ذوالفقار علی ذلفی
۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔۔
ہومر آج کولو لگ بھگ 3000 ہزار سال پُراݨا شاعر ہا۔ وڈیاں وڈیاں تے سوھݨیاں سوھݨیاں نظماں لکھدا ہا تے نشے پترے کر کے وڈیاں وڈیاں بھکاں وی ریڑھ رکھدا ہا۔ اوندے چیتے اچ دیومالائی کردار چترے ہوئے ہن تے او انہاں کرداراں دے ذریعے لوکاں دی توجہ مبذول کراوݨ اچ کامیاب تھی ویندا ہا۔
اوندا ہیک کردار اودیسی بہوں مشہور ہا اگر لوظ دا سرائیکی اچ ترجمہ کروں تاں ایندا مطلب حے جڳ پھرندڑ ۔ہومر دا اے کردار اودیسی یعنی جگ پھرندڑ اکثر ٹُردا پھردا راہندا ہائی تے اوندیاں یاریاں دیوی ، دیوتا نال وی ہوندی ہائی تے او عام بندیاں نال وی تعلق گانڈھا بݨائی رکھدا ہا۔ لیکن او ہر تعلق اچ اپݨے آپ کوں ہیرو سمجھدا ہا تے ایں بنیاد تیں او دیوی ، دیوتا سمیت عام لوکیں نال وی جنگ و جدل کرݨ واسطے تیار راہندا ہائی۔اوکوں اے گُمان ہائی جو میڈے خیالات و تصورات ہی لوکاں دے خیالات و تصورات ہن تے او اپݨی خود ساختہ نیکی و بدی دے معیار اچ اپݨے آپ کوں مقید کر کے ول اپݨی آزادی دی جنگ وی بھڑدا ہا۔
اے فنومنا بہوں سارے شاعریں دی زندگی دا پُراݨا حصہ رہ گئے جو او اپݨے آپ کوں ہیرو تے باقی لوکاں کوں ولن سمجھݨ پائے ویندن۔ ہومر آھدن اندھا ہووݨ دے باوجود سوھݨے سوھݨے خواب ڈیہدا ہائی تے ول انہاں خواباں دی تعبیر واسطے اپݨے تصوراتی کیریکٹر بݨا کے انہاں دی بھیڑی کروا ڈیندا ہائی۔ او اے وی سمجھیندا ہائی جو میں ایں وسوں دا اصل باشندہ ہاں تے یونان اچ سب کولو زیادہ عزت میڈی حے باقی جیرحے اوندی وستی آؤ پرے راہندن او بے کار ہن تے اونہاں کوں او ہیک ولن دی اکھ نال ڈیہدا ہائی تے اپݨے تصوراتی کیریکٹر نال انہاں نال جنگ کریندا ہائی تے شکست ڈے کے چین پائیندا ہائی۔
ہومر اگرچہ بہوں مشہور ہائی پر اوندا سیاسی اثر و رسوخ یا لوکیں کوں کوئی عمر ڈیوݨ اچ اوندا کوئی یوگدان کائنا ہائی، کیوں جو شاعر اپݨے آپ اچ ہیک خاص نرگسیت دا شکار راہندے تے اپݨے آپ کوں کچھوں آلی کار آؤکھے ویلھے خول اچ بند کر گھندے۔۔
ہومر دا ہیک اپݨا ایرا حے جیرھا دیومالیت، متھالوجی تے تصوراتی کہانیاں نال بھرا لاتھے اوندے بعد فیثا غورث، ہیر اکلیٹس، پروٹاگورس ، سقراط، افلاطون تے ارسطو دا ایرا شروع تھیندے جیندے اثرات اج تک دنیا تیں ہن پائے۔۔انہاں اپݨے نظریات پاروں جدوں جہد کیتی ، حاکم وقت کوں چیلنج کیتا، سزائیں بھگتیاں تے زہر دے پیالے وی پیتے۔
آکھݨ دا مطلب اے حے جو سیاست کرݨ تے سیاسی نظریات کوں پھیلاوݨ کوئی سوکھا کم نئیں ایندے واسطے وسائل تے افرادی قوت ڈی اشد لوڑھ تھیندی حے تے بہوں ساریاں گالہیں وی برداشت کرݨا ہوندن. ساڈی وسوں اچ وی ہیک پاسوں جذبات تے تصورات اچ مقید شاعر اپݨے آپ کوں ہومر آلی کار وسوں دے ہیرو سمجھ کے بہوں ٹچی طبیعت دے تھی گئین تے او اونہاں لوکاں کوں جیرحے پالیٹکس کریندن، پالیٹکس کوں سمجھیندن، کوئی پریکٹیکل آہر کریندن اونھاں تیں الزام لا کے اپݨے آپ کوں ترسلی ڈیندن تے ہیک جذباتی تے غیر سیاسی سماج کولو داد وی وصول کریندن۔ اللہ بھلا کرے اوں سنگت دا جیڑھی اپݨے پلو خرچ کر کے سیاست کریندی حے تے لوکیں دے ذہن اچ سوال چاوݨ دا اڈاݨ بدھدی حے۔۔
اج ہیک شاعر اینجھی سنگت کوں ملحد ، داہریا تے کوٹھی بݨاوݨ دے طعنے مارن اے ساڈی بد قسمتی حے جو اساں اپݨی انٹیلجینشیا کوں ہر ویلھے بھونڈے قسم دے الزامات اچ پا کے اپݨی تسکین کریندن۔۔اے رویہ بہوں غلط تے خواہ مخواہ دی نرگسیت تے مبنی حے۔ نظریات تے اپݨی وسوں دی پالیٹکس کریسوں تاں ساکوں اے چیز واضح سمجھ آ ویسی جو پیپلز پارٹی حے تل وطنی لوکیں دا آخری مورچہ حے باقی سب ڈھونگ ڈرامہ حے۔۔!
وسدے راہوو
اے وی پڑھو:
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر