نسرین گُل(ادی نیناں
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
وِساخیں تے دُھوئیں دُکھدِن،مَچ مچدِن ،کچاریاں لڳدین،میل تِھیندن ،دول وڄدن ،جھومری جُھمدن،سُر چِھڑدن،قصے ٹُردن… وَل قصے اندر قصے بݨدِݨ.گزریاں وہاݨیاں اتے ݙکھ سُکھ دی سانجھ دیاں ریتاں،پریتاں صدیں توں جاری ءِن تے رب سوہݨا ہمیش جاری رکھے.ایویں ای ویہویں کَتی 2078 ب دی نماشاں (5نومبر 2021) کوں جڳ مشور صحافی،لکھاری تے تحریکی اڳواݨ ادا نذیر لغاری دے سرائیکی ناول وساخ دی گٍھنڈ کھلائی پاروں ادا جاوید اقبال عنبر آپݨیں پِڑ تے مچ مچایا تے ویلھے دے سوجھواݨیں آپݨی آپݨی دانش دیاں وِݨاٹھاں سَٹ
چِخے اندر چِخیں سوریئے….ہک توں ودھ ہک تبصرے ،تجزیئے دیاں چِڑواٹھاں دے تِڑکاٹ، ،علم وادب دے لَمبے،کیا مچ ہئی،کیا میل ہا اتے کیا میل مہاندرے… واہ، چس آڳئی اے.
نیشنل پریس کلب اسلام آباد دی نائب صدر،اے پی پی سرائیکی ڈیسک دی انچارج ،محقق ،سینئر صحافی،تحریکی سنگتاݨی وسیب زادی ڈاکٹر سعدیہ کمال ً وساخ ً دے بھاڳیں بھریں میل دا گُھنڈ کھولیندیں سنڄاپو لکھاری ادا محمود مہے کوں ڳالھ مہاڑ کیتے ارداس کیتی،ادامحمود مہے آکھیا وساخ ناول ایں وسوں،ایں ملخ،ایں جہان کوں بچا سڳدے،اے او وساخ اے، اتے وساخ پناہ دی جاہ اے،اے وسوں دی کتھا اے،اے ناول قوم دے انداز بدل سڳدے.ادا محمود مہے آپݨے کمال تبصرے نال میل دا مُنڈھ ٻدھیا.
وسوں دے مہاندرے لکھاری،دانشور،محقق ادا عبدالباسط بھٹی وساخ تے تبصرے سانگے سٹیج تے آئے تاں مائیک بند تھی ڳیا،مگر اوکتھوں رکݨ آلے ہَن،سلام اُنہاں دی عظمت کوں،مائیک تے ڈائس کوں کنڈ پچھوں سٹ ݙوں تَرائے قدم اڳی تے ودھ مہاندرے مزماناں تے سوجھل مجمعے کوں مخاطب تھئے تے آکھیونے نذیر لغاری پیر پیادے دیرہ غازی خان توں آپݨی کَنڈ تے آپݨی جھوک چا کراچی دا پندھ کیتا.،اُوں پندھ کنوں اڄ دے ایں پندھ تئیں ،کہیں وی انسان دی ایں کنوں ودھ ٻئی کیا کمائی ہوندی اے،اے وساخ ساݙی وسوں تے نذیر لغاری دی کتھا اے.ادا نذیر لغاری دی جیوݨ ہار،وسوں دے تریمتیں دا ماݨ، سرائیکی عوامی تریمت تحریک دی رہبر ادی عابدہ بتول سیݨ آکھیا نذیر لغاری سئیں گھر ٻار،صحافتی،سماجی،ادبی تے تحریکی ذمہ واریاں ٻہوں سوہݨے طریقے نال نبھائن،میں انہاں کو ہک عظیم انسان پاتم.
ڈاکٹر سعدیہ کمال سوہݨے تے من موہݨے اندار ءچ تے مٹھی مٹھی کھل مُسکار نال ڳالھ مہاڑ اڳی ٹریدی، ،وساخ دے پنے پُھرلیندی، مقررین کو سݙیندی تے ناول دے ہک توں ودھ ہک چوݨویں پیرے سݨویندی مجمعے دا جوش ودھیندی میل کوں اڳی تے ٹُریندی رہ ڳئی.
بہاؤالدین زکریا یونیورسٹی دے وائس چانسلر ڈاکٹر منصور اکبر کنڈی،ڈائریکٹر سرائیکی شعبہ ڈاکٹر قاضی عابد،مزار خان لاشاری تےپاکستان سرائیکی پارٹی دی چیئر پرسن ادی ڈاکٹر نخبہ لنگاہ سیݨ ادا نذیر لغاری کوں اڄوکی تے آمدݨ. نسلیں کوں وساخ ناول دی صورت ادھ صدی دی تاریخ دان کرݨ تے خراج تحسین پیش کریندیں آکھیا جو ناول وساخ ہک جیندی جاڳدی تارہخ اے، اے مظلوم تے محکوم دی کہاݨی اے.ادیبیں ،دانشوریں تے مہاندریں لکھاریں دے ایں عظیم الشان کٹھ ءچ میکوں وی ٻولݨ دا اعزاز حاصل تھیا،عظیم علمی تے ادبی ہستیں دے میل ءچ بَھلا میں سوًیں چِٹی ان پڑھ ادنیٰ سیاسی ورکر کیا ٻول سڳدی ہئی،بس انڳل کٹوا شہیداں ءچ شامل تھی ڳیئم.
وسوں واسیں دے استاد،مہاندرے دانشور،ڈاکٹر جاوید حسان چانڈیو سٹیج تے آئے تاں سوجھل مجمعےدا جوش،جذبہ ݙیکھݨ آلا ہا، آکھیونے وساخ ادھی صدی دا قصہ اے،جئیں ءچ ہر کوئی آپݨی آپݨی ذات کوں ڳولیندے،نذیر لغاری سئیں ایں ادھ صدی دی حیاتی ءچ قطرہ قطرہ ،لمحہ لمحہ،پل پل پیوݨ تے جیوݨ دا جو ہنر سکھئیے ،اُوں وساخ دی صورت ساکوں دان کر ݙتے.ایں ادھی صدی ءچ لکھیں ،کروڑیں دھرتی زادیں ءچوں کتھائیں کوئی ہک نذیر لغاری نکلدے.اداجاوید چانڈیو آکھیا وساخ ہِک ݙاہکے دی سیاہ ،ݙراکل رات دا قصہ اے.اے 5 جولائی 1977 توں 17 اگست 1988 تئیں 11 سال 5 مہینے 17 ݙیہاڑیں دے ظلم،جبر تے قہر دی سیاہ رات دا قصہ اے.اتےایں قصے دا میں وی گواہ ہاں.ادی عابدہ بتول سیݨ دی ہک ڳالھ تے ادا نذیر لغاری سئیں نال ٻٹ مریندیں ادا جاوید چانڈیو مجمعے کوں مخاطب کریندے پچھیا اتھاں کوئی اینجھا جُوان ٻیٹھے جیندی ذال اونکوں آکھے جو او عظیم انسان اے،بس اے آکھݨ ہاتے مجمع کِھل توں ولھوٹ ہا.
ایں میل دے ہار سنگھار،وساخ دے لکھاری ،عظیم دھرتی زادے ادا نذیر لغاری سٹیج تے آئے تےآکھیونے وساخ میݙی ذات دا گزریل کردار اے،اے جیندیں،جاڳدیں کرداریں دا ہٍک جیندا جاڳدا قصہ اے. اے سرائیکی وسیب دی سڄاݨ دا قصہ اے…
صدر محفل عہد ساز شاعر،ویلھے دے سوجھواݨ ادا پروفیسر رفعت عباس پنج گھنٹیاں توں جوش تے جذبے نال ٻیٹھے میل دے مجمعے کوں داد ݙیندیں آکھیا جو جاوید چانڈیودی خطابت تے نذیر لغاری دی بلاغت دے بعد وساخ کوں ،ایں ناول کوں جی آیا نوں… ادا رفعت عباس سئیں دا آکھݨ ہا جو ناول مونجھ دے پاتال وچوں ولدیاں پوڑیاں چڑھݨ دا ناں اے.ناول آپݨی وسوں دے کہیں رومانس ءچ نی لکھیا ویندا،ناول وسوں دی افسردگی ءچ وی نی لکھا ویندا ،ادا رفعت عباس آکھیا ناول وساخ چھڑا ہک دائرے ءچ موجود کائنی. اے وسوں دا،اے سمورے جُمل جہان دا ناول اے.
وِساخ دی گُھنڈ کھلائی دے بھاڳیں بھریں میل ءچ مہاندرے شاعر ادا امان اللہ ارشد تے ادا غیور بخاری آپݨا کلام پیش کیتا.میل ءچ وسیب دے سوجھل اڳواݨ،لکھاری،دانشور ادا ارشاد آمین، وسوں دے عظیم انقلابی شاعر ݙاݙا اسلم جاوید،ادا پروفیسر ڈاکٹر ممتاز کلیانی،محترم استاد ادا محمود نظامی (گھنڈ کھلائی تقریب ءچ شریک تھیوݨ دے چار ݙیہاڑے بعد چار ݙینہہ دی حیاتی جی جھوک لݙا ڳئن)سینئر صحافی ادا امجد فاروق ݙاہا،اداشوکت اشفاق،ادا سبطین گوپانگ ،ادا آصف کھیتران،ٻلپݨ توں میݙی پٹھ بھرائی کرݨ آلا جیوݨ جوڳا ویرݨ ادا شیخ افضل،ادا شیخ اسلم،ادا عبدالخالق اچھا،سینئر صحافی ادا ریاض بھٹی،ادا ممتازݙاہر،ادا شیخ سانول،اے سی ملتان ادا عدنان بدر،ادا اسلم گرماݨی،ادا زاہد عنبر،پی پی پی ملتان دی صدر ادی سحرش خان،میݙی جیوݨ جوڳی بھیݨ دھی راݨی سدرہ جاوید اقبال،اتے ݙھیر سارے سیاسی،سماجی ،ادبی اڳواݨ،سڄاڳ تے سوجھل بھرا شریک تھئے.(جیرھے بھرانویں دے ناں نی لکھ سڳی،اُنہاں توں مافی )
وِساخ دی گُھنڈ کھلائی دے عظیم الشان،تاریخی میل تے ادا جاوید اقبال عنبر کوں 9 لکھ مبارخاں،شالا جند جیویں،چڑھی کمان ہووی…
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر