خالدمنیرخالد
سرائیکی غزل دی تاریخ بیشک اتنی پرانی کائنئ وت وی اے پک دی گال ہے جو سرائیکی ادب اچ اج غزل اپنے ہر نپئے تلیے موضوع نال انتہائ محنت تے ادبی مشقت نال لکهی ویندی پئ اے جیویں جو اج دےحالات و واقعات اچ جدت ائ ہے چیزیں کوں نویں سرو ڈیکهن ڈکهاون دی گال ٹری ہے اویں ای سرائیکی شاعری غزل دے پکهاں تے اپنے نوپ نال قاری تئیں پجدی تے بشارت بندی پئ ہے
سرائیکی غزل اچ موضوعات دا رج کج ایں ہے جو ایکوں ہر محفل اچ گائیا تے پڑهیا ونج سگیندے اج سرائیکی غزل بادشاہیں دی محفل اچ سنی ونجے تے ہک پورا پورا عیش و عشرت دا ماحول برپا کرڈیندی ہے ایکوں صوفیاں دے دربار اچ سنیا ونجے تے ہک سرشاری تےدهمال دی کیفیت پیدا کر ڈیندی ہے ایکوں رندیں دی محفل اچ سنیا ونجے تے نچن دے مجبور کریندی ہے ایکوں فقیریں دی محفل اچ سنیا ونجے تے فقر دے جہان کهول ڈیندی ہے ایویں ایکوں جیرهی محفل اچ سنیا ونجے اے اپنی پوری تڈ نال ساکوں اپنے ماحول اچ داخلی توانائ عطا کرن دا بهرپور ہنر رکهدی ہے
کل قریب اچ اقبال سوکڑی تے قیس فریدی توں منڈهه بدهن آلی سرائیکی غزل بہوں ای تهوڑے عرصے اچ اپنے ارتقائ پندهه کریندی ہوئ اج محمد ظہیر دا ” الا” بن کے ساڈے تئیں پجدی ہے تے غزل کوں ستے کوہاں بخت لگ ویندن تے ساڈی زندگی دا الا بول بن ویندی ہے
ظہیر مہاروی میانوالی دی مٹی دا سوہنا تے سجیلا ناں ہے تے انہیں دی شاعری اوں توں ودهه سوہنی تے سجیلی ہے
انہیں دی کتاب الا جیندے وچ غزلاں شامل ہن رج سوہنے مواد توں بهرپور کتاب ہے جیندے اتے کجهه الاون دی سعادت حاصل کرن دی کوشت کرینداں
ظہیر احمدی شاعری اچ پیار محبت تے روحانیت دی فضا دے نال سماجی سطح تے سجاکی وی موجود ہے او محبت کوں جتهاں داخلی کیفت دا ناں ڈیندن اتهاں محبت اچ کهوٹ یا دنیاداری اتے منافقت دی مزمت وی کریندن انہیں دا اے شعر ڈیکهوں
دل خدا دا گهر ہا جیہرا نئیں ریہا
ہن تاں اے سودا بزار آون لگے
جیویں جو اساں جان دے ہیں مادہ یا مادیت پرستی مافوق الفطرت کیمونزم ہے اج اساں جتناں وڈیاں سڑکاں تے ویل بنا گهدن اساں وقت کوں زنزیراں مار ڈتئن اج ناشتہ اسلام آباد تے ڈنہہ دی روٹی کراچی اے ہک بہوں وڈی سائنسی چهلانگ ہے پر ظہیر ایں ساری ترقی کوں ڈیکهه کے وی محبت دی گال کریندے کیوں جو او سمجهدے محبت متوں ہر شے اجائ ہے تے نال او اج دے جدید ہتهیار جیندے نال خون خرابا ممکن تهیندے اوندے اتے اپنا ثقافتی ہتهیار دول استعمال کرن دی گال کریندے
کافر مومن مومن کافر
نئیں تهیندا پستول دے نال
توں بندوق تے رب منوا
میں منویساں دول دے نال
انسان دا جم پل جیرهی دهرتی تے ہووے او اپنی مٹی نال ہمیشہ جڑیا ہویا ہوندے او شاعر ہووے تے بهاویں نثر نگار او اپنی مٹی دے ہمشاں اوریجنل ورتاوے لیندے تے اوہو ورتاوا ای جیرها اوندے زمین زاد ہوون دی گواہی بندے
ظہیر دی شاعری اچ کجهه اینجهے ورتاوے جیرهے اپنی ثقافت نال جڑت دے نال نال ساڈے ایں تصوف دا حصہ ان بندن جیرها ساڈی مٹی دا نویکلا حوالہ ہن
دل دے دانگ لہاون کیتے
چا ائے ہیں ملتانی مٹی
اماں تے میں کندهه لیپی ہئ
جهب ڈتی ہئ نانی مٹی
ایویں اے شعر
کیہڑا درزی وستی دے وچ ساول سیندا بیٹهے
پیلیاں بیریں ساوا چولا کتهوں ونج سلوائے
الا دی شاعری اچ ہر موضوع تے شعر اپنی شعریت دی مالا نال ستریے سنورے ساکوں ہر صفحہ تے اپنے فنکار دا ناں جنویندن تے قاری کوں داد ڈیون تے مجبور کریندن ایں شاعر نے اپنے مزاج دے مطابق بهرپور شعر آکهئن تے ادب اچ خوب ناں کمائے انہیں دی شاعری اچ مقامیت دا ذائقہ ہر موڑ تے اپنی مٹی دا احساس ڈیویندے
میڈا تهلوچڑ مزاج تیکوں پسند آوے تے گال ٹوریں
نہ بعد وچ میکوں سننا پووے جو سر پهرے نال عشق تهی گئے
ظہیر احمد جتهاں اپنی ثقافت تے مٹی نال جڑیا ہووے اتهاں او انسانی قدریں کوں وی اپنے کہیں گہرے مشاہدے اچوں کڈهه کے بہوں سوہنے سلیقے نال اپنے قاری کوں پیش کر ڈیندے اتهاں انہیں دا شعر ڈاڈے غالب دے نیٹ ورک تے چڑهه آندے تے اپنی یونیورسل پہچان دا حامل تهی ویندے
پهل جیرها غستان دی مٹی اتے کهلدا کهڑے
دراصل انسان دی مٹی اتے کهلدا کهڑے
ظہیر احمد دی شاعری اچ لوظ خیال بہوں سوہنے ورتے گیئن شاعر نے اسلوب دے بہوں سوہنا تے دلکش ہوون نال اپنے قاری کوں کہیں حیرت دے جہان اچ پچا ڈیندے انہیں دی شاعری دا طلسم کئ کئ پہر اپنے قاری کوں حصار اچ گهن گهندے
انہیں دی شاعری دے استعارے دول ؛ تهل؛ ساڈی دهرتی دے حوالے بن ساڈے اتے اپنے تمام معانی گهن کے کهلدین تے تس سمیت گڈ رہون تے جیون دا بهروسہ تے اتبار ڈیندن شاعر دے کول ایہو منتر شعر دا ہوندے جیرها لوکیں کوں بهروسہ ڈیندے تے لوک شاعر دی گال گنڈهه بدهه اوندے شعری فرمودات کوں جیون راند دا رستہ بنا کے ٹردین
ظہیراحمد ساڈی وسوں دا ہک چراغ ہے جیرها ہمیشاں اپنی روشنی نال لوکیں کوں رستے لیندا رہوے تے جیون دی راند شاعر دے بهروسے تے ٹردی رہوے انہیں دے ہک شعرنال اپنے الائے دا موکل گهنساں
چاچا نورن اذان تهی گئی ہے
بابا آہدا پیا ہے دول وجا
اے وی پڑھو
ملتان کا بازارِ حسن: ایک بھولا بسرا منظر نامہ||سجاد جہانیہ
اسلم انصاری :ہک ہمہ دان عالم تے شاعر||رانا محبوب اختر
موہری سرائیکی تحریک دی کہاݨی…||ڈاکٹر احسن واگھا