مشتاق گاڈی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
1۔ قوم پرستی دی بند ڳلی یا مین سٹریم ڈیموکریٹک پالیٹکس:
سرائیکیں کیتے اے طے کرݨے جو انہیں کوئی قوم پرستی دی سیاست دی بند ڳلی وچ پھسݨے یا مین سٹریم ڈیموکریٹک پالیٹیکس نال جڑ کنیں ٻنہیں قومیں دی امداد نال پارلیمنٹ وچ اپݨی سٹرگل کوں گھن ونڄݨے۔ ایں سوال دا جواب ٻہوں نشابر ہے۔ ہر بندہ جیڑھا زمینی حقائق تے ابجیکٹو رئیلٹی کوں سمجھدے، او اے اندازہ کر سڳدے جو سرائیکی پولیٹیکل نیشنلزم ٻہوں ڈھلا ہے۔ ایندی بݨیاد اتیں اڄاں کئی الیکشن نئیں جیتا ونڄ سڳدا۔ سرائیکیں دی کئی تکڑی نیشلسٹ پولیٹیکل پارٹی وی نئیں۔ جیڑھے چھوٹے چھوٹے نیشلسٹ گروہ ہن، انہیں کولہوں نہ کوئی کیڈر ہے، نہ ریسورسز ہن تے نہ کوئی اینجھا پروگرام جیندے نال او سرائیکی وسیب دے لوکیں کوں وݙے پیمانے اتیں موبلائز کر سڳن۔ پاکستان دے ٻنہیں نیشلسٹ لیڈریں وانگ او یا تاں ریاستی گودیں دے دم چھلے ودھ ہن۔ انہیں دا کیڈر کنفیوز وی ہے تے رائٹ ونگ دے نظریات کنیں ودھ متاثر ہے۔
ایں ساری صورتحال وچ سرائیکیں کوں مین سٹریم ڈیموکریٹک پالیٹکس دی راہ ای گھنݨی ہے۔ اوں راہ کیڑھی پارٹی نال ودھیک جڑت کر کنیں اڳوں ودھݨے، اے ہک وݙا سوال ہے۔
2۔ الیکشن کنیں پیلھوں صوبہ کیتے تحریک:
اتلے سوال دا جواب ہیٹھلے سوال نال ودھ جڑیا ہوئے۔ پولیٹیکل نیشنلزم دی ہسٹری ݙسیندی ہے جو کوئی وی نیشلسٹ سٹرگل ہووے، او اپݨی عملی راہ کہیں تحریکی تجربے وچوں گذر کنیں بݨیدی ہے۔ سرائیکی پولیٹیکل نیشنلزم اپݨے ٻلپݨ وچ ہے، وسائل متوں ہے، ایندی ریت کمزور ہے، ایں کیتے اتھاں کہیں ماڑی مندی سیاسی تحریک دا کئی تجربہ نئیں۔ جے الیکشن کنیں پیلھوں کوئی اینجھی تحریک چلدی ہے تاں ٹھیک جتاں ودھ امکان ایہو ہے جو الیکٹیبلز دے پراݨے فارمولے موجب ہک واری وت سرائیکی چھڑا ہک کارڈ ہوسی جینکوں ریاستی گودے کہیں تلی واٹویں راہیں اپݨی مرضی نال ٻہوں سوکھے ڈھنگ وچ ورتیسن۔
پولیٹیکل نیشنلزم اپݨی جون کہیں سیاسی تحریک دے تجربے وچوں ای وٹا سڳدے۔ کیا سرائیکی نیشنلزم ایں مرحلے دو کݙاھیں ویسی؟ آواز چاوݨ تے موبلائزیشن داں کیا شکلاں ہوسن؟ ایندے کیتے کوئی تیاری، وسائل؟ اے سبھے سوال اپݨا جواب منگدن۔
3. ہک پوائنٹ ایجنڈہ (مِنی۔مَم کنسیَنس):
نیشنلزم دے تحت کوئی سیاسی تحریک اوں ویلھے چلدی ہے جݙاں اوندے وچ شامل انجو انج گروہ کوئی ہک پوائنٹ ایجنڈہ کوں گھن کنیں کٹھے تھیندن تے اڳوں وَدھدن۔ ایندے کیتے لمبا چوڑا ڈسکورس چاہیدا ہوندے۔ کیا سرائیکی کہیں اینجھے ہک پوائنٹ ایجنڈے نال اتفاق کر سڳدن۔ سرائیکیں کوں صوبہ ڈیمانڈ وچ ونڈݨ کیتے کئی فیکٹرز ہن جیویں جو ناں کنیں جغرافیہ تے حدود دا مسئلہ۔ ہک پوائنٹ ایجنڈہ چھڑا ہکو تھی سڳدے تے او اے ڈیمانڈ جو پارلیمنٹ وچ ننویں صوبہ دا بل پیش تھیوے تے اوندے اتیں پوری کھل کنیں بحث تھیوے۔ جیویں تاج لنگاہ اپݨے چھیکڑی ویلھے آکھا جو انہیں مسائل دا حل پارلیمنٹ کڈھݨے تے اونکوں کڈھݨ ݙیو۔ سرائیکی تحریک دا ہکو ایجنڈہ پوائنٹ ہووے جو سرائیکی صوبہ دی بحث کیتے پارلیمنٹ دے در دروازے کھولے ونڄن۔ سرائیکی گروہ تے مین سٹریم پارٹیں دے سرائیکی کارکن ایں ہک پوائنٹ اتیں راضی تھی الیکشن کنیں پیلھوں انہیں اڳلے ݙو سالیں وچ کوئی تحریک چلا سڳسن؟ اے ملین ڈالر دا سوال ہے۔
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر