نومبر 4, 2024

ڈیلی سویل۔۔ زمیں زاد کی خبر

Daily Swail-Native News Narrative

رفعت عباس ولوں اقبال سوکڑی کو آدر ڈیون دی ارداس تے سرائیکی وسوں

اقبال سوکڑی ہک رعایت پہلے وی گھن چکن انھیں کوں شاکر شجاعبادی آلے کھاتے رکھنے تاں وی ڈسو چا نہ تاں جرم کوئی وی کرے ہکو سواں ہے سزا ہکو سویں ہے

رفعت عباس

ارداس

اقبال سوکڑی کوں آدر ڈویجے

اقبال سوکڑی سرائیکی دا ہمیش کیتے وڈا شاعر اے ‘ سرائیکی کیتے اُنہاں دی محبت کہیں تُلاوڑے توں باہر اے ‘ اُنہاں کوں آدر ڈے کے وڈائی دا احساس ڈویجے ‘ اُنہاں پنجاہ سال توں ڈھیر مُد ایں زبان تے وسوں کوں سوبھ ڈتے ‘ اُنہاں نال ٹکرا نی بنڑدا ‘ نویں سوجھوان نسل دا احتجاج اپنی جاہ تے پر اقبال سوکڑی کوئی اوپرا نئیں اوہ ساڈا اپنڑا مانڑ اے ‘ اقبال سوکڑی کوں آدر ڈویجے اوندی کراچی تھیون والی تقریب کوں آدر ڈویجے ‘ اساں سرائیکی ہک وڈی تے بھاگ وند قوم ہَیں ‘ اساں اپنڑے شاعر کوں مونجھا نہ کروں ‘ اساں اپنے نویں تہزیبی تے سیاسی پندھ وچ تکڑے تھیووں

رفعت عباس ملتان


احسن واگھا

حكم سر اكھیں تیں۔ بے آدر لوك ہیں, ایتلا آدر كتھوں آنوں جو شاعریں دی نت دی مانگ كوں پورا پووے۔ ایتھ اكیڈمیاں, پیلاك پورے نئیں پوندے۔ تساں چلو آپنڑی جاہ تیں بیٹھے راہندے ائو۔ بعضے بعضے تاں اینہ آدر۔اوگاڑ وچ پندھیڑو تھی ٹریئے ودن۔
جی ہا, میڈے اندر دے ملامتی دی كنڈ كوں وی سٔركار پیا بیٹھے۔ ڈیكھو ہنڑ كوڑیل جوان كیا كریندن۔

رفعت عباس
سائیں بہوں ساریاں گالہیں کُھل آئن
شاعریں کوں سُدھ پئے گئی ہِے

احسن واگھا

سٔدھ پئے گئی اے تاں وت شاعر تاں نہ ریہے;
"ہمہ عمر با تو قدح زدیم۔و۔نہ رفت رنجِ خمارِ ما;
چہ قیامتی كہ نمی رسی
زِ كنارِما بہ كنارِما۔

محبوب تابش

کیا جہانگیر مخلص نکا بندہ ہا جو اوندے کیتے کوئی ارداس نہ کیتی نہ منی گئی
کیا اصغر گورمانی وی کہیں رعایت دے قابل نہ ہا؟
اقبال سوکڑی ہک رعایت پہلے وی گھن چکن انھیں کوں شاکر شجاعبادی آلے کھاتے رکھنے تاں وی ڈسو چا نہ تاں جرم کوئی وی کرے ہکو سواں ہے سزا ہکو سویں ہے
آخری کیرھی مجبوری پاروں انھیں دا اے کرن ضروری ہے جے کوئی مجبوری وی نی تاں ول کت دی ارداس ول تاں ڈڈھپ ہے بیا کیا آکھ سگدے ہیں

رضوانہ تبسم درانی

بجا فرمئے وے باقییں دا وی کوی قصور کینی۔ سئیں

رفعت عباس
بی بی ایہ وسوں بہوں سجاک اے ایہ نویں فیصلیاں دے ویلے وچ اے ‘ ایہ سمجھدی ہے قصور کیا ہے کیا نئیں ‘ میں تاں وسوں کوں ارداس کیتی اے

ذوالفقار علی

رفعت سائیں تاریخ اچ کردار اہم ہوندن بندیں دی کوئی خاص اہمیت کائینی ہوندی۔۔جیرھے ساری زندگی امام حسین دے کٹھے ہن وت آخر اچ جڈاں او یزید نال ونڃ رلن ول انہاں دا ماضی بے سود تے آخری موقف ہی انھیں دا اصلی کردار ہا۔۔۔سوکڑی و کیتے او بے معنی تھی ڳئے جڈاں انھاں جنوبی پنجاب تے سرکاری موقف کوں سرائیکیت تیں ترجیح ڈتی حے۔۔اے او بار بار کریندا اندے۔۔۔تہاڈا انکار تہاڈا موقف ہا جیندی وجہ کولو تساں وسیب زادے ہاو۔۔۔کل کوں تساں کہیں سرکاری تے جابر ریاست دے موقف نال کھڑسو تے تہاڈا پچھلا پورھا یا موقف نل اینڈ وائیڈ تھی ویسی۔۔۔


رفعت عباس

سائیں اینویں ہے
پنج کروڑ سرائکیاں دیاں ڈاہ کروڑ اکھیں ہِن ‘ اوہ سجاکی دے دگ تے بہوں اگونہے ہِن ‘ ہک ارداس کیتی ہِے۔


ذوالفقار علی

مرشد تہاڈی ارداس سر اکھیں تیں تساں ساڈی تڈ تے ماݨ ہاؤ۔۔پر کرداریں کوں ارداس دی لاٹھی نال جسٹیفائی وی تاں نئیں کیتا ونڃ سڳدا۔۔۔


رفعت عباس
سائیں
ایہ لاٹھی نئیں
تساں ایں حوالے نال میڈا موقف جانڑدے ہو ‘ میڈی لڑائی وی جانڑدے ہو ‘ ایہ وی جانڑدے ہو اج توں بعد ایں وسوں دا کوئی شاعر ادیب دانش ور جنوبی پنجاب یا پیلاک دے حوالے نال مہم جوئی جوگا نی رہ گیا ‘ تساں نویں لوکیں موسم ہی بدل ڈتے ‘ بہوں ساریاں گالہیں دا آپو آپ فیصلہ/ نروار تھی گئے ‘ ہک ان لکھیا منشور سامنے آ گئے ‘ ایں حوالے نال محبوب تابش کوں سلام پیش کرینداں ‘ اساں سرائیکیاں سیاسی سطح تے بہوں کجھ حاصل کیتے ‘ ایں موقع تے ہک شاعر کیتے آدر دی ارداس اے۔

ذوالفقار علی
تساں تاں سائیں سرائیکی وسوں دے سچے کردار ہاؤ تے ایں مٹی نال محبت ثابت کر کے ساکوں اݨ لکھے منشور نال سونہاں کیتے۔۔تہاکوں اے مٹی تے ایں مٹی دی ساری وسوں سلام کریندی حے۔۔تہاڈا انکار چھڑا انکار نہ ہا بلکہ او جابر تے وزبر دے ایجنڈے کوں سبوتاژ کرݨ دا ہیک ٻہوں وڈا ہتھیار ثابت تھائے۔۔۔۔پر چھڑے شاعر کوں آدر اساں نئیں ڈے سڳدے کیوں جو شاعری کہیں قوم دا ضمیر ہوندی حے۔۔مردہ ضمیر شاعر کہیں کم دا نئیں ہوندا۔۔۔

ریاض عصمت

ایندے وچ کوئی شک نئیں اقبال سوکڑی سئیں سرائیکی دا بھاگوند شاعر ھے مگر سرائیکی وسیب جیرھی انہیں کوں عزت بخشی ھے وسیب دا وی کجھ نہ کجھ حق بنڑدے۔ 

جہانگیر انڈھڑ
مطلب سینئیر شاعر کوں معافی؟ میں سمجھداں وڈے بندے دی غلطی وی وڈی ہوندی ہے ۔ وڈا بندا نقصان وی وڈا کریندے۔

عنایت اللہ مشرقی
 سوکڑی صیب کوں آدر ڈیونڑ تہاڈے مؤقف دی نفی ہوسی. ساڈا گناہ ہوسی جو تہاڈے ڈتے ہوئے درس کوں کنڈ کروں۔

قاسم سیال
بلا شبہ سوکڑی صاحب سرائیکی شاعری دا وڈا ناں تے ایں وسیب دا ہک معتبر حوالہ ہن.

عباس ڈاہر
اہم سوال تحریک دے درست بنیادیں تے رہݨ ھ… جنوبی پنجابیت دے بائیکاٹ دا ایشو محبوب تابش دے واقعے کنوں پہلے دا ھ… اے سوال قومی سنڄاݨ دا ھ… جہانگیر مخلص دی جھوک تے ایں ڳالھ تے سارے اڳواݨ متفق تھئے ھن جو سرائیکی سنڄاݨ کوں مٹاوݨ دے ہر ہتھکنڈے دی مخالفت کیتی ویسے… بھانویں او پلاک ھووے تے بھانویں سرائیکی وسوں کوں جنوبی پنجاب آکھݨ ھووے… تے جنوبی پنجاب دے عنوان والے کہیں کٹھ وچ کوئی شاعر ادیب شریک نہ تھیسے… اوندا بائیکاٹ کیتا ویسے…
اوندے بعد جنوبی پنجاب دے بینر تلے کئی پروگرام رتھئے ڳئے مگر مفاد پرستیں دے علاوہ ہر شاعر ادیب سیاسی کارکن تے وسیب دے لوکیں اوندا بائیکاٹ کرتے ثابت کیتا جو سرائیکی ءن جنوبی پنجابی نئیں… سوکڑی صاحب ھر جاہ تے پڄ تے یقین ݙیوائےجو او جنوبی پنجابی ھ…
اقبال سوکڑی دی وکالت کرݨ والے لوک دراصل جنوبی پنجاب کوں تسلیم کراوݨ واسطے زور لیندے پن…. سرائیکی قومی سنڄاݨ دے حامی ھر دوست کوں ایندی مذمت کرݨی چاہیدی اے….

عثمان کریم بھٹہ
محبوب تابش والے معاملے دے بعد بہوں امید ہئی جو ہُنڑ سرکاری پروگرامیں دے بائیکاٹ تے ضرور عمل تھیسی.. لیکن ہوندے فوراً بعد ہی تابش دے استاد دی طرفوں حکومت پنجاب دے پروگرام اچ شرکت سمجھ توں بالاتر ہے.. اے تابش سمیت ہر ہوں سرائیکی نال زیادتی ھ جہیں سرکاری پروگرام دے بائیکاٹ دا نعرہ لائے..

انجینئیرشاہ نواز مشوری
مگر افسوس فیضان فرید تے کٹھے تھیونڑ دے فورا بعد کراچی وچ سرائیکی سنگت نے انہیں کوں آدر ڈتا ول محبوب تابش دا واقعہ اساں کنے ہک چنگا بہانہ ہا کٹھے تھی تے پنجاب حکومت تے پریشر پاونڑ دا مگر ہمیشہ اساں اپنڑی اپنڑی انا وچوں نسے نکلدے اور وت گروپس وچ تقسیم تھی گیوں ۔ جڈاں تک فیصلے انا توں باھر نکل تے نہ کریسوں تقسیم رہ ویسوں ۔


مرتضی زاہد
جیڑھی سیاسی پرت اج دی نویں نسل تیں کھلنڑی ہئ او کھل گئ،بھانویں جو سوکڑی صاحب بے معنی تھی کے رہ گئے لیکن تساں وسوں کوں ارداس کیتی ہے جو سوکڑی صاحب کو بے معنی نہ کرو
اساں تہاڈی ارداس نال اپنڑی ارداس رلا کے وسوں کوں ارداس کریندے ہیں جو وسوں مہربانی کرے

رفعت عباس
ایہا گالھ اے زاہد سائیں
لوک سجاک ہِن پرت در پرت بھال کریندن ‘ سرائیکی لوکیں نال ہُن دروہ نی کیتا ونج سگدا ‘ لوک حساب منگدن ‘ ایں گالھ دا سب کوں پتہ لگ گئے ‘ ایں موقع تے اقبال سوکڑی سائیں کیتے وڈا دل رکھنڑا پوسی ‘ اوہ ہمیش کیتے نال رل آسن ‘ اُنہاں کوں کلہا کرن نی بنڑدا

عثمان کریم بھٹہ
مرشد صحیح یا غلط دا نتارا پرکھی نال تھیندے ارداس تے رعایت انسان منیندے قوم نہیں منیندی… الاون اساکوں تواڈی ڈس ھ.. لیکن ہُنڑ تواڈی ارداس ھ تاں سر تسلیم خم ھ… تواڈا ذہن کجھ بہتر سوچیندا پیا ہوسی.

مرشد اساں چپ کر ویندے ہیں تونڑیں زمین سِجھ دے چکر لاوے کھڑی اساں چپ رہسوں..


رفعت عباس
بسم اللہ سائیں
اقبال سوکڑی سائیں دے ورتارے ڈُکھی کیتے ایندا اظہار پہلے وی کیتم ‘ اج میکوں دھیان آئے اساں سرائیکی ہک وڈی وسوں ہیں ‘ پیلاک اِتھاں بے معنی تھئے ‘ جنوبی پنجاب دا ناں / لفظ بے وقعت تھی گئے ‘ دھرتی دے سوجھوان, سیاسی کارکن, صحافی ,شاعر,ادیب ,استاد , شاگرد تل وطنی موقف تے کٹھے تھی گِن ‘ محبوب تابش سرائیکی اہر کوں ہک نویں پرت ڈتی اے ‘ ویلا ساڈے حق وچ ہے ‘ پنجابی اجارہ داری/ توسیع پسندی دی ہر چال پرتیج گئی اے ‘ ایں بھاگوند گھڑی وچ اقبال سوکڑی سائیں کوں نویں سروں آدر چا ڈویجے ‘ ایہ سرائیکی وسوں دا وڈا دل ہوسی باقی میں فقیر تہاڈے نال ہاں۔

عثمان کریم بھٹہ
مرشد میڈی عرض کوں بحث نہ سمجھو تاں گزارش ھ جو اے اہم موقع ہا جیکوں سوکڑی صاحب نے ضائع کر ڈتے.. تابش دے نال تھیون والے واقعے دے فوراً بعد پنجاب حکومت دی سیج کوں سوہاون تابش سمیت پوری قوم دا دل ڈُکھائے… اینجھے موقعے تے استاد وی نال نہ کھڑے تاں ول بندہ دیوار اچ سر نہ ونج مارے. بہرحال حکم دی تعمیل فرض اے… وسوں تواڈے نال اے

نوٹ : اے بحث فیس بُک تے شروع کیتی گئی ہے ۔ ڈیلی سویل دے قارئین کیتے پوسٹ کیتی گئی ہے۔ ایں بحث تے تبصرے اتے ردعمل سانگے ڈٰیلی سویل دے صفحات حاضرہن ۔

About The Author