سینیٹ وچ سرائیکی صوبہ دی بحث: کجھ سوال، کجھ وچار|| مشتاق گاڈی

۔ جݙاں مسلم لیگ (ن) دی پاسیوں راݨا ثنا اللہ 24 اپریل 2019 کوں ہو بہو (کہیں کامے نکتے دے وٹاندرے متوں) ایہو بل نیشنل اسمبلی وچ پیش کر چکے تاں وت اوھیں پارٹی دے ملتان دے سینیٹر راݨا محمود الحن دی پاسیوں سینیٹ وچ اے بل پیش کرݨ دی کیا لوڑھ پیش آڳئی ہے؟ [ نوٹ کرائے جو اے پنجاب دی ونڈ کر کنیں بہاولپور تے جنوبی پنجاب دے انجو انج صوبے دا بل ہے۔ ]

۔ کیا اے کوئی مسلم لیگ (ن) دی آفیشل پالیسی دے تحت تھئے یا راݨا محمود الحن دا اے کوئی ذاتی اَہر ہے؟ یاد راہوے جو راݨا محمود الحسن کئی سالیں کنیں سرائیکی صوبہ دی ڳالھ کریندا کھڑے، ایں سانگے او تقریراں وی کر چکے، خبریں اخبار وچ مضمون وی لکھ چکے۔

۔ دلچسپ ڳالھ اے ہے جو نیشنل اسمبلی وچ جݙاں 24 اپریل 2019 کوں ایہو بل راݨا ثنا اللہ پیش کیتا تاں مسلم لیگ (ن) دی ساری اہم قیادت ایں سانگے پریس کانفرنساں کیتاں، اوندی ٹی وی چینلز تے دھوم دھام نال کوریج تھئی تے اوندے پریشر وچ شاہ محمود قریشی تے خسرو بختیار پی ٹی آئی دی پاسیوں 14 مئی 2019 کوں ترائے ڈویژن دا جنوبی پنجاب دا آئینی ترمیمی بل نیشنل اسمبلی جمع کروایا۔ ایندے تسلسل وچ 4 مئی 2019 کوں پیپلز پارٹی دی پاسیوں سینیٹر فرحت اللہ بابر سینیٹ وچ جنوبی پنجاب صوبہ دا انج بل جمع کروایا۔ پیپلز پارٹی نیشنل اسمبلی وچ بل جمع کراوݨ دی بجائے سینیٹ دا چݨاؤ کیتا۔

۔ قومی اسمبلی وچ پیش تھیوݨ آلے مسلم لیگ (ن) تے پی ٹی آئی دے آئینی ترمیمی بل قومی اسمبلی دی قائمہ کمیٹی کوں بھیڄ ݙتے ڳئے، جتھاں او اڄاں تائیں سڑدے لاتھن۔ جݙاں جو سینیٹ وچ پیپلز پارٹی دا بل پیلھے ای سینیٹ دی قانون و انصاف دی قائمہ کمیٹی وچ بھیڄا ونڄ چکے (یا نئیں ڄاݨ ایکسپائر تھی چکے)۔ تے ہݨ راݨا محمود الحسن دی پاسیوں پرائیویٹ طور پیش کیتا آئینی ترمیمی بل وی اتھائیں سینیٹ دی قائمہ کمیٹی برائے قانون و انصاف بھیڄ ݙتا ڳئے۔

۔ ہݨ میں پیلھے سوال دو ول آنداں جو کیا راݨا محمود الحسن دی پاسیوں ایں بل دا جمع تھیوݨ کیا مسلم لیگ (ن) دی کہیں آفیشل پالیسی دے تحت تھئے؟ اینویں لڳدا نئیں۔ مسلم لیگ (ن) دی سینیٹ وچ گھٹ نمائندگی یا ݙوجھے لفظیں وچ طاقت ہے۔ سینیٹ وچ صوبیں دی مساوی نمائندگی پاروں پنجابیں دی وی گھٹ نمائندگی ہے۔ جتھاں سینیٹ دا چیرمین حکومتی پارٹی دا نان۔پنجابی ہے اتھاں اپوزیشن لیڈر سید یوسف رضا گیلانی ہن جئیں سرائیکی صوبہ کیتے اڳیں ای ٻہوں کم کیتا ہوئے۔

۔ سینیٹ دی قائمہ کمیٹی برائے قانون و انصاف وچ جݙاں اے بل پیش تھیسی، اڳوں ایں کمیٹی وچ اے اپوزیشن تے گورنمنٹ دے نمائندیں تے ہے جو ایں بل کوں او نیشنل اسمبلی وانگ روک کنیں رکھدن یا وت اینکوں بحث تے ووٹنگ کیتے سینیٹ وچ پیش کریندن۔ جے ایں بل کوں روکا ویندے تاں وت سینٹرز دی چنڳی بھلی تعداد کنیں دستخط گھن ایں بل کوں بحث تے ووٹنگ کیتے پیش کیتا ونڄ سڳدے ((ست نیشنل زبانیں دی آئینی بل وچ ایہو کم تھیا)۔

۔ اصل سوال ایہو ہے۔ جے اے بل سینیٹ وچ بحث تے ووٹنگ کیتے پیش تھی ڳیا تاں وت مسلم لیگ (ن) کیتے ٻہوں دشواریاں بݨ ویسن۔ سینیٹ وچ بہاولپور صوبے دی ڳالھ دی اکثریت حمایت نئیں کرݨی۔ نیشنل اسمبلی وانگ اتھاں طارق بشیر چیمہ تے فارق اعظم جہیں بہاولپور دے حامی تے پنجابی ایم۔این۔ایز دی اکثریت نئیں ٻیٹھی جو دُدھݨ مچاوے۔ ایندے علاوہ سینیٹرز دی نان۔پنجابی اکثریت کنیں حمایت گھنݨ آسان تھی ویسی۔ یوسف رضا گیلانی دی بطور اپوزیشن لیڈر موجودگی کم کوں کجھ ٻیا سوکھا کر سڳدی ہے۔

۔ میݙا من چت نئیں منَیدا جو راݨا محمود الحسن دی پاسیوں اے آئینی ترمیمی بل کوئی مسلم لیگ (ن) دی آفیشل پالیسی دے تحت جمع تھئے۔ جے اینویں ہوندا تاں اڄ مسلم لیگ (ن) دی پاسیوں ٹیلی ویژن چینلز تے دھوڑ مچی ہوئی ہووے ہا۔ سینیٹ دی اڄوکی ساری بحث کوں کہیں نیوز چینلز پاسیوں کوریج نئیں ملی۔ چھڑا پیپلز پارٹی تے خاص کر یوسف رضا گیلانی سئیں اڄ دی کاروائی کوں اپݨی فیس بک تے ٹویٹر تے زور شور نال چائی لائی پئین۔ ٻئی پاسیوں حکومت چپ ہے۔ چھڑا شاہ محمود قریشی ایں سانگے سینیٹ دی کاروائی وچ کجھ بھنے ترٹے دل نال ٻولے۔

۔ خیر اے کجھ ادھ ادھورے, کچے پکے سوال تے وچار ہن۔ تھی سڳدے اے وچار چھڑی بے آس لوکیں دی خوش گمانی ہوون۔ ہک ڳالھ دا پک ہے جو اے تاں نئیں تھی سڳدا جو الیکشن کنیں پیلھوں اے ننویں سرائیکی صوبہ دا سوال سروں دفن ای تھی ونڄے۔ انتخابی پارلیمانی سیاست دی منطق موجب تاں اے سوال شطرنج دی کھیݙ وچ آچکے تاں کہیں نہ کہیں رنگ وچ کھݙ یسی تاں سہی۔ کیویں کھݙیسی، ایندا کجھ ولدا ویلھا ݙیسی تے کجھ سرائیکیں دی اپݨی سٹرگل جیڑھی اڄاں ٻہوں نماݨی ہے تے اوندی پولیٹکل سٹریٹجی وی نشابر نئیں۔