مشتاق گاڈی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
جݙاں وی کہیں سیاسی ایشو تے سٹریٹجی دی ڳالھ تھیندی ہے (جیڑھی جو ہمیش متنازعہ ایشو بارے ہوندی ہے) تاں سرائیکی مارکے دے روایتی جواب وچ آدر آدر دی رٹ ہوندی ہے۔ بھئی آدر ہک تہذیبی رویہ ہے جیڑھا آپت دے سانگیں ڳانڈھیں وچ تاں چلدے پر سیاسی ایشوز جیندے وچ واسطہ مخالف نال ہووے، اے آدر ہک غیر سیاسی رویہ بݨ ویندے۔ ویسے وی آدر دا منڈھلا ارتھ attention ہے جینکوں اساں سرائیکیں عزت تے احترام دے معنی وچ وٹا ݙتے (ایں وٹاندرے تے وی غور کرݨا چاہیدے)
ہݨ ایں اڑدو عالمی کانفرنس وچ سرائیکی پروگرام دی مثال ای چا گھنوں۔ پچھلے کئی ݙہاکیں کنیں سرائیکی سٹریٹجی اینجھے اڑدو تے پنجابی کانفرنسیں دے بائیکاٹ دی ریہی ہے۔ بائیکاٹ ایں کیتے جو انہیں وچ شراکت نال ساݙے اجتماعی مفاد دا خسارہ تھیندے، ایندے نال "کوآپشن” ودھدی ہے۔ جے کوئی سرائیکی ایں اݨ لکھے "کوڈ” کوں بھنیدے تاں اوں سانگے چاتے سوال کوں آدر نال جوڑن غیر سیاسی رویہ ہے تے اینجھے غیر سیاسی رویں دے کارݨ سرائیکی تحریک اوکھ دا شکار ہے۔
اساں اڑدو دا آدر کیتی رکھوں تے پرلے سپریم کورٹ وچ اڑدو کوں سرکاری زبان بݨاوݨ دی مہم چلائی رکھن۔ تازہ مثال اے سپریم کورٹ دی ایں سانگے پیشی ہے۔ آپ چا پڑھو تے سوچو جے معاملات ایں نہج تے ہوون تاں وت اڑدو دا آدر کیتلا سیاسی تے غیر سیاسی ہے۔
کوآپشن ۔۔۔ ڈڈھ وچ پاوݨ۔۔
اے اَڄ دی ڳالھ نئیں۔ پچھلے ہک ݙہاکے کنیں اساں اردو تے پنجابی کانفرنساں دا بائیکاٹ کیتا ہوئے۔ایندا وݙا مقصد اے ریہہ ڳئے جو طاقتور فریق دی "کوآپشن” کنیں بچیا ونڄے۔
کوآپشن دا سدھا سادہ مطلب بݨدے جو مخالف فریق دے کجھ لوکیں تے گروھیں کوں اپݨے ڈڈھ وچ پا گیدھا ونڄے، انہیں نال اینجھی رلت کریجے جو او اپݨے گروہ دے سانجھے مفادات کنیں ہٹ تساݙے نال جڑت کرن۔ بظاہر تاں ایں کوآپشن وچ لڳدے جو تساݙا ایشو تے موقف نشابر تھیندا پئے، پر اصل وچ تاں طاقتور دی پاسیوں اے مخالف کوں ونڈݨ دی حکمت عملی ہوندی ہے۔ مخالف کوں کمزور کرݨ دا اے پراݨا پر ہک ٹک نسخہ ریہہ ڳئے۔ تاریخ بھری پئی ہے اینجھے مثالاں نال۔
ایں سانگے پیلھوں وی لکھدے ریہے ہئیں تے اڄ وی ایہو موقف یا سٹینڈ ہے۔ ݙو سال پیلھوں ہک اینجھی پوسٹ دا امیج اتھاں لڳا کھڑے۔
پبلسٹی دی چاہت آلیں تے "کوآپشن” دے شوقین حضرات کوں اے ڳالھ نئیں سمجھ آوݨی۔ ڳالھ اساں وت وی کیتی رکھݨی ہے۔ ایہو ساݙا کرما ہے۔
مشتاق گاڈی دی اے لکھت ہک فیس بُک پوسٹ توں بعد سامنے آئی ہے ، اوں پوسٹ اچ کیتی گئی گالھ تے اوندے ہیٹھ آون والے کمنٹس تلے ڈتے ویندے پئین:
سرائیکی تے ٻنہیں تاریخی قومی زبانیں کوں اڑدو کانفرنس دی باندی بݨاوݨ کتھوں دی سیاسی دانش ہے؟ سیاسی ڈکشنری وچ اے "کوآپشن” ہے
جے شریک ای تھیونڑا ہا تاں کراچی دے مہاجریں اگوں سندھ دے خلاف سازشیں دی ای مذمت کر گھندے۔
گاڈی صہب برداشت کرو
ہک موقف ڈتے، اوندے اتیں گالھ کرو تاں فائدہ مند ہوسئ۔
ساڈا اینجھے پروگرامیں نال پورے ہک ڈہاکے دا بائیکاٹ چلدا پئے۔ اے کوئی ننویں گالھ نئیں۔۔ اے ریکارڈ تے ہے۔
میڈا خیال ئے ایں ایشو تیں آرٹیکولیشن بنڑاونڑی پوسی۔
اے جو پی۔پی۔پی۔ دی لیڈرشپ پیلھی واری ‘عالمی اردو کانفرینس’ دی اردو دی ری۔وائیولسٹ کمپین وچ بھانگاں گدﮪے تاں ایندا مطلب اے نہیں جو اے پارٹی دے مینیفیسٹو دا حصہ ہے۔
پارٹی دے، پاور کنوں باہر کیڈر تیں، ایکوں فالو کرنڑ لازم۔نہیں۔
باریک جھیاں فرق اے ہے کہیں پارٹی کوں پاور دا حصہ ریہہ کیں بہوں کمپرومائیزڈ سٹیپ چاونڑے پوندین۔
اساں فکری تیں علمی اگوانڑی کرنڑ آلے ٹولے کوں ایجھیں سمجھوتہ۔پسندی نئیں کرنڑی ہوندی۔
پی پی پی تمام زباناں دا آدر کریندی اے۔میڈے خیال اچ اردو کانفرنس اچ سرائیکی زبان دا آدر کیتا گۓ
سئیں! ہک ضروری وضاحت اے ہے جو ایں اڑدو کانفرنس دی پیپلز پارٹی آرگنازر نہی۔ چیف منسٹر جے شریک تھئے تاں اے پیپلزز پارٹی دی سیاسی مصلحت ہئی۔
ݙوجھی وضاحت اے وی لازمی ہے جو ایں کانفرنس وچ سرائیکی دا پروگرام پیپلز پارٹی نئیں ستریا۔ کراچی وسدے سرائیکیں آپ سترے۔
ہر شے کوں پیپلز پارٹی دے کھاتے وچ سٹݨ چنڳا نئیں ہوندا۔
جے تائیں آدر دی ڳالھ ہے تاں اے غیر سیاسی ٹرم ہے۔ وسیبی سانگیں رشتیں، آپت دے ڳانڈھیں وچ تاں ایندا ورتارا سمجھ آندے، سیاسی معاملیں وچ ٓآدر نئیں ہوندا۔
ہݨ ایں سپریم کورٹ وچ چلدے مقدمے وچ آدر دا کیا عمل دخل تھی سڳدے؟ سنگت کجھ سمجھاوے چا۔
اڑدو آلئیں آدر کیتے، اساں تھورائت۔
پر 70 سالیں بعد
ہنڑ آدر دا لیپب نئیں چلنڑا۔
ہنڑ معاملات کون اونھیں دی کنکریٹائیزڈ شکل وچ سمجھنڑ دی لوڑھ ہے۔
سوال اے ہے جو:
4.5 کروڑ سپیکرز دی زبان سندھی کوں چھوڑ کیں،
5 کروڑ سپیکرز دی زبان سرائیکی کوں چھوڑ کین ،
ڈڈھ۔ڈو کروڑ سپیکرز دی پشتو اتیں ہک کڑوڑ سبیکرز دی بلوچی۔براہوی کوں چھوڑ کیں ۔ ۔ ۔ ۔
10 لکھ سپیکرز دی زبان پاکستانی ہندی (عرف اردو) دیاں عالمی کانفڑینساں کیوں! ؟
اے "اڑدو۔ کانفرینساں” کیا ہن ؟
اینھیں دا انویسٹر کون ہے؟
اردو کوں کانفرینسیں دی لوڑھ کیوں پئے گئی ہے ؟!
اینھیں دا مقصد کیا ہے؟
میں عرض کرینداں؛
اڑدو کوئی دفاع پاکستان دا ہتھیار نہیں۔ بلکہ الٹ ہے، اے اکثریئت وچ احساس محرومی / وانج دا سوب ہے۔
اینھیں اردو کانفرینسیں دا ارتھ۔مقصد اے ہے:
1. تاں جو ارباں روپیے دیاں نوکریاں۔ ۔
کالجیں اتیں یونیورسٹئیں وچ اردو شوبے،
بے۔مانیی مواد دیاں پی۔ایچ۔ڈیاں،
مقترہ قومی زبان اتیں لندن اردو۔مرکز وغیرہ دیاں ارباں روپے اتیں کھان ڈالرز دیاں نوکریاں چلدیاں رابوھین۔
(حضور سمجھو، جیرھا امریکہ تیں یو۔این۔ تہاکوں دفاع جھئیں ضروری بجٹ گھٹاونڑ دا آہدے کھڑین، او اردو دے اے حلوے۔مانڈے چلنڑ ڈیسین ! ؟
پر ساڈے بھولے بادشاہ
ہر کھڈ تیں بین۔وجاونڑ ٹر پوندین۔
میڈی دل آہدی اے سردارشاہ سئیں کوں چٹھی لکھاں،
اووھے سوجھل کریسین جو پارٹی یکدم اردو کانفرینسین کوں appease کرنڑ دی پالیسی کیوں ورتی ہے ؟
یقینا” کوئی وقتی، اندرونی سندھ۔پالیسی ایندی وجہ ہوسی۔
پر سوجھل تاں فرماوین۔
اتیں اے وی ڈسین جو یکدم اردو۔نوازی دی ایں پالیسی وچو سرائیکئیں کوں کیا لبھسی ؟
اساں تاں سرائیکی کوں لنگوا۔فرانکا سمجھیندے ہیں اتیں ایکوں میڈییم آف انسٹرکشن بنڑاونڑ دا پروگرام بنڑائی بیٹھے ہیں۔
Exactly.
اے وی پڑھو:
مشتاق گاڈی دیاں بیاں لکھتاں پڑھو
About The Author
اے وی پڑھو
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر
موہری سرائیکی تحریک دی کہاݨی…||ڈاکٹر احسن واگھا