سرائیکی صوبہ ڄَمدے یا ترُٻدے؟ ہک پراݨی ڳالھ دی ننویں یاد||مشتاق گاڈی

اے سن انوی سو اَسی دے چھیکڑی ݙہاکے دی ڳالھ ہے۔ میں اوں ویلھے تونسے ٻارہویں تیرہویں پڑھدا ہَم۔ ضیاالحق دی موت پچھوں ننویں ننویں ڈیموکریسی آئی ہئی۔ رات کوں اٹھ وڄے بی بی سی دیاں خبراں سݨ میݙے پیو تے میݙی ہک روٹین تونسے شاہر دے چوک محمود نظامی تے ٻئی سنگت دی ہماچہ بیٹھک وچ حاضری ہوندی ہئی۔ چاہ چلدی ریہہ ویندی ہئی۔ سیاسی ڳالھ مہاڑ تے اوندے نال ٻئی ہیٻو مریندی ہئی۔ جے استاد نبی بخش سئیں آونڄن ہا تاں وت ٹھکارے وَڄدے ہئین۔

رات دے ساڈھے یارانہہ یا بارانہہ وڄے تائیں گھر دو واپسی تھیندی ہئی۔ تونسے دے بزار دے چوک نال کچہری آلی ڳلی ہئی، اوں کنیں اڳوں پوسٹ آفس آندا ہئی۔ گرلز ہائی سکول ٹپ بوائز مڈل سکول آ ویندا ہئی۔ اوندی نال دی ڳلی وچ وڑ اساں ڈونڈیں، شیخیں دے گھریں گذردے ہک ݙو ٻنہیں ڳلیں آ وڑدے ہاسے۔ اڳوں کوٹاݨے دا ویہڑا ہئی تے نال ساݙا گھر آ ویندا ہئی۔

تونسے دے بزار کنیں آپݨے گھر پڄݨ وچ ساکوں پندرانہہ ویہہ منٹ لڳ ویندے ہئین۔ ایں پندرانہہ ویہہ منٹیں وچ میݙے پیو تے میݙ ے وچالے کوئی نہ کوئی ڳالھ مہاڑ چل پوندی ہئی۔ ویلھا گذرݨ دا پتہ نہی لڳدا۔ ایں پندھ وچ کیتاں کئی ڳالھیں دیاں یاداں تے امپریشنز اڄاں وی میݙے چیتے وچ اونویں تازہ ہن جینویں اے کوئی کل دی ڳالھ ہے۔ ہک اینجھی ڳالھ مہاڑ تاریخ تے اوندے وچ فرد دے کردار بارے تھئی۔ میݙا پیو اوں ویلھے پلیخوف کوں پڑھی پیا ہئی۔

ہک ٻئی رات بزار کنیں وَلدیں ڳالھ سرائیکی صوبہ دو مڑ ڳئی۔ ایندا پچھوکڑ اے ہئی جو اوں ویلھے لوک سانجھ دی سنگت وچ گھمسان دی بحث چلدی پئی ہئی۔ صوفی تاج گوپانگ، زاہد کانجو، زمان جعفری تے کجھ ٻئے سنگتی چاہندے ہئین جو لوک سانجھ کوں ہک پولیٹیکل پارٹی بݨا ݙتا ونڄے تے او سرائیکی صوبہ دے ایجنڈے اتیں کم کرے۔ مظہر عارف دی سُݨیج ہئی (جیویں میکوں پیو ݙسایا) جو او لوک سانجھ کوں ہک ریسرچ تے ثقافتی تنظیم وانگ چلاوݨ دے حق وچ ہے۔ میݙے پیو دا خیال ہئی جو ہک درمیانی راہ گھنیجے تے سرائیکی لوک سانجھ "پولیٹیکل کلچر” دا ودھارا کرے۔ اوندے خیال وچ سرائیکی قومی سنڄاݨ ٻہوں ڈھلی تے گھٹ ہئی، سرائیکی ایلیٹ کلاس صوبہ دو آوݨ نہی چاہندی۔ سرائیکیں وچ پالیٹیکس دی کوئی ریت نئیں، ایں کیتے پالیٹیکس دے کلچر کوں ودھا کنیں اڳوں دی راہ پدھری کیتی ونڄے۔ ایندے نال اے وی خیال ہئی جو پولیٹیکل پارٹی دا وݙا ایجنڈہ پاور وچ آوݨ ہوندے تے ایندے کیتے ٻہوں وسائل چاہیدن۔ اوں ویلھے تاج لنگاہ سئیں تازہ الیکشن وی لڑی کھڑے ہئین تے انہیں کوں کوئی ݙو سو کنیں وَدھ ووٹ نہن ملے۔

میں پُچھیا جو سرائیکی صوبہ کوں ایجنڈہ بݨاوݨ وچ کیا حرج ہے؟ میݙا پیو کجھ لحظے کیتے تاں چُپ تھی ڳیا۔ وت آکھیس: ” ݙر اے ہے جو ویلھے تے تیاری متوں جے اینکوں چاتا ڳیا تاں اے ترٻ پوسی”۔ میݙے پیو کوں اینجھی عام تشبیہات ݙیوݨ دی ٻہوں عادت ہئی۔

جݙاں 2010 وچ پیپلز پارٹی صوبہ دا ایشو چاتا تاں اے ڳالھ اوں ویلھے میݙے چیتے وچ آئی جو کیا اے صوبہ ڄمسی یا ترُٻسی۔

اڄ کل دی سرائیکیں دی کنفیوژن، آپت دی ونڈ تے مخالفیں دے بݨائے "ٹریپ” ݙیکھ اے سوال وَت میݙے چیتے وچ گھمݨ لڳ پئے جو اے دائی متوں ” سرائیکی صوبہ ڄمدے یا ترُٻدے؟”۔