حسن مرتضی
پاکستان تے ول خصوصاً وسیب دی تریمت واسطے اساڈے معاشرے اچ کئی جاہ کینی. کجھ لوگ ہن جیرھے اپنڑیاں بالڑیاں کوں ہناں دے خواب تے انھاں دے زندگی ہناں دے مطابق جیونڑ ڈینڈن باقی ہر جاہ تے غیرت دے زنجیراں نال تریمت کو بدھ ڈتا ویندے۔
دیہات آلے پاسے تے کئی حال کینی. پرائمری مڈل تک پڑھا تے آکھیا ویندے جو تریمت دا پڑھائی نال کیا کم. گھرداری، روٹی بھاجی پکاونڑ سکھے تے پرنا ڈیو بال بچے پیدا کرے ایہا ہیندی زندگی اے بس. ول اکثر وٹا سٹا کرتے ہوندا جیونڑ عذاب بنڑا دتا ویندے. جے ہمت کرتے کہیں نال بھج تے شادی کرے یا ول عشق پکڑیا ونجے تے بندوق نال قصہ ختم کیتا ویندے.
جے پھانسی دی سزا کنے بچ وی ونجے تاں ول کہیں بیمار ذہن کوڑھ مغز نال شادی کرا تے عمر قید دی سزا ڈتی ویندی اے تے ساری زندکی واسطے بدکرداری دا ٹھپہ وی لا دتا ویندے۔ جیکر مرد ایویں کتھائیں کہیں تریمت نال پکڑیا ونجے تے غرور کیتا ویندے مردانگی دی نمائش کیتی ویندی اے. اساں مڈل کلاس وسیبی معاشرہ وی تریمت کیتے کجھ نہی کیتا.
اساں بالڑیاں کو صرف ہی سانگے ایف ایس سی ول یونیورسٹی پڑھیندے ہیں جو پرائمری سکول ٹیچر لگسی تے پیسے بنڑا گھنسی. اساں وی پچھیا نہی جو توں کیا کرنڑ چاہندی ہیں؟ میں سمیت کیا ساڈے اندر ہمت اے جو اساڈی دھی ، بھینڑ ، ذال اساکوں آکھے جو میں اداکار، موسیقار، مصور، فیشن ڈیزائنر وغیرہ بنڑڑ چاہندی ہاں تے اساں ہوکوں اجازت ڈے ڈیووں.؟
اساں وی ہک مخصوص تعلیم ڈوا تے ہوکوں گھر دی نوکرانی بنڑا تے رکھدے ہیں. جے ذہین ہووے تاں اساں ایف ایس ای میڈیکل اچ کرویندے ہیں جو شاید انٹری ٹیسٹ پاس کرتے ایم بی بی ایس کرا گھنسوں ول چلو اپنڑی برادری دا علاج مفت تھیسے. جے میڈیکل اچ نا تھیوے داخلہ وت کئی چار سالہ ڈگری کراتے پرائمری سکول یا مڈل سکول ٹیچر دی سرکاری نوکری تے لوا تے ہوندے اتے وڈا احسان کریندے ہیں.
اتنا تھی ونجنڑ وی ساڈے معاشرے ہالی معجزہ ہی سمجھیا ویندے. کیا اے طبقہ وی اتلا آزادی دتی اے تریمت کوں جو او بھرا پیو کوں آکھ سگے جو میں فلانے نال شادی کرنڑ چاہندی آں. ہکے گھر اچ بھرا جھیڑا لا ڈیندے جو میں پرنیساں تے فلانی جاہ پرنیساں ول ما پیو منیندن تے ہوندے واسطے رشتے دی گالھ ٹریندن کیا تریمت ویلھے ایہو رویہ رکھسن؟ بالکل کینا ہوکوں بے حیا تے بدکردار دا خطاب دتا ویسی.
ساڈا موبائل کئی چاوے تاں فوراً آہدے ہیں پرسنل چیزاں ان نہی کھولنڑا لیکن دھی بھینڑ دے موبائل دا پوسٹ مارٹم فرض سمجھ تے کریندے ہیں. دنیا اکوییویں صدی اچ اے اساں پہلی صدی وانگوں تریمت کوں گھر اچ نظربند کیتی کھڑے ہیں. ویھلے کوں سمجھو ساڈی ادھ آبادی تریمت تے مشتمل ہے جیکوں اساں ناکارہ تے مفلوج بنڑا رکھیے. تریمت کوں اگو آونڑ ڈیو وسیبی تریمت کوں سیاستدان، انجینئر، ڈاکٹر، وکیل، اداکار، موسیقار، مصور بنڑڑ ڈیو ہیں کنو پہلو جو او قندیل بلوچ بنڑ تے تہاڈے سماج کوں ننگا کرے.
یہ بھی پڑھیے
”کوئی خواب میکوں اُدھارا نہ ݙیویں“ (وسیب یاترا :12)||سعید خاور
”بدن دی بھوئیں تے مُونجھ دا متام“ (وسیب یاترا :11)||سعید خاور
””سندھو سکرات وِچ اے“ (وسیب یاترا :10)||سعید خاور