھ اکھ ۔موت برحق اے۔میکوں اپڑیں افضل کیتے مونجھ ائی اے۔میڈا بھالا نہ کراھے میں ہنڑ توھاڈو کئیناں ولساں۔ میں وت ہنڑ بھرا افضل خاں دو باغ اے بریں بہشت پور الے پاسے ویندا پیاں۔
اترسوں 12 اپریل سونوار دا ڈیہنہ ھا۔نوتک دی سڑک ھئی۔بہوں سوگوار ھئی۔اے اپڑیں سینے تین مخلوق دا بار چا بندے بندے کوں دوسے دی وستی دا راہ ڈسیندی پئی ھئی اور وینڑ کر کر اہدی ھئی۔میں تیں اجاں جوانی وی نہیں ہنڈائی۔میکوں بنڑوانونڑ الا۔میڈا وارث میکوں لاوارث چھوڑ کیں لگا گئے۔
وستی دوسہ ھئی جیرھی پورے سوگ دے عالم وچ ھئی۔وستی دے لوک اپڑیں یتیمی دا نوحہ ہر انونڑ الے کوں سنڑویندے کھڑے ہن۔ساڈھے 5 وجے شام دے وستی دے ہک وڈے پلاٹ وچ ہک مخلوق ھئی۔اژدھام ھا۔لوک ای لوک ہن۔جتھاں جنازہ ھا۔جتھاں اساں اپڑیں وفد حاجی غلام شبیر خاں بزدار۔عمر خاں بزدار۔امتیاز خاں بزدار۔نجیب خاں بزدار۔سخاوت خاں بزدار۔گل محمد خاں بزدارسمیت
سید عامر مشہدی۔غلام اکبر خاں کھوسہ۔ابوالحسن خاں لغاری شامل ھاسے۔
نزر محمد مریدانی اپڑیں جیندیں عطا محمد خاں مریدانی۔اغا فیض خاں مریدانی۔سردار حبیب خاں لغاری۔عتیق الرحمن خاں لغاری۔ظفراقبال خاں مریدانی جگ مشہور پپو خاں۔فلک شیر خاں مریدانی تیں اپڑیں چھوٹے بھرا افضل خاں مریدانی اے سارے سردار نزر خاں دے قریبی عزیز اور نوجوان کزیئے ہن۔جنہیں دا بہوں ارمان وی کریندا ھا۔یاد وی کریندا ھا۔
نال ایمان دے نزر خاں وڈا گنڑیں الا ادمی ھا۔
نزر محمد خاں برادری وچ سردار موسے خاں مریدانی۔جان عالم خاں مریدانی۔عاشق خاں مریدانی۔رضوخاں مریدانی چیرمین۔ڈاکٹر منظور خاں مریدانی۔سلیم خاں مریدانی۔غلام یسین خاں مریدانی۔جمیل خاں لغاری۔خلیل خاں لغاری۔ڈاکٹرنیاز احمد وئیس چانسلر پنجاب یونیورسٹی لاھور۔اقبال خاں لغاری حیدر اباد سندھ۔غلام مصطفے خاں لغاری ایڈیشنل سیشن جج حیدر اباد سندھ خاص ناں شامل ان۔
سردار نزر خاں مریدانی دے دوستیں دا حلقہ پورے پاکستان وچ موجودے اے۔کجھ ناں ان جنہیں کوں میں جانڑداں۔
انہیں وچ سرور کربلائی۔میربلخ شیر خاں مزاری۔ سردار لیاقت خاں مزاری۔سردارشوکت خاں مزاری۔سردار پرویز خاں گورچانی ۔سردار اختر خاں گورچانی سابق ائی جی پولیس۔سردار سعید خاں گور چانی۔سردار امان اللہ خاں گورچانی۔سردارحسن خاں گورچانی۔سردار شاھد خاں گور چانی۔سردار منظور خاں دریشک۔قصور خاں دریشک۔عاشق خاں بزدار۔منور خاں بزدار۔حق نواز خاں بزدار وستی بزدار درخواست جمال خاں ۔حاجی غلام شبیر خاں بزدار۔عمر خاں بزدار۔رسول بخش خاں بزدار۔ملک عبدالرحمن بھابھہ۔ملک غلام سرور بھابھہ۔ماماملک محمد افضل بھابھہ۔ملک عبدالواحد بھابھہ ۔ملک محمد عاشق بھابھہ۔ملک اسماعیل بھابھہ۔ڈاکٹر ملک خالد بھابھہ۔درمحمدخاں راوی۔اقبال خاں بزدار چیف بزدار۔حبیب اللہ خاں بزدار۔ماسٹر ربنواز خاں بزدار۔مشتاق خاں بزدار۔۔ملک محمد رفیق بھابھہ۔ملک محمد نواز بھابھہ۔ملک محمد جمیل بھابھہ۔ملک محمد خورشیدبھابھہ۔قدرت اللہ خاں کھتران وہوا۔حاجی محمد انور خاں ملکانڑیں سدا بہار چیرمین ریتڑہ۔میر بادشاہ خاں قیصرانی ایم پی اے۔بیرسٹر امام بخش خاں قیصرانی۔شریف خاں قیصرانی۔پرو فیسر شریف اشرف خاں قیصرانی۔خواجہ محمد جمال انور۔یوسف خاں احمدانی۔ریاض خاں لنڈ کوارٹیو بنک دیرہ غازیخاں۔سردار جاوید خاں لنڈ ایم پی اے۔رشید خاں حیدرانی سیکرٹری۔ماسٹر نسیم خاں بلکانی۔سردار لیاقت خاں ٹھنگانی۔سردار صداقت خاں ٹھنگانی ایڈوکیٹ۔سردار افتاب خاں ٹھنگانی چیرمین۔محمد اقبال خاں ھوتوانی ناظم۔ابراہیم بیگ۔عمر خاں کھوسہ ناظم۔محمد عمر خاں کھوسہ سب انجینئر۔محمد ابراہیم خاں کھوسہ سیکرٹری یونین کونسل۔سید محمد اقبال شاہ چیرمین۔غلام شبیر شاہ عرف شمل شاہ ناظم۔امان اللہ خاں مستوئی۔محمد بخش خاں کھلول۔سردار کوڑا خاں رستمانی چیرمین۔نور محمد خاں رستمانی۔امتیازخاں لغاری۔محمد بخش خاں پھیروانی۔سردار محمد افضل خاں ملکانڑیں سربراہ ملکانڑیں اتحاد ۔سردار غلام مصطفے خاں ملکانڑیں۔سیف اللہ خاں ملکانڑیں۔ڈاکٹر محمد اسلم خاں ملکانڑیں۔محمد اسلم خاں ملکانڑیں واپڈا۔محمد اسلم خاں ملکانڑیں سرائیکی کالونی۔حفیظ اللہ خاں ملکانڑیں واپڈا ٹاون ملتان۔سجاد اکبر خاں ملکانڑیں۔واجد علی خاں ملکانڑیں۔ذوالفقارعلی خاں ملکانڑیں۔عطااللہ خاں ملکانڑیں تحصیلدار جامپور۔میاں مشتاق احمد جتوئی جال الا۔میاں شوکت فاروق جتوئی چیرمین۔درمحمد خاں جتوئی۔مجاھد خاں جتوئی پٹواری۔عابد خاں جتوئی اوڈھانڑیں الا۔چودھری افضل خاں جتوئی۔چوہدری مہر بخش خاں جتوئی۔اصف خاں جتوئی۔علی بخش خاں جتوئی پننڑ الا۔حاجی فضل خاں جتوئی۔سردار اللہ بخش خاں جتوئی چیرمین۔مشتاق خاں جتوئی۔عاشق خاں بنگالا ممبر۔حافظ غلام قادر جتوئی۔استاد حاجی طالب حسین خاں جتوئی۔حاجی اللہ بخش لشاری۔سردار خلیل خاں سکھانی سدا بہار چیرمین۔ملک خالد واگھہ۔درمحمد خاں مستوئی۔میاں منظور احمد دھریجہ۔میاں محمد اکبر دھریجہ۔میاں وسیم دھریجہ۔ملک دلبر ارائیں۔ملک غلام حیدر گوراھا۔ملک عابد گور ھا۔سردار بشیر خاں علیانی چیرمین۔سردار عاشق خاں میرانی۔ربنواز خاں میرانی چیرمین۔بلال خاں میرانی صحافی۔سراج خاں میرانی صحافی۔میاں اللہ بخش ڈاھا۔میاں محمد حیات ڈاھا۔میاں محمد ظفر حیات ڈاھا چیرمین۔میاں خدابخش ڈاھا۔میاں غوث بخش جتوئی ۔ ڈاکٹر میاں اعجاز جتوئی۔میاں کلیم جتوئی۔سردار غلام جعفر خاں جتوئی۔سردار نور محمد خاں جتوئی۔سردار طالب حسین خاں جتوئی بشارت پور ہزارہ۔ سردار شاہ بخش خاں چانڈیہ۔سردار غلام رسول خاں چانڈیہ۔سردار عبدالعزیز خاں چانڈیہ۔شاھنواز خاں چانڈیہ ایڈوکیٹ۔ریاض فارس خاں چانڈیہ۔سردار عبدالحئی خاں چانڈیہ۔عبداللہ خاں چانڈیہ ممبر۔رانا محمد رمضان دانی اترا۔رانا فیض اترا چیف۔رانا مجید اترا۔رانا اصف مجید اترا۔رانا طارق شاہین اترا۔رانا عبدالحمید خاں اترا ڈیلر۔رانا محمد عبداللہ ممبر۔ملک ڈاکٹر فیض جوعیہ۔اعجاز وارث لودھی۔پرویز وارث لودھی صحافی۔ملک اصغر محمود ارائیں صحافی۔ملک عرفان کانگڑ صحافی۔ملک غلام عباس ملانہ۔ملک مجید میتلا۔ملک محمد اسلم میتلا۔فلک شیر خاں چانڈیہ۔محمد رمضان خاں ملکانڑیں۔حاجی سیف اللہ خاں نتکانی۔حافظ اصغر خاں ملکانڑیں۔ملک واحد بخش کلو۔ملک محمد بخش کلو۔ملک غلام عباس کلو۔ملک محمد صادق کلو سب انسپکٹر سرائیکستان پولیس۔ملک ممدن سیوڑا۔ملک نزر محمد سیوڑہ۔ملک امام بخش سیوڑہ۔ملک عابد سیوڑہ سب انسپکٹر سرائیکستان پولیس۔رانا حاجی اللہ وسایا اترا۔رانا غلام فرید اترا۔رانا عبدالمجید اترا۔ڈاڈا بگا خاں نتکانی۔عطا محمد شاہ کہیری۔پیر سید محمد باقر شاہ۔سید ھاشم شاہ چیرمین۔سردار محمد خاں ملکانڑیں۔خلیل خاں لسکانی۔سردار مسلم خاں ملکانڑیں۔طیب خاں ملکانڑیں۔غلام سرور خاں ملکانڑیں۔غضنفر خاں ملکانڑیں۔گل محمد خاں ملکانڑیں۔مجید خاں ملکانڑیں۔محمد سلیم خاں ملکانڑیں۔سید محمد ابراہیم شاہ چیرمین۔ڈاکٹر محمد ناظم خاں ملکانڑیں۔محمد سفطین خاں ملکانڑیں۔محمد شریف خاں ملکاڑیں۔شاھد خاں ملکانڑیں۔عقیل خاں ملکانڑیں۔ماسٹر محمد اقبال خاں ملکانڑیں۔سردار عبدالکریم خاں جلبانی۔محمد اسلم خاں جلبانی۔عبدالغنی خاں سلطانی عبدالحمید خاں جلبانی۔محمد شفیع خاں جلبانی۔منیراحمد خاں جلبانی۔مقصود خاں جلبانی۔ پروفیسر رفیق خاں جلبانی۔سردار احمد بخش خاں جلبانی۔صوفی محمد یار خاں جلبانی۔سردار محمد اشرف خاں جلبانی۔محمداصغر خاں جلبانی سوشل ویلفئیر افیسر پروفیسر ربنواز خاں جلبانی لاھور۔فیض رسول خاں جلبانی ایڈوکیٹ لاھور ھائی کورٹ۔فیض کلیم خاں جلبانی بجر الا۔اے سارے ناں سردار نزر محمد خاں انتہائی قریبی دوستیں وچ شامل ان۔لسٹ بہوں لمبی تھی گئی اے۔اگلی دوستیں دی لسٹ کل جاری کریساں۔امید اے باقی بچدے دوست محسوس نہ کریسن۔کجھ میں اپ وی تھک پیاں۔کجھ ہنڑ کمپیوٹر وی ساتھ نہیں پیا ڈیندا۔اجازت منگداں۔سئیں دی خیر ھووے۔اللہ حافظ۔سرائیکستان زندہ باد
اے وی پڑھو:
سرائیکی تحریک دی کہانی۔۔۔اکبر ملکانی
ہک سال پہلے دی ڳالھ۔۔۔اکبر ملکانی
ضلع راجن پور دے سرائیکی قومی سنجانڑ دے تاریخی 5 وڈے ناں۔۔۔اکبر ملکانی
اکبر ملکانی دیاں مزید لکھتاں پڑھو
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر