اٹھارویں آئینی ترمیم چھڑا 1973 دے آئین کوں اوندی اصل حالت اچ بحال نئیں کیتا بلکہ سرا ئیکی صوبے دی تشکیل واسطے پارلیمانی راہ رستے وی کھول ڈتے۔
اگرچہ سرائیکی صوبے دا مُطالبہ اٹھارویں ترمیم کولو ٻہوں پہلے دا ہے پر اٹھارویں آئینی ترمیمی پیکج نال ایکوں جوڑ کے ڈیکھوں تاں ہیک نویں صوبے دی گُنجائش موجود ہے، جیندی وجہ کولو ہیک پارلیمانی کمیشن بݨایا ڳیا جیندا کم پنجاب اچ ہیک نواں صوبہ بݨاون واسطے اتفاق رائے قائم کرݨ ہا۔
سرائیکی لوک سانجھ دی وسیب کونسل، حالیہ ڈیہنوارے اچ میڈیا تے مُختلف سیاسی حلقیں اچ اٹھارویں ترمیم تیں تھیوݨ آلی گفتگو تے ایکوں مبینہ طور تیں ختم کرݨ دے تاثر پاروں ٻہوں سارا ڈر تے تحفظات، رکھدی اے۔
لوک سانجھ دی وسیبب کونسل دا اپڑیں بیان ءِچ اے وی آکھݨ ہے جو اساں فیڈریشن تے اقتدار دی ہیٹھلی سطح تئیں مُنتقلی تیں پکا یقین رکھدے ہیں کیوں جو مرکزیت تیں مبنی یا چند لوکیں کولو طاقت دا اختیار مختلف اقوام دے وسنیکاں کوں زیادہ دیر جوڑ کے رکھ نئیں سڳدا۔
اٹھارویں ترمیم اچ اقتدار دی ہیٹھلی سطح تک مُنتقلی سانگے ایں مُلک اچ راہوݨ آلیاں کمزور قوماں دے سیاسی حقوق دے نال نال انہاں دے ثقافتی حقوق دا وی تحفظ کیتا ڳئے جیرھا فیڈریشن دی وحدت کوں قائم رکھݨ واسطے بہوں ضروری ہے۔
اٹھارویں ترمیم اچ صوبائی خود مُختیاری دا جیرھا آھر کیتا ڳیا او پاکستان بݨݨ دے وقت کولو اپݨے جائز تے قانونی حقوق دی جدو جہد کوں جاری رکھیا ہویا ہا تے سرائیکی لوک سانجھ انہاں حقوق واسطے آوݨ آلے وقت اچ وی اپݨی جدو جہد جاری رکھسی۔
سب کولو اہم ڳالھ جو اٹھارویں ترمیم کمزور تے لاچار قوماں جیویں جو سندھی، پشتون تے بلوچ ہن اُنہاں دے آئینی تحفظ دے نال نال انہاں کوں مضبوط آئینی حقوق تے معاشی خود مُختیاری وی ڈیندی حے۔
اجوکے وقت اچ ریاستی ایلیٹ دی طرفوں ایں ترمیم کوں جیرحے خطرات ہن او پاکستان اچ وسݨ آلیں کمزور قومیں واسطے ٻہوں پریشانی دا باعث ہن۔ سرائیکی لوک ڈوجھیں کمزور قومیں نال مل کے پنجاب اچ نویں صوبے دی تشکیل واسطے اُنہاں دی مدد دے طلبگار ہن کیوں جو سرائیکی لوک سانجھ سمجھیندی حے جو اپݨے نال وسنیک ڈوجھیں قومیں دی مدد مُتوں سرائیکی صوبے دی تشکیل نامُمکن ہے۔
ڈوجھی پاسوں پاکستان جمہوریت دے عبوری دور اچوں گُزردا پائے تے ایں ملک اچ جمہوریت دی تریخ دا سفر کنڈیں بھرا رہ ڳئے، تہوں اٹھارویں ترمیم نال چھیڑ چھاڑ ایں مُلک واسطے زہر قاتل ہوسی تے ایندے نال ریاست پاکستان مزید کمزور تھیسی۔
سرائیکی لوک سانجھ اپریل 2010 اچ پارلیمنٹ آؤ منظور تھیوݨ آلی ایں آئینی ترمیم دی ہمیشہ کولو حمایت کریندی آئی ہے تے آؤݨ آلے وقت اچ وی ایندا تحفظ تے ایندی حمایت جاری رکھسی کیوں جو سرائیکی لوک جمہوریت تے صوبائی خود مُختیاری تیں پکا یقین رکھدن۔
ایں جذبے تے یقین پاروں سرائیکی لوک سانجھ پارلیمنٹ ہاؤس دے سامݨے ریلی کڈھݨ دا آہر کیتے تاں جو اٹھارویں آئینی ترمیم کوں آدُر ڈیوݨ دے نال نال سرائیکی صوبے دی تشکیل واسطے 2010 آلی آئینی پوزیشن دے تناظر اچ یاد دہانی کرائی ونڃے۔
این ایف سی ایوارڈ تے معاشی مفادات کوں آئینی تحفظ ڈتے مُتوں سرائیکی صوبہ بناوݨ دا کوئی خاص فائدہ کائینی۔ایہا اٹھارویں ترمیم ہی تاں ہے جیرھی ساریں فیڈریٹنگ یونٹس تے معاشی حقوق کوں آئینی تحفظ فراہم کریندی ہے۔
About The Author
اے وی پڑھو
اشولال: دل سے نکل کر دلوں میں بسنے کا ملکہ رکھنے والی شاعری کے خالق
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر